Skąd się bierze miód pszczeli? Jakie są postacie miodu?

Miód produkują pszczoły, zanosząc nektar kwiatowy lub spadź do ula, gdzie gromadzą go w tzw. plastrze. Tam nektar ulega dojrzewaniu. Pod wpływem enzymów i kwasu mrówkowego sacharoza przekształca się w mieszaninę glukozy i fruktozy. Reakcja ta zachodzi w przewodzie pokarmowym pszczół.

W zależności od surowca, z jakiego otrzymano miód, wyróżnia się miody kwiatowe (nektarowe), spadziowe, mieszane. Miód może być gęstym płynem lub mieć konsystencję stałą. Zmienia się także jego barwa od białej, poprzez jasnożółtą, aż do brunatno-brązowej.

Skład chemiczny miodu pszczelego a jego smak

Główną grupą związków chemicznych w miodzie stanowią węglowodany. Najwięcej jest monosacharydów: glukoza ok. 34%, fruktoza 39%. Z grupy dwucukrów obecne są sacharoza i maltoza (7,3%). Na smak i aromat miodu nie tylko wpływają cukry ale również kwasy organiczne i olejki eteryczne. W największej ilości w miodzie występują takie kwasy jak: kwas glukonowy, kwas jabłkowy i kwas cytrynowy. Olejki eteryczne pochodzą z nektaru. Z miodu wyodrębniono m.in. wyższe alkohole alifatyczne, aldehydy i ketony, estry i związki polifenolowe.

Za barwę miodu odpowiadają natomiast barwniki, spośród których największe znaczenie mają karotenoidy, w tym b-karoten i ksantofil. Ponadto w miodzie obecne są takie mikroelementy jak: potas, chlor, fosfor, magnez, wapń, żelazo, mangan, kobalt i inne. Z witamin w składzie miodu obecne są: witamina A, B₁, B₂, B₆,B₁₂, C, kwas foliowy, kwas pantotenowy i biotyna.

Właściwości kosmetyczne i zdrowotne miodu

Rodzaj miodu znacząco wpływa na jego właściwości. Do najbardziej popularnych miodów zalicza się: miód gryczany, miód spadziowy, miód lipowy, miód wrzosowy, miód wielokwiatowy, miód manuka.

Miód gryczany – o charakterystycznej ciemnej barwie oraz płynnej konsystencji zawiera w swoim składzie rutynę, odpowiedzialną za wzmocnienie naczyń krwionośnych, przyśpiesza gojenie i regenerację skóry i polepszenie wchłaniania witaminy C. Stosowany jest w pielęgnacji skóry naczyniowej i przy produkcji preparatów przeciwzmarszkowych. Obecność witamin i minerałów, zwłaszcza magnezu sprawia, że miód gryczany stosuje się w celu łagodzenia napięcia nerwowego i stresów.

Miód lipowy pozyskiwany z kwiatów lipy działa antybiotycznie, przeciwgorączkowo, przeciwkaszlowo. Podobnie jak miód gryczany łagodzi stres. Dodatkowo równoważy ciśnienie, ułatwia zasypianie.

Miód spadziowy – ze względu na spadź, z której powstaje odznacza się korzennym smakiem i zapachem. Posiada właściwości przeciwzapalne i antybakteryjne. Jest dodawany do syropów na kaszel. Pomaga zwalczyć przeziębienie i infekcje skórne.

Miód wrzosowy otrzymywany z kwiatów wrzosu, to ciemnobrunatna substancja, która wraz z postępującym procesem krystalizacji zmienia barwę na intensywny pomarańcz. Posiada bardzo silne właściwości przeciwzapalne.

Miód wielokwiatowy  o barwie żółtej, pozyskiwany z letnich, czerwcowo-lipcowych kwiatów działa energetyzująco.

Miód manuka swoje działanie antybakteryjne zawdzięcza wysokiej zawartości MGO (methylglyoxalu). Nie jest to produkt rodzimy, powstaje z krzewów herbacianych kwitnących w Nowej Zelandii.

Kosmetyki z miodem

W kremach miód łączy się proteinami mleka, witaminą A oraz innymi produktami pochodzenia pszczelego takimi jak: propolis czy mleczko pszczele. Zadaniem takich kremów jest regeneracja i nawilżenie skóry. W szamponach oraz odżywkach do włosów do miodu dodaje się cytrynę. Miód ma za zadanie odżywić i wzmocnić włosy, a kwasy owocowe obecne w cytrynie - wygładzić ich strukturę. To połączenie daje również efekty lekko rozjaśniające, bez efektu niszczenia włosa. Sam miód może być także naturalną odżywką, gdy włosy tracą blask i są przesuszone. Do miodu w szamponach dodaje się także mleko i olejki kwiatowe. Do balsamów, z dodatkiem miodu, które charakteryzują się dużym stopniem nawilżenia dodawane są najczęściej mleko oraz wanilia.  Można także znaleźć w balsamy miodowo morelowe, a nawet takie z dodatkiem ekstraktu z sosny bogatego w antyoksydanty. Do zabiegu masażu miodowego używany jest gorący miód z dodatkiem różnego rodzaju olejków np. z alg morskich bądź akacji. Taki masaż działa oczyszczająco oraz odżywia i wygładza skórę. Miód w salonach używa się także do wykonywania zabiegów drenujących oraz nawilżających. Spośród innych kosmetyków na bazie miodu należy wymienić: kremy do depilacji, preparaty wzmacniające paznokcie, mleczka do demakijażu, olejki do kąpieli. Ilość produktów na rynku z roku na rok wzrasta.