Cukrzyca, będąca chorobą ogólnoustrojową, prowadzi do uszkodzeń wielonarządowych, w tym nerek. Nefropatia cukrzycowa jest zaliczana do późnych jej powikłań. W przebiegu długotrwałej heperglikemii dochodzi do uszkodzeń małych naczyń krwionośnych (mikroangiopatia) kłębków nerkowych. Stan taki manifestuje się obecnością w moczu pacjenta albumin i białek. Choroba, zwłaszcza nie leczona, może prowadzić do przewlekłej niewydolności nerek i konieczności prowadzenia dializoterapii lub transplantacji narządu. Wyleczenie całkowite nie jest realne, można jednak starać się kontrolować i zatrzymać postęp schorzenia. Leki z grupy Sartanów, które blokują kaskadę Renina-Angiotensyna-Aldosteron, również są w stanie spowolnić rozwój nefropatii. Ich minusem, w porównaniu z nowym, potencjalnym medykamentem, jest to, że powodują one zmianę w hemodynamizmie działania kłębuszków. Po ich odstawieniu pacjent wraca do swojej choroby. W przypadku NOX-E36 mechanizm działania jest zupełnie inny i nie ma nic wspólnego z układem RAS. Substancja jest syntetycznym oligonukleotydem, który wiąże i hamuje prozapalne chemokininy CCL2 określane także jako chemotaktyczne białko dla monocytów MCP-1. Neutralizacja tych chemokin uniemożliwia infiltrację komórek prozapalnych w nerce, co powoduje ograniczenie toczącego się tam stanu zapalnego, który jest zresztą pierwszym krokiem w powstaniu jej zwłóknienia i późniejszej niewydolności.

„Dotychczas zwykliśmy myśleć, że nefropatia cukrzycowa to jedynie zwłóknienie i degeneracja tkanki. Teraz sądzimy, że jest to choroba o podłożu zapalnym i nerka w jej przebiegu jest pełna aktywnych makrofagów (...). Jesteśmy świadkami pewnego zwrotu w myśleniu i posiadamy w naszych rękach prawdziwą „broń”, która jest bardzo wybiórcza, bezpieczna, a efekty jej działania utrzymują się długotrwale (...). Natomiast wpływ na HbA1c wskazuje, że unikalna cząsteczka ma korzystny wpływ na kontrolę glikemii. To bardzo nowatorski sposób leczenia nefropatii cukrzycowej” – powiedział dr Hermann Haller, dyrektor instytutu nefrologii i nadciśnienia w Hannover Medical School w Niemczech.

Badanie drugiej fazy było badaniem randomizowanym, podwójnie zaślepionym, gdzie substancją kontrolną było placebo. Przeprowadzono je w pięciu krajach europejskich z udziałem 72 pacjentów z cukrzycą typu 2 i towarzyszącym białkomoczem. Wszyscy probanci przyjmowali leki przeciwcukrzycowe; wskaźnik albumina/keratynina wynosił u nich powyżej 100mg/g; tempo przesączania kłębuszkowego powyżej 25/ml/min; a poziom HbA1c utrzymywał się w granicach od 6,5% do 10,5%. Połowie z nich podawano Emapticap w dawce 0,5 mg/kg drogą podskórną dwa razy w tygodniu, drugiej połowie natomiast placebo. Po 12 tygodniach okazało się, że nowa cząsteczka była w stanie obniżyć stosunek albumina/kreatynina o 32% w porównaniu z placebo. Przy dalszym podawaniu związku wskaźnik ten zmalał średnio aż o 50%. Ponadto zauważono znaczącą zmianę poziomu HbA1c. Co być może najważniejsze nie odnotowano żadnych poważnych działań niepożądanych, co jest szczególnie istotnie gdy weźmie się pod uwagę fakt iż terapia jest długotrwała.

„Stosując NOX-E36 efekty można już obserwować po 2 miesiącach leczenia. Jednakże nawet po jego odstawieniu dobroczynny efekt nadal trwa. Wierzę, że lek ten jest w stanie zatrzymać dopływ monocytów do nerek i zmniejszyć przez to stan zapalny; nie tylko tam, ale i w innych tkankach” – dodaje dr Haller.

Naukowcy są zgodni, że połączenie NOX-E36 z lekami blokującymi układ RAS, jak np. Sartany, mogłoby mieć jeszcze lepszy efekt w leczeniu nefropatii cukrzycowej. Odmienne mechanizmy działania leków wykazują potencjalnie efekt synergistyczny. Aby jednak potwierdzić te hipotezy niezbędne są dalsze badania.