Coraz więcej osób cierpi na alergie bądź nietolerancje pokarmowe. Alergia pokarmowa jest niepożądaną reakcją układu immunologicznego na pożywienie lub składnik/i pożywienia. Innym znanym rodzajem niepożądanej odpowiedzi jest reakcja układu metabolicznego czyli nietolerancja. Czy genetycznie modyfikowana żywność będzie w stanie zmniejszyć alergie?

Z biologicznego punktu widzenia reakcja alergiczna składa się z:

-kontaktu z alergenem pokarmowym,

-podwyższenia poziomu immunoglobulin E (IgE),

-pojawienia się komórek tucznych i bazofili, które podczas kontaktu z przeciwciałami IgE uwalniają histaminę i inne związki

ILSI (International Life Sciences Institute)na podstawie projektu CODEX-u uporządkowało listę uznanych alergenów pokarmowych i podzieliło na:

• krytyczne: orzeszki ziemne;
• alergeny główne:zboża zawierające gluten (owies, pszenica, jęczmień, żyto), skorupiaki (oprócz małży), jaja, ryby, soja, białka mleka, orzechy ( migdały, laskowe, pistacje, brazylijskie, nerkowce, orzechy macadamia) i ziarno sezamu;
• mniej istotne alergeny:gryka, seler, owoce pestkowe morele, brzoskwinie, wiśnie i śliwki)

Produkty spożywcze najczęściej wywołujące objawy niepożądanych reakcji

mleko krowie, produkty mleczne, preparaty mleka

owoce (jabłka, kiwi, banany i in.)

warzywa (seler, marchew, ziemniaki i in.)

soja

jaja

skorupiaki (krewetki, kraby, homary i raki)

migdały

nasiona sezamu

orzechy ziemne

orzechy włoskie, laskowe i brazylijskie

ryby

pszenica i inne zboża

dodatki - siarczyny, benzoesany, parabeny, glutaminian sodu, barwniki, BHA, BHT

Tak na prawdę każdy produkt spożywczy zawierający białko potencjalnie może wywołać reakcje alergiczne u wybranej grupy osób, a produkty zbożowe pochodzące z podstawowych zbóż posiadają własności uczulające. 90% przypadków alergii pokarmowych w Europie jest wywołana białkiem orzechów ziemnych, mleka krowiego, jaj, pszenicy, soi, orzechów rosnących na drzewach, ryb i owoców morza.   

Alergia, krótko mówiąc jest cechą wrodzoną. W czasach inżynierii genetycznej, dzięki której, jak niektórzy twierdzą, można zdziałać cuda, czy dałoby się wprowadzić do roślin nowe białka? Czy do roślin modyfikowanych genetycznie przypadkiem mogą trafić białka o własnościach alergennych?

W celu uspokojenia tych obaw, opracowano ścisłe procedury dotyczące prowadzenia badań genetycznych w sposób bezpieczny. Rekomendowane między innymi przez WHO OECD i amerykańskie biuro FDA. W ciągu ostatnich lat posunęły się do przodu prace nad alergiami jako problemem zdrowotnym, opracowano szereg sposobów oceny, które pozwalają określić, czy nowy produkt (w tym również rośliny modyfikowane genetycznie) jest źródłem alergenów.

Produkty zostaną poddane trzem rodzajom rygorystycznych testów. Jeśli w którymkolwiek z nich otrzymuje się dodatni wynik reakcji, który może wskazywać na obecność białka potencjalnie wywołującego alergię, to prace nad nową odmianą modyfikowaną genetycznie zostają wstrzymane. De Greef zauważa, że procedury te minimalizują możliwość dostania się alergenów do roślin modyfikowanych genetycznie. Nie jest możliwe danie absolutnej gwarancji, że u nikogo nie wystąpią reakcje alergiczne na tę żywność.

Testy tezmniejszają ryzyko wystąpienia reakcji alergicznych w związku z roślinami modyfikowanymi genetycznie i nową żywnością. Mało prawdopodobnym jest to, iż alergeny mają kluczowe znaczenie dla funkcji biologicznych roślin, ponieważ większość z nich to białka zapasowe, co oznacza, że są one tylko odżywczym materiałem zapasowym dla zarodka ziarna.

Nowym zastosowaniem inżynierii genetycznej jest obecnie wytworzenie nowych nie alergizujących odmian niektórych roślin, przeznaczonych dla osób cierpiących na alergie pokarmowe.  

Źródło:

Willy De Greef, ALSS

foody.pl

eufic.org

Oprac. Magdalena Jóźwicka