Poliowirusy to małe bezotoczkowe patogeny wyposażone przez naturę w jedną nić RNA. Wirus rozprzestrzenia się drogą oralno-oralną lub fekalno-oralną i jest odpowiedzialny za wystąpienie choroby Heinego- Medina. Inne nazwy tego schorzenia to ostre nagminne porażenie dziecięce, wirusowe zapalenie rogów przednich rdzenia kręgowego, H14. W XIX wieku miała miejsce istna pandemia polio na półkuli północnej, Po wynalezieniu skutecznej szczepionki liczba zachorowań drastycznie spadła do tego stopnia, że w 2001 roku organizacja WHO uznała, że Europa jest całkowicie wolna od choroby Heinego-Medina. W 2014 roku można było usłyszeć o miejscowych zachorowaniach w krajach takich jak Afganistan, Pakistan, Nigeria, Kenia, Somalia, Kamerun, Syria. Ogniska polio występują również w świecie wysokorozwiniętym, zwykle w grupach ludzi niezaszczepionych, którzy wizytują kraje endemiczne. Leczenie jest objawowe; ciężkie przypadki wymagają natychmiastowej hospitalizacji. Całkowite ustąpienie choroby i szczęśliwy powrót do zdrowia są prawdopodobne o ile mózg i rdzeń kręgowy nie uległy uszkodzeniu. Często kończy się jednak na niepełnosprawności chorego – tzw. zespół poporażenny (post-polio) mający miejsce u 30% chorych po 25-30 latach od początku infekcji.

-Od 2012 roku tzw. dziki wirus polio utrzymuje się już tylko w 3 krajach – Afganistan, Pakistan i Nigeria. Okresowo tylko jest zawlekany do innych krajów. Przy wyjeździe do tych wszystkich krajów zaleca się przyjęcie dawki przypominającej szczepionki przeciw polio - dodaje specjalista dr Leszek Mayer, specjalista medycyny morskiej i tropikalnej z Uniwersyteckiego Centrum Medycyny Morskiej i Tropikalnej w Gdyni.

Cholerę wywołuje bakteria Vibrio cholerae. Przebieg choroby jest wyjątkowo szybki. Bakteria uwalnia specyficzne toksyny, które powodują magazynowanie chlorków i zatrzymanie wchłaniania potasu z jelit. Takie zwiększone stężenie elektrolitów skutkuje stałym napływem wody do światła jelit co manifestuje się jako wodnista biegunka. Kiedy leczenie zostaje podjęte szybko śmiertelność kształtuje się na poziomie 1%, natomiast jeśli chory pozostawiony jest bez właściwej opieki – sięga ona aż do 50%. Do zakażenia dochodzi poprzez spożycie skażonej ludzkimi odchodami wody, rzadziej przez stałą żywność. Cholera rozprzestrzenia się szybko zwłaszcza w krajach gdzie istnieje problem z szybkim i sprawnym uzdatnianiem wody, na obszarach objętych konfliktami, tu gdzie panuje głód i brak higieny. To choroba charakterystyczna w regionach rozwijających się (np. Afryka, Indie, Meksyk, Ameryka Środkowa i Południowa). Zachowywanie zasad higieny osobistej, korzystanie z wody z pewnego źródła to niezbędne minimum, które pomoże uchronić się przed infekcją. Ciężka postać cholery może spowodować znaczne uszkodzenie nerek, poważne zaburzenia równowagi elektrolitowej, śpiączkę i śmierć. Tak więc niezbędne jest szybkie nawadnianie w postaci wlewów. Podanie antybiotyku (głównie tetracyklin) zmniejsza nasilenie i skraca czas choroby. Istnieją szczepionki na cholerę, ale należy pamiętać, że każda z nich wymaga dwóch dawek, stąd czas zanim zaczną działać może wynieść kilka tygodni.

-Bardziej podatne na ciężki przebieg choroby są osoby mające obniżoną kwaśność soku żołądkowego stąd uzasadnione jest stosowanie do posiłków ostrych przypraw w rejonach zarażonych. Cholera przebiega bez gorączki, a nawet temperatura ciała może spaść poniżej normy. Może przebiegać bez biegunki (tzw. postać sucha) z powodu porażenia jelit- uzupełnia dr Mayer.

Ptasia grypa powodowana rozsławionym za sprawą mediów wirusem H5N1 typu A to problem nadal aktualny w pewnych rejonach świata. Przypadki zachorowań mają zwykle miejsce pośród osób narażonych na bezpośredni kontakt z zakażonym drobiem lub tych którzy spożywają surowe, niedogotowane mięso i jaja tychże ptaków. Ludzie zarażają się H5N1 dotykając chorych ptaków, ich wydzielin lub odchodów. Według WHO od lutego 2003 do maja 2015 roku odnotowano 840 przypadki infekcji, z czego 477 osób zmarło. Obszary podwyższonego ryzyka to Malezja, Kazachstan, Irak, Iran, Indie, Jordania, Turcja, Egipt, Kamerun. Aby zmniejszyć prawdopodobieństwo zachorowania zaleca się unikać kontaktu z ptactwem, nie przebywać na bazarach handlujących żywym drobiem, unikać kontaktu z piórami i odchodami ptaków, uważać na to aby surowe mięso nie miało kontaktu z żywnością i rękami, powstrzymać się od spożywania surowego mięsa i jaj, często myć ręce. W leczeniu i profilaktyce ptasiej grypa WHO zaleca stosowanie leków przeciwwirusowych - Oseltamiwiru i Zanamiwiru. Należy pamiętać, że szczepienie przeciwko grypie sezonowej nie zapewni skutecznej ochrony przed H5N1.

Gruźlica to nadal powszechna i mogąca zakończyć się śmiercią choroba zakaźna. Wywołuje ją infekcja prątkiem gruźlicy (Mycobacterium tuberculosis), która najczęściej dotyka płuc, ale może dotyczyć również ośrodkowego układu nerwowego, naczyń krwionośnych, nerek, układu limfatycznego i kostno-stawowego. Szacuje się, że ponad 1/3 populacji była lub jest narażona na taką infekcję, choć większość zainfekowanych staje się nosicielami prątka. Jedno na dziesięć z takowych infekcji ulega jednak aktywacji i według statystyk doprowadza do śmierci blisko połowy chorych. Choroba może rozprzestrzeniać się przez zwierzęta i ludzi drogą kropelkową, rzadziej przez skórę (osoby mające bezpośredni kontakt z chorymi zwierzętami). Leczenie gruźlicy jest długotrwałe polega na stosowaniu leków przeciwgruźliczych (izoniazyd, streptomycyna, etambutol, ryfampicyna, pirazynamid) i przeciwzapalnych w jak najwcześniejszej fazie choroby. Jednym z postępowań prewencyjnych jest zaczepienie szczepionką BCG. Co prawda nie daje ona 100% pewności, że uniknie się infekcji, ale i tak warto rozważyć ponowienie dawki szczepionki wybierając się do kraju gdzie odsetek ludzi chorych na gruźlicę jest spory (Kambodża, Nowa Gwinea, Bangladesz, Somalia, Angola, Kongo, Lesoto, Madagaskar, Zimbabwe, Haiti, USA). W Polce można mówić śmiało o nawrocie choroby; szczególnie w biednych regionach kraju. Aż co drugi przebadany mieszkaniec w wybranych gminach powiatu białostockiego miał patologiczne zmiany w płucach. Diagnostyka gruźlicy polega na wykonaniu testu tuberkulinowego, zdjęcie radiologiczne klatki piersiowej, badania krwi i plwociny.

Malaria należy do tropikalnych chorób pasożytniczych, którą powoduje pierwotniak z rodzaju Plasmodium. U człowieka  zwykle dochodzi do zarażeń zarodźcem ruchliwym i sierpowatym – ten ostatni powoduje najcięższą postać choroby i najczęściej prowadzi do zgonu. Malaria to trzecia na świecie choroba zakaźna - rocznie odnotowuje się ponad 220 milionów zachorowań, z czego umiera  400–700 tys.;  głównie dzieci. Choroba występuje w krajach o klimacie tropikalnym i subtropikalnym (Afryka Centralna, Azja Południowa i Środkowa, Ameryka Południowa, Karaiby). Wektorem pasożyta są komary. Można zarazić się również przez transfuzję krwi, skażone igły. Poważnym problemem jest to , że zarodźce malarii uodparniły się na niegdyś stosowane leki np. chlorochinę. Profilaktyka polega na stosowaniu po zachodzie słońca płynów odstraszających komary, spaniu pod moskitierą, unikaniu stojących zbiorników wodnych oraz przyjmowaniu  przed, w trakcie wyjazdu i również po powrocie leków antymalarycznych właściwych dla danego regionu świata (forma terapii celowanej). Trwają prace nad skomponowaniem skutecznej szczepionki. Rozmaz krwi jest standardem w diagnostyce zakażenia, inne metody to wykrywanie antygenów, czy PCR.