Informacje

Rzadkie wady rozwojowe u jaszczurek mogą pomóc w badaniach nad chorobami genetycznymi człowieka

Naukowcy z Uniwersytetu Śląskiego w Katowicach opisali dwa zarodki jaszczurki Anolis sagrei, u których wystąpiła wyjątkowa kombinacja wad rozwojowych nieudokumentowana do tej pory u gadów. Zmiany dotyczyły zarówno głowy, jak i fuzji palców. Obserwowane nieprawidłowości przypominały rzadkie schorzenia genetyczne człowieka, w tym zespół Aperta.

Redakcja portalu, 26.09.2025, Tagi: ewolucja, choroby rzadkie, choroby genetyczne, mutacje genetyczne, Uniwersytet Śląski w Katowicach, nauka w Polsce, jaszczurka, Anolis sagrei, zespół Aperta, malformacje, hopeful monsters, dysplazja czołowo-nosowa, zespół Pfeiffera, kameleon, Paweł Kaczmarek, gady, anolis brązowy

Fermentujące owoce jako źródło etanolu w diecie szympansów – obserwacje i znaczenie ewolucyjne

W świecie przyrody zachowania związane ze spożyciem substancji psychoaktywnych rzadko kojarzone są z dzikimi zwierzętami, a jednak najnowsze badania wskazują, że szympansy w naturalnym środowisku regularnie spożywają etanol. Nie jest to efekt kontaktu z ludzkimi napojami alkoholowymi, lecz konsekwencja fermentacji owoców stanowiących część ich codziennej diety. Odkrycie to wnosi istotny wkład do rozumienia ewolucyjnych uwarunkowań preferencji pokarmowych naczelnych, w tym ludzi.

Misza Kinsner, 19.09.2025, Tagi: ewolucja, alkohol, fermentacja, etanol, aldehyd octowy, szympans, cukry, dehydrogenaza alkoholowa, dehydrogenaza aldehydowa, prymatologia, biologia ewolucyjna, fermentujące owoce, hipoteza pijanej małpy, metabolizm alkoholu

Staphylococcus aureus a swędzenie skóry

Skóra, choć często niedoceniana w porównaniu z sercem, wątrobą czy mózgiem, w rzeczywistości jest największym narządem człowieka i największą powierzchnią czuciową. Bywa jednak, że zdolność ta staje się utrapieniem – szczególnie wtedy, gdy dopada nas uporczywe swędzenie. Najnowsze badania pokazują, że za to nieznośne uczucie może odpowiadać nie tylko nasz organizm, lecz także mieszkańcy skóry. Na czele listy podejrzanych plasuje się gronkowiec złocisty i jego enzym – proteaza V8.

Piotr Bartochowski, 17.09.2025, Tagi: ewolucja, skóra, Staphylococcus aureus, bakterie, gronkowiec złocisty, atopowe zapalenie skóry, kryminalistyka, mikrobiota skóry, swędzenie, proteaza V8, agr

Stworzenie wielkości pyłku kurzu znalezione w kalifornijskim jeziorze Mono!

Naukowcy z Uniwersytetu Kalifornijskiego w Berkeley odkryli niezwykłe stworzenie w jeziorze Mono we wschodniej Sierra Nevada. Organizm ten może zapewnić wgląd w złożone życie zwierząt, które powstało na Ziemi ponad 650 mln lat temu.

Misza Kinsner, 06.09.2024, Tagi: ewolucja, symbioza, mikrobiom, metagenomika, wiciowce, choanoflagellate, Barroeca monosierra

Ewolucja, migracje ludzi i niedobory witaminy D – przełomowe badania prof. Carstena Carlberga

Kiedy organizmy nauczyły się syntetyzować witaminę D? Jak zmieniały się jej funkcje w trakcie ewolucji i jak wpłynęło to na cały gatunek Homo sapiens? Na te pytania odpowiada prof. Carsten Carlberg w swojej najnowszej publikacji naukowej, zatytułowanej „Vitamin D in the Context of Evolution”, która ukazała się w czasopiśmie „Nutrients”. Profesor jest światowej klasy biochemikiem, który przez ponad 30 lat swojej kariery badawczej skupiał się na witaminie D. W 2020 r. dołączył do Instytutu Rozrodu Zwierząt i Badań Żywności PAN w Olsztynie w ramach europejskiego grantu ERA Chair WELCOME2, gdzie jego głównym zadaniem jest stworzenie zespołu zajmującego się analizą regulacji genów w skali całego genomu człowieka, w szczególności zmian w jego epigenomie.

Redakcja portalu, 22.08.2022, Tagi: ewolucja, nauka w polsce, badania naukowe, krzywica, migracje, witamina d, niedobory witaminy d, publikacja naukowa, Carsten Carlberg, pan olsztyn, styl życia, synteza witaminy d

Zidentyfikowano czynnik umożliwiający wgląd w ewolucję ludzkiego mózgu

Zespół naukowców z Katedry Genetyki Człowieka z Ruhr-Universität Bochum (RUB) zidentyfikował ważny czynnik odpowiedzialny za rozwój ludzkiego mózgu, tzw. acetylację H3 w komórkach prekursorowych ludzkich neuronów. Odkrycie to może ułatwić leczenie chorób neurodegeneracyjnych.

Joanna Mikulska, 30.09.2021, Tagi: komórki macierzyste, mózg, genetyka, ewolucja, epigenetyka, neurony, neurodegeneracja, transkrypcja, neurogeneza, stwardnienie zanikowe boczne, kora mózgowa, histony, acetylacja, procesy poznawcze, komórki prekursorowe

Naukowcy znaleźli geny chroniące walenie przed nowotworami

Znalezienie genów uczestniczących w supresji nowotworowej u zwierząt może przyspieszyć odkrywanie nowych metod terapii skutecznych u ludzi. Walenie wykształciły w toku ewolucji niezwykle skuteczne mechanizmy chroniące je przed nowotworami. Naukowcom z Uniwersytetu Austral w Chile udało się opisać wiele genów zaangażowanych w te procesy.

Sara Janowska, 12.04.2021, Tagi: nowotwory, ewolucja, terapie przeciwnowotworowe, gen supresorowy, walenie

W Chinach dowiedziono, że pozyskiwanie ziół z naturalnego środowiska może wpływać na ewolucję dziko żyjących gatunków

Fritillaria delavayi, roślina ekspansywnie pozyskiwana z dzikich stanowisk na potrzeby tradycyjnej medycyny chińskiej, zmieniła barwę kwiatów z żółtej na brązową. Dzięki tej modyfikacji osobniki stały się mniej widoczne dla zbieraczy. Badający zagadnienie naukowcy wskazują na to, że pozyskiwanie ziół z naturalnego środowiska może wpływać na ewolucję dziko żyjących gatunków.

Sara Janowska, 30.11.2020, Tagi: ewolucja, ekologia, medycyna chińska, ochrona środowiska, Fritillaria delavayi, medycyna alternatywna, Traditional Chinese medicine

Mężczyźni są z Marsa a kobiety z Wenus? Tego nie wiemy, ale na pewno różni nas ekspresja 6,5 tysięcy genów!

Nie jest niespodzianką, że prócz oczywistych różnic fenotypowych (w wyglądzie) i zachowaniu czy odbieraniu rzeczywistości, kobiety i mężczyźni różnią się znacznie np. pod względem zapadalności na niektóre choroby czy reakcji na stosowane leki. Zaskoczeniem może być jednak fakt, że ilość tych różnić jest tak ogromna. I to na poziomie genetycznym. Najnowsze dane pochodzące od naukowców z Weizmann Institute of Science wskazują na istotne różnice pomiędzy płciami w ekspresji ponad 6 tysięcy genów.

Joanna Podgórska, 29.05.2017, Tagi: sekwencjonowanie genomu, ewolucja, geny, płeć, geny sprzężone z płcią, dymorfizm płciowy, samolubny gen

Inteligentny projekt - inne spojrzenie na ewolucję

Inteligentny projekt to koncepcja filozoficzna, według której siłą sprawczą pewnych cech świata i organizmów żywych jest nie tylko działanie doboru naturalnego i ewolucji, ale również tak zwana „inteligentna przyczyna”. Jakie implikacje dla świata nauki niosą tego typu teorie?

Monika Kossakowska-Zwierucho, 28.09.2016, Tagi: ewolucja, darwin, inteligentny projekt, intelligent design, filozofia

Kiedyś pełzałem – dziś awansowałem!

Gdyby Darwin żył w erze szybkich „Internetów” (i jeszcze szybszego „hejtu”), to czy jego teoria ewolucji miałaby szansę zaistnieć jako podstawa programowa podręczników szkolnych na całym świecie? Jak szybko powstałaby teoria kreacjonizmu i czy darmowa książka prof. Macieja Giertycha trafiłaby do rąk chociażby jednego z jego dziesięciorga dzieci? Czy może „hejterzy” i „trolle” stłamsiliby pomysł w zalążku? Istnieje prawdopodobieństwo, że mógłby sam bronić swojej teorii na rozmaitych forach internetowych, tak jak laureatka konkursu FameLab Karolina Nowak. Tego nie wiemy, ale możemy sprawdzić co na temat ewolucji i pochodzenia gatunków w świetle współczesnej nauki mają do powiedzenia naukowcy różnych specjalności.

01.05.2016, Tagi: bioetyka, ewolucja, konferencja naukowa, famelab, dewolucja, darwin, teoria ewolucji, uniwersytet warszawski

prof. Giertych vs. Darwin - do szkół została rozesłana za darmo książka, której autor podważa teorię ewolucji

Niedawno ukazała się książka profesora Macieja Giertycha „Ewolucja, dewolucja, nauka” wydana przez Wydawnictwo Giertych i Frondę. Jej głównym założeniem jest odrzucenie teorii ewolucji. Książka została rozesłana za darmo do bardzo wielu szkół w Polsce.

Katarzyna Konarzewska, 12.04.2016, Tagi: nauka, bioetyka, ewolucja, Ewolucja, dewolucja, Maciej Giertych, szkoła, uczniowie, darwin, parlament europejski, kreacjonizm, anna zalewska, Szymon Drobniak

Znamy laureatów Nagród Narodowego Centrum Nauki!

Wiesław Babik został laureatem Nagrody Narodowego Centrum Nauki 2015 w kategorii nauk o życiu, obok Piotra Śniadego oraz Michała Bilewicza w kategorii nauk humanistycznych oraz ścisłych. Każdy z nich otrzyma 50 tysięcy złotych za wybitne osiągnięcia naukowe.

Aleksandra Kowalczyk, 07.10.2015, Tagi: ewolucja, nagroda, ncn

Czy mrówki prześcigną nas w uprawie GMO?

Atta i Acromyrmex to rodzaje południowoamerykańskich mrówek, które w toku ewolucji wyspecjalizowały się w hodowli grzybów jako źródła pożywienia. Stopień zaawansowania i „udomowienia” mrówczych upraw z pewnością może zawstydzić tradycyjne ludzkie rolnictwo.

Monika Kossakowska-Zwierucho, 16.09.2015, Tagi: ewolucja, symbioza, rolnictwo, mrówki

Nazywam się Loki

Prawdopodobnie nigdy o mnie nie słyszeliście, ponieważ mieszkam w trudno dostępnym miejscu i z reguły nie wychodzę do ludzi. Jednak jakiś czas temu miałem wizytę niespodziewanych gości, robiących zamieszanie w całym sąsiedztwie. Udawałem, że mnie nie ma, ale obawiam się, że natrafili na mój ślad i podejrzewają kim naprawdę jestem. Chyba nie pozostaje mi nic innego jak powiedzieć wam prawdę. Pamiętam, jakby to było wczoraj… Nikt jeszcze wtedy nie słyszał o roślinach, zwierzętach i grzybach, a wy byliście jednokomórkowcami.

Monika Kossakowska-Zwierucho, 19.05.2015, Tagi: ewolucja, Loki, Archeae, metagenomika, taksonomia

Naturalne...ale genetycznie zmodyfikowane?

Pochodzi z Ameryki Środkowej i Południowej, gdzie stanowi istotny składnik miejscowych kuchni. W Polsce jest wciąż mniej popularny - ze względu na warunki, uprawy ograniczone są w Europie do wybranych terenów. Zawiera dużo skrobi i jest bogatym źródłem flawonoidów oraz błonnika. Batat, czyli słodki ziemniak, nazywany jest naturalnym organizmem zmodyfikowanym genetycznie. Badania przeprowadzone przez naukowców z Uniwersytetu w Gandawie wskazują, że w jego materiale genetycznym obecne są geny pochodzące z bakterii Agrobacterium.

Anna Palko-Łabuz, 06.05.2015, Tagi: gmo, ewolucja, rośliny transgeniczne, słodki ziemniak, batat, transfer genów

pn	wt	śr	cz	pt	sb	nd
29	30 Webinar online: Opanowanie dokładności pipetowania: podstawy metrologii i wydajności 2025-09-30 do 2025-09-30 SZKOLENIE ONLINE \| Nowe patogeny jako priorytetowe zagrożenie jakościowe bezpieczeństwa produktów kosmetycznych 2025-09-30 do 2025-09-30	1 Webinar online: Integracja UV/Vis w procesach laboratoryjnych 2025-10-01 do 2025-10-01 WEBINAR \| BDO, ESG, PPWR, CBAM, EUDR – zmiany i wymagania w ochronie środowiska a przemysł kosmetyczny 2025-10-01 do 2025-10-01	2 webinar online: Perfekcja pipetowania: nauka stojąca za rozcieńczeniem seryjnym 2025-10-02 do 2025-10-02 II Konferencja naukowo-szkoleniowa „Dysmorfologia – most w dialogu genetyka, ginekologa i pediatry” 2025-10-02 do 2025-10-04	3 SZKOLENIE ONLINE \| Projektowanie kosmetyku z surowcami biofermentowanymi 2025-10-03 do 2025-10-03	4	5
6 SZKOLENIE ONLINE \| Skalowanie (scale-up) produkcji oraz produkcja pełnoskalowa w przemyśle kosmetycznym 2025-10-06 do 2025-10-06	7 StatSoftPharma 2025: Cyfryzacja, analiza danych i AI w farmacji 2025-10-07 do 2025-10-08 SZKOLENIE ONLINE \| Wyroby medyczne w firmie kosmetycznej – od podstaw po najnowsze zmiany 2025-10-07 do 2025-10-07	8	9 Międzynarodowe Sympozjum Evidence-Based Health Care (EBHC) 2025-10-09 do 2025-10-10 WEBINAR \| Kationowe kondycjonery w pielęgnacji włosów 2025-10-09 do 2025-10-09	10 Prevention & Intervention – where preventive cardiology meets interventional cardiology 2025-10-10 do 2025-10-12	11	12
13	14	15	16 Webinar online: Zwiększanie i zmniejszanie skali produkcji w branży biofarmaceutycznej 2025-10-16 do 2025-10-16	17 Kongres Opieki Długoterminowej 2025-10-17 do 2025-10-18	18	19
20	21 SZKOLENIE ONLINE \| Ocena bezpieczeństwa kosmetyków – teoria + praktyka 2025-10-21 do 2025-10-21	22 SZKOLENIE ONLINE \| Kosmetyki dla Matki i Dziecka 2025-10-22 do 2025-10-22	23 SZKOLENIE ONLINE \| Testy stabilności jako priorytetowe badanie trwałości nowego produktu kosmetycznego 2025-10-23 do 2025-10-23	24 WEBINAR \| Jak wprowadzić suplement diety na rynek? 2025-10-24 do 2025-10-24	25	26
27	28 SZKOLENIE ONLINE \| Reklama kosmetyków, leków, wyrobów medycznych i suplementów diety - od podstaw po najnowsze zmiany 2025-10-28 do 2025-10-28	29 Webinar online: Zrównoważona nauka: integracja zrównoważonego rozwoju i innowacji w badaniach biomedycznych 2025-10-29 do 2025-10-29 Webinar online: Bezpieczeństwo procesów i skalowanie 2025-10-29 do 2025-10-29 SZKOLENIE ONLINE \| Skutecznośc procesu mycia i dezynfekcji w produkcji kosmetyków 2025-10-29 do 2025-10-29	30 SZKOLENIE ONLINE \| Badania mikrobiologiczne jako kluczowy aspekt bezpieczeństwa kosmetyków 2025-10-30 do 2025-10-30 Webinar na żywo: Odkryj sekrety DSC z modulacją temperatury 2025-10-30 do 2025-10-30	31	1	2

MAPA TAGÓW

Oferty pracy

Informacje

Rzadkie wady rozwojowe u jaszczurek mogą pomóc w badaniach nad chorobami genetycznymi człowieka

Fermentujące owoce jako źródło etanolu w diecie szympansów – obserwacje i znaczenie ewolucyjne

Staphylococcus aureus a swędzenie skóry

Stworzenie wielkości pyłku kurzu znalezione w kalifornijskim jeziorze Mono!

Ewolucja, migracje ludzi i niedobory witaminy D – przełomowe badania prof. Carstena Carlberga

Zidentyfikowano czynnik umożliwiający wgląd w ewolucję ludzkiego mózgu

Naukowcy znaleźli geny chroniące walenie przed nowotworami

W Chinach dowiedziono, że pozyskiwanie ziół z naturalnego środowiska może wpływać na ewolucję dziko żyjących gatunków

Drogę Mleczną prawdopodobnie zamieszkuje ok. 36 wysokorozwiniętych cywilizacji

Neandertalski gen zwiększający płodność jest obecny u co trzeciej Europejki

Skąd na Ziemi wzięły się wirusy? Ewolucja samolubnych nukleoprotein

Co ma teoria Darwina do raka? Czyli o ewolucji komórek nowotworowych

Mężczyźni są z Marsa a kobiety z Wenus? Tego nie wiemy, ale na pewno różni nas ekspresja 6,5 tysięcy genów!

Inteligentny projekt - inne spojrzenie na ewolucję

Kiedyś pełzałem – dziś awansowałem!

prof. Giertych vs. Darwin - do szkół została rozesłana za darmo książka, której autor podważa teorię ewolucji

Znamy laureatów Nagród Narodowego Centrum Nauki!

Czy mrówki prześcigną nas w uprawie GMO?

Nazywam się Loki

Naturalne...ale genetycznie zmodyfikowane?

<Październik 2025>

e-Kwartalnik portalu Biotechnologia.pl 2-3/2025

WYDAWCA

PARTNERZY