Obecne zalecenia żywieniowe wskazują, że dieta odpowiednia dla zdrowia naszego serca to ta bogata w owoce, warzywa, pełne ziarna i orzechy. Nie jest to zapewne dla nikogo niespodzianką, ponieważ zalecenia te są zgodne z normami WHO. Istnieje jednak wiele rodzajów żywności wprowadzających ludzi w konfuzję, a są nimi m.in. nabiał, cukier, alkohol i kawa.

Podczas gdy mleko o niskiej zawartości tłuszczu może znacznie obniżyć ciśnienie krwi, w kilku badaniach wykazano jednak związek między spożyciem mleka a zwiększonym poziomem cholesterolu LDL (niekorzystnego), złamaniami kości i śmiertelnością wynikającą z wielu przyczyn. Nie ma co prawda wyraźnego konsensusu między ekspertami, jeśli chodzi o spożycie mleka, jednak po wielu metaanalizach naukowcy ustalili, że produkt ten powinien być spożywany z większą ostrożnością, ponieważ badacze nie są w stanie jednoznacznie wskazać korzyści bądź szkód płynących z jego konsumpcji. Wiadomym jest jednak, że mleko stanowi bogate źródło tłuszczów nasyconych oraz soli, przez co powinno być znacznie ograniczone, a nawet należałoby wyeliminować je ze swojej diety. Może jednak nasze serce byłoby szczęśliwsze, gdybyśmy zrobili ukłon w stronę diety roślinnej?

Zużycie cukrów, czyli np. białego oraz syropu kukurydzianego o wysokiej zawartości fruktozy wiąże się ze zwiększonym ryzykiem choroby niedokrwiennej serca, udarem mózgu i miażdżycy. Naukowcy stanowczo zalecają, aby w jak największym stopniu wyeliminować cukier z diety, w tym szczególnie przetworzoną żywność oraz kolorowe napoje słodzone, takie jak: soki owocowe, napoje dla sportowców, oranżady, lemoniady, wody smakowe (mogą zawierać nawet 14 łyżeczek cukru w jednej butelce!), a także inne płyny popularnych na całym świecie marek. Oczywiście uczeni mają tu na myśli produkty ogólnodostępne w sklepach. Jeśli sami w domu przygotujemy sok bez dodatku jakiegokolwiek słodzika – nasze serce będzie nam bardzo wdzięczne.

Wykazano też, że rośliny strączkowe, obejmujące fasolę, ciecierzycę, soczewicę, groch i soję skutecznie wpływają na zmniejszenie skutków choroby wieńcowej serca oraz stabilizują poziom glukozy we krwi, złego cholesterolu, ciśnienia krwi, a także wagi. Dodatkowo strączki są przystępne cenowo i stanowią bogate źródło białka. Powinniśmy zatem wprowadzać więcej roślin strączkowych i dań fasolowych do naszej diety, takich jak hummus, by wspomóc zdrowie naszego serca.

Co z kawą? Ogólnie rzecz biorąc codzienne spożywanie kawy, o ile nie przekroczymy zalecanych dawek, wiąże się z obniżonym ryzykiem zgonu z przyczyn ogólnych i sercowo-naczyniowych. Nie odnotowano też związku między piciem kawy i jej wpływem na nadciśnienie tętnicze. Jeśli chodzi o tak lubianą przez nas herbatę, zarówno spożycie czarnej, jak i zielonej herbaty bez dodatku cukrów, słodzików bądź mleka czy śmietanki jest bezpieczne dla naszego zdrowia, a nawet wiąże się z poprawą funkcjonowania układu krążenia.

Związek między spożyciem alkoholu a chorobą sercowo-naczyniową jest dość skomplikowany, ponieważ, co zaskakujące, niskie bądź umiarkowane spożycie trunków wiąże się ze zmniejszonym ryzykiem ogólnej choroby sercowo-naczyniowej. Jednak ze względu na ryzyko uzależnienia, niektórych chorób nowotworowych oraz chorób wątroby, naukowcy nie zalecają spożywania alkoholu jako "leku" na choroby układu sercowo-naczyniowego.

Obecne dowody wskazują, że spożycie roślin strączkowych, kawy i herbaty bez dodatku cukrów, a także alkoholu w niewielkich dawkach dobrze wpływa na zdrowie naszego serca. Werdykt dotyczący mleczarstwa jako części zdrowej diety jest nadal kontrowersyjny. Jeśli spożywamy mleko, należy unikać tego bogatego w tłuszcz i wybierać odpowiedniki niskotłuszczowe. Nie ma idealnego, jednego schematu pasującego do wszystkich dietetycznych sposobów zapobiegania chorobom serca. Ważne, aby dietetycy byli na bieżąco z trendami obecnymi w żywności i aktualnymi badaniami naukowymi, by móc zapewnić swoim pacjentom sensowne i efektywne porady żywieniowe.