Entrektynib został zakwalifikowany przez EMA jako lek priorytetowy (PRIME) do stosowania w leczeniu pacjentów dorosłych oraz pacjentów pediatrycznych chorych na miejscowo zaawansowane lub przerzutowe guzy lite z obecnością fuzji genów NTRK, u których nastąpiła progresja choroby po wcześniejszych terapiach lub w przypadku których nie ma akceptowalnych standardowych terapii [1]. Ostateczna decyzja dotycząca zatwierdzenia entrektynibu przez Komisję Europejską zostanie podjęta w najbliższych miesiącach.

W stronę onkologii precyzyjnej

Entrektynib wykazuje trwałą odpowiedź w przypadku wielu rodzajów nowotworów również w tych przypadkach, kiedy choroba rozprzestrzeniła się do mózgu. – Po zatwierdzeniu entrektynib może stać się pionierskim lekiem Roche w Europie przeznaczonym do stosowania niezależnie od typu czy lokalizacji nowotworu – mówi lek. med. Levi Garraway, główny specjalista ds. medycznych i dyrektor ds. globalnego rozwoju produktu w firmie Roche. – Byłby to  jednocześnie nieoceniony postęp w spersonalizowanej opiece zdrowotnej. Fuzje genów NTRK mogą być obecne w guzach przerzutowych niezależnie od ich występowania w guzach pierwotnych. Jak wynika z badań genomowych, entrektynib jest skutecznym lekiem pierwszego rzutu w przypadku wielu chorych na nowotwory z obecnością fuzji genów NTRK lub ROS1. Skuteczność leku wykazano również w leczeniu chorych z przerzutami do mózgu.

Spersonalizowane podejście do opieki zdrowotnej pozwala na dopasowanie terapii do indywidualnych potrzeb pacjenta, w tym precyzyjne stosowanie terapii oddziałujących bezpośrednio na mechanizmy kierujące rozwojem choroby indywidualnie u każdego chorego. – Nowotwory, które powstają w jednym narządzie (np. rak piersi, rak płuca) mogą być powodowane przez różne zmiany (mutacje) w genomie komórki. Jednocześnie te same mutacje mogą być powodem rozwoju zupełnie różnych nowotworów. Dzięki rozwojowi biotechnologii mamy możliwości analizy genomów komórek nowotworowych, które pozwalają dobrać najskuteczniejsze leki bez względu na to, w jakim narządzie wystąpiła choroba. Dlatego leki przeznaczone do stosowania niezależnie od typu czy lokalizacji nowotworu to przyszłość medycyny, do jakiej dąży nowoczesna onkologia – tłumaczy dr Aleksander Sowa, dyrektor ds. strategii i rozwoju portfolio Roche Polska.

Precyzji potrzeba również w diagnostyce

Precyzyjne terapie stają się rzeczywistością dzięki precyzyjnym badaniom molekularnym w diagnostyce onkologicznej. Wykrycie fuzji NTRK w przypadku wszystkich nowotworów litych i fuzji ROS1 w niedrobnokomórkowym raku płuca (NDRP) jest niezbędne w kwalifikacji chorych do leczenia entrektynibem. W badaniach klinicznych z zastosowaniem entrektynibu fuzje genów identyfikowano metodami sekwencjonowania nowej generacji.  Roche wspólnie z firmą Foundation Medicine pracuje nad zaawansowanymi testami diagnostycznymi (diagnostyka towarzysząca), które ułatwią identyfikację chorych na nowotwory z fuzją genów NTRK lub ROS1.

Nowotwory z fuzją genów NTRK lub ROS1

Fuzje genów NTRK  z innymi genami powodują powstanie nieprawidłowych białek TRK, które uruchamiają wewnątrzkomórkową kaskadę sygnałową prowadzącą do rozwoju nowotworu. Fuzje te wykrywane są w różnych nowotworach i występują w około 0,3% guzów litych niezależnie od tego, w jakim narządzie powstaje choroba, choć częstość ich występowania różni się pomiędzy poszczególnymi typami nowotworów [6].

Fuzje genu ROS1 odpowiadają za 1-2% przypadków niedrobnokomórkowego raka płuca [2]. Zalecony właśnie do zatwierdzenia entrektynib może blokować aktywność kinazy dla rodziny genów NTRK, a także kinazy dla genu ROS1 i tym samym powodować śmierć komórek nowotworowych z obecnością fuzji tych genów [4,5].

Ponad 4000 zgonów każdego dnia z powodu raka płuca

Rak płuca jest główną przyczyną zgonów związanych z nowotworami na całym świecie [3]. W wyniku tej choroby co roku umiera ponad półtora miliona osób, co oznacza ponad 4000 zgonów każdego dnia [3]. Jednocześnie to jeden z głównych obszarów zainteresowania i inwestycji firmy Roche, która tworzy nowe leki i testy mogące pomóc ludziom dotkniętym tą chorobą. Firma obecnie ma w swoim portfolio pięć zarejestrowanych leków do stosowania w leczeniu określonych rodzajów raka płuca i jest w trakcie opracowywania ponad dziesięciu leków o działaniu ukierunkowanym na czynniki molekularne warunkujące rozwój raka płuca lub o działaniu wspomagającym układ odpornościowy w zwalczaniu tej choroby.