Klif patentowy

Zjawisko nazywane klifem patentowym dotyczy wygaśnięcia ważności patentu i następującego potem nagłego spadku sprzedaży. Odnosi się do grupy produktów stanowiących wysoki procent rynku. Są one najczęściej zauważalne w branży farmaceutycznej, kiedy dotykają tych najbardziej popularnych - tzw. blockbusters. Ten efekt jest spowodowany pojawianiem się produktów generycznych lub (bio)podobnych na rynku.

Kiedy wygasa patent na popularny lek, firmy farmaceutyczne inne niż oryginalny producent mogą legalnie replikować ten produkt. To może drastycznie zmniejszyć dochody firm farmaceutycznych, które czerpały miliardowe zyski ze swoich autorskich, opatentowanych produktów.

Okazje w 2014 roku

Leki, których ochrona patentowa wygasa w 2014 roku, generują przychody rzędu 50 miliardów $ dla branży farmaceutycznej. Nie wszystkie z nich będą musiały od razu stawić czoła konkurencji ze strony generyków; leki biologiczne oraz te dostarczane za pośrednictwem specjalnych urządzeń, mogą przedłużyć swoją dobrą passę przynoszenia dochodów, ponieważ trudniej jest wyprodukować i wprowadzić do obrotu ich zamienniki.

Przykłady patentów, które wygasają w 2014 roku to:

• Nexium (AstraZeneca), globalna sprzedaż w 2012 roku: 3,994 mld USD
• Micardis/Micardis HCT (Boehringer Ingleheim); globalna sprzedaż w 2012 roku: 2,217 mld $
• Sandostatin/Sandostatin LAR (Novartis); globalna sprzedaż w 2012 roku: 1,512 mld $

Niektóre źródła podają, jakoby najcenniejszym patentem wygasającym w 2014 roku, był ten należący do Teva Pharmaceuticals, chroniący lek Copaxone (globalna sprzedaż w 2012 roku: 3,996 mld $), jednakże nie jest to informacja prawdziwa. Patent ten wygasa dopiero w 2015 roku - informacja z Teva Pharmaceuticals.

Straty Big Pharmy

Eksperci oszacowali, ile poszczególni giganci farmaceutyczni stracą za sprawą klifów patentowych w 2014 roku. Przykłady tych wyliczeń przedstawiono poniżej:

• Sanofi - 8,1 mld $
• Novartis - 7,7 mld $
• Roche - 7,2 mld $
• AstraZeneca - 6,7 mld $
• Eli Lilly - 6,0 mld $

Oczywiście klify patentowe przynosiły straty dużym firmom już wcześniej. Przykładem może być wygaśnięcie patentu na Lipitor (lek obniżający poziom cholesterolu we krwi) produkowany przez firmę Pfizer. W 2011 roku wygenerował on 10 miliardów $ dochodów dla Pfizera, natomiast 2 lata później, zaledwie nieco ponad 0,5 miliarda.

Jak można zarobić na klifach patentowych?

Dr Anna Katharina Heide - rzecznik patentowy z RUHR-IP - opisze w jaki sposób firmy mogą korzystać ze zjawiska klifu patentowego. Poprowadzi ona dwie prezentacje na ten temat podczas BioForum 2014, które odbędzie się w Łodzi w maju. Więcej informacji o tym wydarzeniu można znaleźć na jego oficjalnej stronie internetowej : http://cebioforum.pl/

Dr Anna Katharina Heide - profil prelegentki

Dr Heide posiada wyższe wykształcenie w dziedzinie mikrobiologii i biotechnologii. Ukończyła interdyscyplinarny doktorat z mikrobiologii/biotechnologii stosowanej oraz chemii. Odbyła szkolenie rzecznika patentowego w Sądzie Rejonowym Düsseldorfu i Federalnym Sądzie Patentowym w Monachium. Od 2009 roku zawodowo zajmuje się zagadnieniami związanymi z prawem patentowym.