Kwestia uprawnień w medycynie estetycznej podlega nieustannej dyskusji, a kolejne stanowiska Naczelnej Rady Lekarskiej czy propozycja ustawy dotyczącej kosmetologów dodatkowo ją podsycają. Niezależnie od tego, z którymi argumentami się zgadzamy – czy jesteśmy za tym, aby dostęp do wykonywania zabiegów miały jedynie osoby z wykształceniem medycznym, czy także osoby po studiach kosmetologicznych – debata zwraca uwagę na zagadnienie standardów i bezpieczeństwa pacjenta. Zanim sprawa tego, kto powinien świadczyć usługi zostanie rozwiązana, warto bliżej przyjrzeć się złotym zasadom działalności w branży estetycznej.

Indywidualne podejście do pacjenta

Specjaliści wykonujący zabiegi estetyczne powinni kierować się jedną z naczelnych zasad etycznych w medycynie – primum non nocere, czyli „po pierwsze nie szkodzić”. W przypadku, gdy odnosimy ją do usług medycyny estetycznej, które prowadzą przecież do określonych zmian w wyglądzie, permanentnych lub czasowych, niezwykle istotne jest indywidualne podejście do pacjenta. Motywacje klientów odwiedzających gabinety są różne – może to być chęć zniwelowania pewnych niedoskonałości czy zadbania o kondycję skóry, ale zdarzają się też osoby z dysmorfofobią. W związku z tym bardzo ważne jest poznanie pacjenta, jego potrzeb, problemu, z jakim przychodzi. W przypadku poważnych zaburzeń samooceny żaden zabieg nie będzie przynosił satysfakcjonujących efektów.

Kolejną ważną kwestią w tym ujęciu jest zmysł estetyczny specjalisty i asertywność – musi on dopasować wizję klienta do jego rzeczywistego wyglądu tak, aby zachować proporcje i uniknąć nadmiernej korekcji. W dobie mediów społecznościowych bywa, że kobiety przychodzą do lekarza medycyny estetycznej lub kosmetologa ze zdjęciem influencerki i chcą wyglądać tak jak ona, mimo znacznych różnic w cechach fizycznych, budowie twarzy. Ekstremalne zmiany nie powinny być przeprowadzane w trakcie jednej wizyty, dlatego w gestii eksperta leży rozmowa z klientem i rozłożenie procesu na kilka części. Wsłuchanie się w jego oczekiwania, dialog z nim, wytłumaczenie przebiegu kuracji, tego jak będzie zachowywać się skóra i jak z nią postępować to klucz do uzyskania oczekiwanych rezultatów. Pomyślność zabiegów medycyny estetycznej zależy przecież zarówno od umiejętności specjalisty i użytych do procedury preparatów, jak i pielęgnacji domowej w wykonaniu pacjenta.

Doskonalenie zawodowe i pogłębianie wiedzy

W związku z ogromną odpowiedzialnością za wygląd i samopoczucie pacjentów, na specjalistach powinien spoczywać obowiązek ciągłego doskonalenia zawodowego tak, aby świadczone przez nich usługi były na najwyższym poziomie. Rolą właścicieli gabinetów jest zapewnienie swoim pracownikom dostępu do aktualnych informacji oraz danie możliwości uczestnictwa w szkoleniach. Chodzi zarówno o kursy z obszaru metod wykonywania zabiegów, czyli ćwiczenie umiejętności praktycznych, jak i pogłębiania wiedzy dotyczącej substancji wykorzystywanych w produktach, ich działania, zastosowania i skutków ubocznych.

Chęć stałego kształcenia i zwiększania swoich kwalifikacji to pożądana cecha u zabiegowca, tym bardziej że w zależności od ścieżki edukacji specjalista może potrzebować poszerzania informacji z różnych dziedzin. Właśnie dlatego wymiana wiedzy pomiędzy ekspertami i ich ścisła współpraca prowadzi do podwyższania jakości i bezpieczeństwa usług medycyny estetycznej. Reakcje organizmu na zabieg mogą być różne i wpływa na nie wiele czynników, ale wiedza i kompetencje lekarza lub kosmetologa zmniejszają ryzyko powikłań czy po prostu niezadowalających efektów. Niestety wciąż spotykamy się z salonami piękności, w których kosmetyczki po kilku kursach lub, co gorsze, obejrzeniu jedynie filmów instruktażowych, oferują usługi z zakresu medycyny estetycznej w niskich cenach. W związku z tym profesjonalnym gabinetom nie pozostaje nic innego, jak stałe edukowanie klientów w temacie relacji cena-jakość. W kwestii ingerencji w warstwy skóry pacjentów powinny przyciągać zdolności specjalisty, a nie promocje.

Dobór odpowiednich preparatów i sprzętów

Bezpieczeństwo pacjentów gabinetów medycyny estetycznej zależy nie tylko od umiejętności i wiedzy eksperta, ale także preparatów i urządzeń używanych do zabiegów. Niedopuszczalne jest bezrefleksyjne podejście do tematu ich zakupu – samo polecenie przez innego specjalistę, niska cena czy popularność danej metody nie wystarczą. Dobrze jest m.in. monitorować wytyczne niezależnych instytucji w kontekście bezpieczeństwa składników, takie jak zalecenia Komitetu Naukowego ds. Bezpieczeństwa Konsumentów.

Decyzja zakupowa powinna być poprzedzona dokładną analizą i weryfikacją składu produktu. Na jego podstawie oceniamy preparat oraz jego zastosowanie do danego przypadku i obszaru. W kwestii działań niepożądanych dystrybutor powinien przedstawić wszystkie możliwe reakcje, które mogą wystąpić. Należy jednak pamiętać, że za komplikacje, alergie albo niesatysfakcjonujące efekty po wykonaniu zabiegu odpowiada przed klientem specjalista, a nie marka czy dystrybutor. Współpraca ze sprawdzonymi firmami daje zabiegowcom większe poczucie pewności bezpieczeństwa – renomowani producenci preparatów korzystają wyłącznie z najlepszej jakości składników i substancji, o przebadanych właściwościach oraz przewidywanym działaniu. Znajomość unikalnych cech preparatów danej marki umożliwia lepsze dopasowanie terapii do indywidualnych potrzeb pacjenta, łączenie kuracji, minimalizowanie przyczyn i eliminację problemu, z jakim przychodzi.

Autorka: Zofia Owczarek, kosmetolog, towaroznawca i ekspert marki Venome, tworzącej preparaty z zakresu medycyny estetycznej