Biotechnologia.pl
łączymy wszystkie strony biobiznesu
Jak jedzą Polacy? Słowo o naszej diecie i nawykach żywieniowych
Czy Polacy odżywiają się zdrowo i jak dbają o swoją dietę? Czy jemy wystarczająco dużo wartościowych produktów, a może na naszych stołach królują głównie nieodpowiednie potrawy? Pomimo coraz szerzej obowiązującego trendu zdrowego żywienia, kultu bycia „fit” i coraz bardziej dostępnej zdrowej żywności, tzw. „superfoods”, wydaje się, że nasze zachowania żywieniowe są dość stałe, a istotne zmiany diety i sposobu żywienia dotyczą jednak małej części naszego społeczeństwa.

 

 

Jak wynika z danych zebranych przez CBOS, zachowania żywieniowe Polaków są dość konserwatywne i utrwalone. Od kilkunastu lat niemal nie zmienia się zarówno skala, jak i regularność spożywania podstawowych posiłków. Większość z przebadanych dorosłych jada minimum trzy posiłki w ciągu dnia, codziennie jada obiad (90%) i śniadanie (79%), przy czym główny ciepły posiłek spożywany jest w ogromnej większości w domu (przez 95% – w dni powszednie, a przez 97% w weekendy). Utrwalenie zwyczajów żywieniowych znajduje potwierdzenie w tym, że większość ankietowanych ocenia swoje posiłki jako podobne do posiłków swoich rodziców. Powszechnie wiadomo bowiem, że dość częstą sytuacją jest szukanie podobieństwa w kuchni prowadzonej przez świeżo upieczoną małżonkę, do tej,  która typowa była dla domu rodzinnego. Także stawiająca pierwsze kroki gospodyni domowa z pewnością inspiracje i umiejętności kucharskie początkowo czerpie z tych matczynych. 

Polacy uwielbiają rodzimą kuchnię, która niestety nie jest najzdrowsza. Mimo iż świadomość dotycząca zdrowego odżywiania się wzrasta, to ikoną polskiej kuchni wciąż wydaje się pozostawać schabowy z ziemniakami i surówką. Dieta Polaków natomiast jest ciągle uboga w warzywa, owoce oraz przetwory z nich produkowane, takie jak soki i musy. Jak podaje CBOS, Polacy na ogół postrzegają swoją dietę jako zbilansowaną. Najczęściej wskazują, że jedzą za mało ryb, a rzadziej – ryżu, kasz  oraz owoców  i warzyw. Z kolei do produktów spożywanych przez siebie w nadmiarze stosunkowo wielu zalicza słodycze, kawę, napoje słodzone, a także pieczywo i inne produkty mączne.  Można jednak pokusić się o stwierdzenie, że cukier jest jednym z podstawowych składników naszej diety. Mowa tu o cukrze zarówno świadomie dodawanym do słodzenia napojów czy ciast, jak i tym ukrytym w setkach zjadanych produktów. Przeciętny Polak spożywa codziennie średnio dwie łyżeczki cukru, czyli 40 kcal.  Wydaje się, że to niedużo, ale mamy z tym pewien problem. Z drugiej strony warto zauważyć, że poziom spożycia cukru jest znacznie niższy niż jeszcze kilka lat temu, kiedy wynosiło niemal 43 kg rocznie na głowę mieszkańca. Dziś jest to 40,5 kg. Jeśli chodzi o przygotowywanie posiłków, to znaczna większość z nas deklaruje, że sama przygotowuje posiłek i ma wgląd w to, co je. Osoby, które gotują potrawy dla siebie to przeważnie osoby w średnim wieku, a także te starsze. Co ciekawe w grupie tych osób znajdują się zarówno osoby najlepiej wykształceni, jak i Polacy z trudną sytuacją materialną. Oczywistym jest fakt, że ogromne znaczenie ma tu z jednej strony kwestia ekonomiczna i możliwość dokonania wyboru spożywanych produktów, jak i świadomość tego, z jakich składników przygotowujemy swój posiłek, co tyczy się osób z wykształceniem wyższym. Jak można także wywnioskować, wśród osób najczęściej przygotowujących posiłki samodzielnie znajdują się głównie osoby niezadowolone ze swojej dotychczasowej diety oraz wyglądu, a grupę tą reprezentują najliczniej – kobiety.

Jedną z głównych przyczyn złych nawyków żywieniowych Polaków są nieprawidłowe przyzwyczajenia żywieniowe, które zostały utrwalone już w okresie dzieciństwa.  Inne przyczyny to: szybkie tempo życia, które wpływa na częstsze sięganie po niezdrowe, łatwo dostępne przekąski,  a także duża dostępność jedzenia typu fast food.

„Od jedzenia humor się zmienia” – to stwierdzenie może w doskonały sposób  pokazać stosunek Polaków do przekąsek oraz innych posiłków w ciągu dnia. Znaczna część Polaków codziennie spożywa różnego rodzaju przekąski. Niestety jednak najczęściej są to słodycze lub szybkie i jednocześnie niezdrowe posiłki. Dodatkowo co trzeci badany przyznaje, że podjada w tajemnicy przed innymi. Co więcej, 30% z nas nie wie, które przekąski są zdrowe, a po które lepiej nie sięgać. Zachowania te, mimo sporej wiedzy na temat zdrowego odżywiania się, są stałym elementem występującym w polskim społeczeństwie. Najczęstsze błędy żywieniowe, popełniane przez Polaków, to nieregularne spożywanie posiłków, pomijanie drugich śniadań oraz podwieczorków. 

Najczęściej jadamy w domu. Co prawda w ostatnich latach zarówno popularność restauracji i barów szybkiej obsługi, jak i zamawianie potraw z dostawą do domu wydaje się wzrastać, niemniej korzystanie z tego typu usług nadal dotyczy mniejszości i na ogół nie jest częstsze niż raz w miesiącu. Poza domem najczęściej jedzą badani poniżej 34. roku życia, a zwłaszcza osoby w wieku od 18 do 24 lat, mieszkańcy większych aglomeracji oraz ci, z wyższym wykształceniem. Prawdopodobnie jest to spowodowane trybem życia, długimi godzinami spędzonymi w pracy i chęcią „wyskoczenia na miasto”, by pozbyć się stresu czy spotkać ze znajomymi. Dla ośmiu na dziesięciu dorosłych jedzenie jest okazją do spotkań z przyjaciółmi i znajomymi, przy czym – ze zrozumiałych względów – więcej ankietowanych umawia się, przynajmniej kilka razy w roku, na wspólne jedzenie w domu u siebie lub znajomych niż w restauracji czy kawiarni. Oczywistym jest fakt, że determinantą towarzyskich spotkań połączonych z jedzeniem jest sytuacja finansowa Polaków. Osoby, które znajdują się w złej sytuacji materialnej, uczestniczą w nich znacznie rzadziej (zwłaszcza w tych wiążących się z wyjściem do baru, kawiarni czy restauracji) niż osoby dobrze czy nawet przeciętnie sytuowane.  

W ciągu ostatnich lat nieco większą popularność zyskało sprawdzanie daty ważności i, przede wszystkim, jak deklarują badani - składu kupowanych produktów spożywczych. Nie przekłada się to jednak na konkretne wybory żywieniowe. Wciąż nie potrafimy czytać etykiet, a najwięcej problemów przysparzają nam tabele wartości odżywczej. Inicjatywę podejmuje tu Instytut Żywności i Żywienia, który uruchomił kampanię zachęcającą Polaków do sięgania po produkty o niższej zawartości cukru, soli i tłuszczu. Akcja "Mniej cukru, soli, tłuszczu? Kupuję to!" ma na celu przekonać Polaków do porównywania etykiet oraz dokonywania korzystnych dla zdrowia wyborów, a co za tym idzie świadomego podejścia do żywienia. Jak wynika z badań Instytutu, najważniejszymi informacjami decydującymi o zakupie produktu są kolejno: marka, smak, ogólna atrakcyjność wizualna oraz komunikacja marketingowa. Jeżeli już czytamy napisy na opakowaniu, to w pierwszej kolejności zwracamy uwagę na datę ważności, gramaturę, a dopiero potem na skład. Co gorsza, nawet konsumenci, którzy wykazują zainteresowanie składem kupowanej żywności, wciąż mają duże problemy z rozumieniem treści umieszczanych na etykietach. Głównym problemem jest przede wszystkim interpretacja informacji o wartości odżywczej oraz przełożenie jej na swój sposób żywienia. Konsumenci mają świadomość istnienia tabel z wartościami odżywczymi produktów, jednak  zdecydowana większość z nich nie zwraca na nie uwagi. W efekcie kupujący ulegają utrwalonym nawykom – sięgają po te same produkty i nie zwracają uwagi na ich wartość odżywczą.  

Jak wynika z przeprowadzonej analizy, Polacy deklarują, że są świadomi jak bardzo kwestia zdrowego żywienia wpływa na stan zdrowia i długie życie. Spośród różnych działań, jakie można podjąć dla poprawy stanu zdrowia, najistotniejszym w ocenie ponad połowy Polaków jest właśnie zdrowe odżywianie się. Co ciekawe, aż ośmiu na dziesięciu dorosłych  twierdzi, że odżywia się zdrowo, a mniej więcej co szósty wyraża przeciwną opinię.                                                                                                                           

Moda na bycie „fit” i stosowanie różnego rodzaju diet trwa od kilku lat i wydaje się nie słabnąć. O rosnącej popularności diet może świadczyć coraz większa gama pojawiających się w sklepach produktów oraz ogromny wybór dietetyków, poradni, programów dietetycznych i niemal spersonalizowanych produktów spożywczych dla odpowiedniej diety. Jak podkreślają lekarze i dietetycy, stosowanie diet i pochylenie się nad kwestiami zdrowego żywienia jest zjawiskiem pozytywnym, jednak jak to w życiu bywa, do wszystkiego należy podchodzić z rozsądkiem. Eksperci przestrzagają bowiem przed zbyt pochopnym, nieuzasadnionym stosowaniem diet, zwłaszcza tych eliminacyjnych. W ciągu ostatniego roku niemal co trzeci Polak stosował jakąś dietę, w tym co czwarty był na jakiejś diecie eliminacyjnej, polegającej na ograniczaniu bądź eliminowaniu jakichś produktów z jadłospisu. Niezadowolenie z efektów zastosowanej diety wskazali głównie respondenci z wyższym wykształceniem, mieszkający w miastach powyżej 100 tys. mieszkańców oraz, jak można się domyślić, kobiety. Opisując swoją dietę ankietowani najczęściej mówili o ograniczaniu spożycia lub całkowitym wykluczeniu ze swojego menu cukru i słodyczy, w drugiej kolejności zaś tłuszczów. Na stosowanie jakiejś konkretnej zmiany jadłospisu decydują się zarówno młodzi, dobrze wykształceni, dbający o swoją formę, np. uprawiający sport, jak i starsi, chorujący na choroby przewlekłe. Jak twierdzą badani Polacy, głównymi motywatorami do ograniczania lub wykluczania konkretnych produktów ze swojego jadłospisu były: chęć schudnięcia, chęć zdrowego odżywiania oraz dolegliwości i choroby.

Bardzo ciekawym aspektem jest kwestia spożywania suplementów diety. 64% badanych Polaków zadeklarowało bowiem, że w ogóle nie przyjmuje suplementów diety, przy czym wynik ten nie do końca wydaje się być wiarygodny,  biorąc pod uwagę rozwój przemysłu związanego z tego rodzaju środkami oraz wręcz zalewającą polską telewizję i prasę ilość kampanii reklamowych związanych z suplementami diety, chociażby cudownymi środkami ułatwiającymi odchudzanie.              

Źródła

Zachowania żywieniowe polaków -  raport CBOS-u

Diety Polakow - raport CBOS-u

http://www.kierunekspozywczy.pl/artykul,28494,nawyki-zywieniowe-polakow-i-ich-stosunek-do-przekasek-w-2016-roku.html

KOMENTARZE
news

<Wrzesień 2025>

pnwtśrczptsbnd
1
2
3
4
5
6
7
8
9
10
11
12
13
14
15
16
17
18
19
20
21
22
23
24
25
26
27
28
29
30
1
2
3
4
5
Newsletter