Edycja genów to nowa technika, która według jej zwolenników, może pozwolić na uzyskanie zdrowszych i odpornych roślin o wyższych plonach i mniejszym zapotrzebowaniu na wodę, nawozy i chemikalia. W przeciwieństwie do modyfikacji genetycznych (GMO) edycja genów nie wprowadza do uprawy obcego DNA, zamiast tego modyfikuje istniejący, naturalny genom. Z tego powodu wiele organów regulacyjnych i naukowców postrzega je jako mniej ryzykowne niż GMO i bliższe tradycyjnej hodowli roślin. Technika ta pozwala również na zmianę więcej niż jednego genu, co umożliwia szerszy zakres modyfikacji.

– Australijski producent nasion InterGrain na początku tego roku zaimportował kilka tysięcy nasion pszenicy stworzonych przez amerykańską firmę rolniczą Inari, w tym setki nowych odmian genetycznych. Nasiona te rosną obecnie w szklarni testowej w południowo-wschodnim Queensland. Następnie nasiona wyhodowanych roślin zostaną wykorzystane do uprawy większej ich liczby w ponad 45 miejscach próbnych w całym kraju w sezonie wegetacyjnym 2025. Naszym zadaniem jest ustalenie, która kombinacja genów daje najlepsze rezultaty. Celem jest poprawa plonów o co najmniej 10%. Te nasiona mają potencjał, aby to osiągnąć. Potencjalnie moglibyśmy wprowadzić produkty na rynek ok. 2028 r. – zdradza Reuterowi Tress Walmsley, dyrektor naczelna InterGrain.

10-15 razy szybciej

Inari wykorzystuje sztuczną inteligencję do mapowania ogromnej liczby potencjalnych zmian w genach, a następnie stosuje CRISPR-Cas – narzędzie, które może znajdować i modyfikować wybrane odcinki DNA – aby zmieniać wiele genów jednocześnie, umożliwiając wybór charakterystyki. InterGrain i Inari twierdzą, że edycja genów może przynieść korzyści 10-15 razy szybciej niż tradycyjna hodowla roślin. Niektóre uprawy poddane edycji genów są już dostępne, ale większość oferuje konkretną poprawę wartości odżywczych lub odporność na choroby, a nie szereg zmian mających na celu wyższą produktywność na jednostkę wody lub nawozu. – Chcemy jednocześnie rozwiązać problem bezpieczeństwa żywnościowego, zmian klimatycznych i rentowności gospodarstw rolnych – wymienia Ponsi Trivisvavet, dyrektor generalny Inari.

Australia jest jednym z największych eksporterów pszenicy na świecie. Walmsley mówi, że InterGrain pracuje nad wprowadzeniem procesów regulacyjnych, które umożliwiłyby Australii sprzedaż upraw zmodyfikowanych genetycznie na jej rynki eksportowe. Organy regulacyjne w takich krajach, jak USA i Japonia, zdecydowały, że uprawy poddane edycji genów są regulowane podobnie do tych pochodzących z hodowli, co ułatwia ich zatwierdzanie. Unia Europejska zmierza w podobnym kierunku, a Chiny – największy producent i konsument pszenicy – w tym miesiącu zatwierdziły do sadzenia zmodyfikowaną genetycznie pszenicę odporną na choroby. 

Inari współpracuje również z firmami nasiennymi, aby wprowadzić na rynek w USA wysokowydajną soję zmodyfikowaną genetycznie. Nie podano jednak, jaką poprawę plonów zapewniają te ziarna. Genetycznie zmodyfikowana soja i kukurydza są szeroko stosowane w ostatnich dziesięcioleciach, ale konsumenci i organy regulacyjne są mniej skłonne do aprobaty pszenicy GMO, ponieważ w przeciwieństwie do soi i kukurydzy, którymi karmione są głównie zwierzęta, pszenica jest podstawowym pożywieniem ludzi.