Biotechnologia.pl
łączymy wszystkie strony biobiznesu
10 niekorzystnych połączeń składników pokarmowych

Trawienie to złożony proces, w którego wyniku pod wpływem enzymów dochodzi do przekształcenia złożonych związków w prostsze, w celu ich przyswojenia przez organizm. Nieodpowiednie połączenia elementów odżywczych w poszczególnych daniach mogą powodować dyskomfort – bóle, wzdęcia, gazy, zgagę, a także obniżać wartość odżywczą pokarmów. Szczególnie w okresie świątecznym warto zadbać o swój układ pokarmowy i zyskać świadomość, które składniki niekoniecznie ze sobą współgrają na talerzu.

 

1. Jajka i bekon

Łączenie ze sobą dwóch składników bogatych w białko, np. jajek i bekonu, może prowadzić do uczucia ciężkości i wydłużenia procesu trawienia. Zaleca się najpierw spożywanie produktów o mniejszej zawartości białka, a dopiero później różnego rodzaju wysokobiałkowych pokarmów. Białkowo-tłuszczowe posiłki warto uzupełnić produktami bogatymi w węglowodany oraz błonnik, który znacznie usprawni procesy trawienne.  

 

2. Mleko i owoce cytrusowe

Mleko już samo w sobie jest produktem raczej ciężkostrawnym, zwłaszcza że coraz częściej obserwuje się u ludzi nietolerancję laktozy. Spożycie mleka wraz z owocami cytrusowymi, bogatymi w kwasy organiczne, skutkuje jego koagulacją w żołądku, co sprzyja pojawianiu się gazów i może utrudniać trawienie. 

 

3. Herbata i cytryna

W liściach herbaty znajduje się glin, który w połączeniu się z cytryną tworzy szkodliwą, łatwo przyswajaną przez organizm sól – cytrynian glinu. Zaleca się zatem, aby cytrynę dodawać do tego napoju dopiero po wyjęciu saszetki lub fusów. Wiązanie to nie stwarza jednak istotnego ryzyka dla zdrowia, ponieważ organizm jest zdolny do wydalenia tego związku. Co więcej, przed dodaniem owocu warto poczekać, aż herbata trochę ostygnie, ponieważ kwas askorbinowy, którego źródłem jest sok z cytryny, odznacza się wrażliwością na wysoką temperaturę.

 

4. Pomidor i ogórek

Spożywanie pomidora i ogórka jednocześnie powoduje ograniczenie dostarczanych witamin. Pomidor (ale także papryka i natka pietruszki) to bowiem cenne źródło witaminy C, z kolei ogórek charakteryzuje się dużą zawartością askorbinazy – enzymu rozkładającego ten związek. Niekorzystne połączenie tych dwóch składników łagodzi dodanie do posiłku np. soku z cytryny lub octu jabłkowego, które zapewniają kwaśne środowisko hamujące aktywność tego białka enzymatycznego. Warto jednak pamiętać, że zapotrzebowanie na witaminę C bardzo łatwo uzupełnić innymi produktami, a spożywanie ogórka i pomidora, ze względu na bogactwo innych cennych składników odżywczych, zapewnia korzystny efekt zdrowotny. 

 

5. Pomidor i ser

Pomidory to także bogate źródło kwasów organicznych (takich jak kwas cytrynowy), wykazujących zdolność do wiązania wapnia obecnego w różnego rodzaju serach i twarogach. Znaczące ilości związków powstałych w ten sposób mogą wytrącać się w stawach, powodując bóle, stan zapalny, a także rozwój chorób. Ponadto wapń w postaci związanej jest trudno przyswajalny. 

 

6. Szpinak, botwina, buraki, kakao i produkty bogate w wapń

Podobne działanie do pomidora wykazują produkty bogate w kwas szczawiowy, takie jak: szpinak, botwina, buraki czy kakao. Kwas ten wiąże się z wapniem, przez co powstają trudno rozpuszczalne szczawiany. Połączenie to sprawia, że biodostępność tego cennego minerału zostaje istotnie ograniczona. Złogi utworzonych soli sprzyjają z kolei rozwojowi kamicy nerkowej. Wchłanianie wapnia pogarszają także takie związki jak kwas fitynowy (który występuje naturalnie w większości nasion, np. w ziarnach i otrębach zbóż, kukurydzy oraz fasoli), nadmiar tłuszczu, białka, soli, alkoholu oraz kofeina. 

 

7. Kiwi, ananas, papaja i żelatyna

Kiwi, ananas, mango i papaja to owoce zawierające enzymy proteolityczne, rozkładające białka: aktynidyna (kiwi), bromelina (ananas), papaina (papaja). Z kolei żelatyna, dzięki której powstaje galaretka, należy do grupy białek. Zatem wymienione owoce na skutek aktywności swoich katalizatorów będą ograniczały jej właściwości i zastyganie. Rozwiązaniem tego problemu może być zastąpienie świeżych owoców owocami z puszki, podgrzanie surowych owoców w syropie cukrowym lub sparzenie ich wrzątkiem – wówczas dojdzie w nich do denaturacji białek, a tym samym – utraty aktywności enzymów.

 

8. Surowe ryby i produkty bogate w witaminę B1

Surowe ryby, spożywane same lub np. w sushi, są źródłem enzymu tiaminazy, zdolnej do rozkładu tiaminy – witaminy B1. Amatorzy tego typu dań powinni zatem pamiętać o przestrzeganiu odpowiednio zrównoważonej diety, która dostarczy tej witaminy w innych produktach. Z kolei gotowanie powoduje, że enzym ten traci swoją aktywność na skutek denaturacji pod wpływem wysokiej temperatury. Ponadto związki obecne w kawie i herbacie (głównie garbniki) powodują upośledzenie wchłaniania tiaminy. 

 

9. Grzyby i alkohol

Wszystkie grzyby są ciężkostrawne, a ich spożywanie stanowi istotne obciążenie dla układu trawiennego. Podobnie jak alkohol, nie sprzyjają także pracy wątroby. Po zjedzeniu grzybów powinno się zrezygnować z przyjmowania alkoholu nawet przez cały dzień, ponieważ znacznie utrudnia on proces ich trawienia. Dodatkowo niektóre związki obecne w grzybach ograniczają rozkład alkoholu w organizmie. Przykład stanowi czernidłak pospolity, będący źródłem koperyny – substancji, która całkowicie hamuje jego rozkład. To z kolei stwarza ryzyko nie tylko dla zdrowia, ale także życia. 

 

10. Czerwone wino i czerwone mięso 

Czerwone wino należy ograniczyć podczas spożywania posiłku uwzględniającego mięso zwierzęce. Zawiera bowiem garbniki – taniny, wykazujące zdolność do wiązania żelaza, którego źródłem jest mięso. Ów minerał, dostarczany w produktach zwierzęcych, jest znaczniej bardziej przyswajalny niż ten pochodzący z roślin. Garbniki natomiast znacznie utrudniają absorpcję tego pierwiastka. Nie należy zapominać, że odpowiednio spożywane taniny mają korzystny wpływ na organizm – działają antyoksydacyjnie, mikrobójczo oraz przeciwmutagennie. Dopiero spożywane w połączeniu z niektórymi składnikami lub w bardzo wysokich stężeniach oddziałują negatywnie – oprócz inhibicji wchłaniania żelaza ograniczają także ilość przyswajanych białek oraz hamują aktywność enzymów trawiennych. 

 

Dobrze zbilansowana dieta sprzyja nie tylko dobremu samopoczuciu, ale również właściwemu funkcjonowaniu wszystkich układów. Ważne jest, aby dostarczała niezbędnych elementów odżywczych, pokrywających zapotrzebowanie organizmu. Aby było to możliwe, warto wziąć pod uwagę, że niektóre połączenia składników i pokarmów zaburzają swoje wzajemne działanie. Należy jednak pamiętać, że spożywane sporadycznie lub w niewielkich ilościach u zdrowego człowieka nie przyczynią się do istotnych zmian. Niekorzystne skutki mogą być zaś odczuwalne u osób charakteryzujących się pewnymi niedoborami pokarmowymi i skłonnościami do zmian chorobowych, takich jak patologie nerek czy stawów. Wówczas konieczne jest szczególne uwzględnienie konkretnych składników pokarmowych oraz ich wzajemnego oddziaływania. 

KOMENTARZE
news

<Czerwiec 2025>

pnwtśrczptsbnd
26
27
28
29
30
31
1
2
3
4
5
6
7
8
9
10
11
12
13
14
15
16
17
18
19
20
21
22
23
24
25
26
27
28
29
30
1
2
3
4
5
6
Newsletter