Paradoksalnie jedynie zmiana jest nieprzerwanie stała. Niezależnie od przemysłu czy branży, firmy na całym świecie mierzą się z szybkozmienną rzeczywistością rynku globalnego i warunków biznesowych, na które muszą odpowiadać, bazując na zarejestrowanych danych i informacjach. W wyniku czwartej rewolucji przemysłowej (Industry 4.0) oraz wprowadzenia pojęć takich jak The Internet of Things (Internet Rzeczy) oraz Big Data przemysł nieuchronnie dąży do wytwarzania jeszcze większej ilości danych, nawet w odniesieniu do już pokaźnych, współczesnych standardów. Dzięki postępowi i innowacjom technologicznym automatyka przemysłowa ewoluowała w twór wytwarzający niespotykaną w żadnej innej branży ilość danych. Nawet niewielkie zakłady przemysłowe wyposażone są w setki urządzeń bez przerwy mierzących, przekształcających i wysyłających do systemów nadrzędnych wartości sygnałów analogowych i stanów binarnych.

W tym świetle oczywistym wydaje się fakt, iż systemy i układy automatyki udostępniają niezmierzone możliwości poprzez wielkie ilości udostępnianych danych. Surowe dane nie stanowią jednak żadnej wartości same w sobie – dopiero przetworzone i przedstawione w odpowiednim kontekście tworzą informację, która może być wykorzystywana do podejmowania świadomych, innowacyjnych i ambitnych decyzji. Właśnie dlatego firma ABB przygotowała bezpieczne i efektywne środowisko współdzielenia danych, wiedzy i informacji, wspierające tym samym proces podejmowania decyzji kluczowych dla istnienia i rozwoju firm i zakładów przemysłowych - Decathlon. Już dziś platformy oparte na systemach i oprogramowaniu dostosowanym do wymagań przemysłu odgrywają kluczową rolę w procesie decyzyjnym w wielu innowacyjnych przedsiębiorstwach na całym świecie. Należy liczyć się z tym, że w przyszłości rola ta tylko nabierze wagi. Budowa i funkcje Decathlona odzwierciedlają ten trend i pomagają spełnić nawet najbardziej wygórowane wymagania i polityki informacyjne. Decathlon zbiera, przechowuje, przetwarza i analizuje ważne dane, zawsze udostępniając najlepsze dostępne podstawy do podejmowania decyzji i tym samym minimalizuje ryzyko popełnienia błędu.

Rdzeniem systemu Decathlon są tzw. Decathlon Services, czyli Usługi Decathlon. Składają się one
z czterech bazowych modułów, koniecznych do działania tak rozbudowanej platformy. Skupiają się na nawiązywaniu i utrzymywaniu połączeń z systemami sterowania i rozproszonymi źródłami danych, przechowywaniu, analizowaniu i przetwarzaniu danych, udostępnianiu przejrzystego dostępu do wiedzy i przeglądu ważnych informacji w postaci grafik oraz raportów. Dodatkowo Decathlon może być rozszerzany poprzez dodawanie tzw. Decathlon Apps – specyficznych aplikacji, przygotowanych dla konkretnych zadań, takich jak zarządzanie energią czy alarmami i komunikatami.

Okiełznać informacje

Decathlon Connect to portfolio oprogramowania zbierającego dane i tworzącego bezpieczne i wydajne połączenia służące do przesyłu tysięcy wartości sygnałów przemysłowych, jak również z innych źródeł, na sekundę. Po stronie systemu sterowania Connect wykorzystuje specjalne węzły zbierania danych, odpowiadające za przesyłanie danych do centralnego serwera History i tworzące specjalny bufor, zapewniający zachowanie wszystkich danych, nawet w przypadku utraty połączenia z serwerem. Connect zapewnia wiele różnych rozwiązań w zakresie zbierania danych, od dedykowanych, wykorzystujących zamknięty standard powiązany z systemem źródłowym, jak np.: 800xA Connect, przez ogólnie przyjęty standard OPC w wielu odsłonach (DA, AE, HDA i UA), po standardy takie jak SQL, powiązane z innymi typami źródeł danych, jak np. bazy danych czy systemy ERP.

Centralny serwer systemu Decathlon zazwyczaj znajduje się poza siecią czy domeną systemową, na poziomie sieci zakładowej. W jego sercu znajduje się Decathlon History, potężna, przemysłowa baza danych pozwalająca zbierać dane i informacje z kilku systemów sterowania i/lub innych źródeł za pośrednictwem Decathlon Connect. Decathlon History może zbierać do 150 000 wieloletnich logów z szybkością i dokładnością umożliwiającą uzyskać stemple czasowe z dokładnością do 100 nanosekund. Zbierane dane mogą być agregowane i przetwarzane w czasie rzeczywistym dzięki wbudowanym funkcjom, takim jak średnia, minimum, maksimum czy suma w czasie, jak również przy pomocy dodatkowych przekształceń, które można dopasować do swoich potrzeb dzięki łatwemu w obsłudze silnikowi kalkulacji. History udostępnia interfejsy ODBC oraz OPC dla integracji danych z dowolnym system klasy MOM (Manufacturing Operations Management) lub ERP (Enterprise Resource Planning) i najczęściej stanowi centralny węzeł łączący różne systemy poziomu trzeciego definiowanego
wg. ISA-95.

Decathlon View upraszcza proces wizualizacji i analizowania danych przy pomocy jednego, wspólnego interfejsu dla wszystkich aplikacji i urządzeń, co zapewnia bezproblemową obsługę zarówno na stacjonarnych komputerach w zakładzie, jak i w ruchu, przy pomocy tabletów czy innych urządzeń mobilnych. Centralną częścią tego interfejsu jest Decathlon Launchpad, stanowiący pojedynczy punkt dostępu do wszystkich aplikacji, raportów, dokumentów oraz informacji dostępnych dla danego użytkownika. Aplikacja i łącza wykorzystywane w Decathlon Launchpad mogą być dowolnie grupowane i rozmieszczane zgodnie z potrzebami konkretnych użytkowników w celu pełnej personalizacji interfejsu. Zapewnia to dostęp do potrzebnych danych w optymalnym czasie. Co więcej cały interfejs wchodzący w skład modułu View można zlokalizować wykorzystując wbudowaną funkcję NLS (Native Language Support).

Decathlon Report to wbudowany pakiet raportowania, pozwalający tworzyć spersonalizowane raporty na podstawie wszystkich danych wprowadzonych do systemu. Wbudowany harmonogram raportowania udostępnia właściwe raporty właściwym osobom we właściwym czasie, a wszystkie wygenerowane raporty mogą być wyszukiwane, przeglądane, zestawiane i analizowane przy pomocy silnika wyszukiwania i narzędzia Decathlon Dashboard. Oprócz wbudowanych raportów możliwe jest podłączenie dedykowanych aplikacji raportujących za pomocą otwartych, standardowych interfejsów, takich jak ODBC.

Mobilność i bezpieczeństwo

Wszystkie moduły systemu Decathlon są przygotowane z uwzględnieniem dwóch podstawowych zasad: mobilności i bezpieczeństwa informacji. Zasoby udostępniane przez system Decathlon dostępne są nie tylko na biurowych komputerach i stacjach roboczych, ale również na urządzeniach mobilnych. Klienci mobilni mają ten sam interfejs użytkownika, co pozwala używać ich zamiennie, w dowolnym miejscu i w każdej chwili. Mobilność to też możliwość płynnego przechodzenia pomiędzy aplikacjami, programami, dokumentami, raportami, trendami i KPI. Decathlon został zaprojektowany tak, by zmieniające się z minuty na minutę środowisko pracy nie stanowiło dla niego żadnej przeszkody czy nawet wyzwania.

Przy tak elastycznej architekturze bardzo dużo uwagi należy poświęcić bezpieczeństwu informacji. Każda firma ma własne tajemnice biznesowe, które warto chronić, ponieważ przyszłość każdej firmy zależy od doświadczenia, idei i działań i oczywiście od umiejętnego ich chronienia. Jako jeden z największych dostawców systemów sterowania i oprogramowania przemysłowego ABB dostarcza bezpieczne i skupione na potrzebach klienta rozwiązania. Oprogramowanie Decathlon jest zgodne ze standardami przemysłowymi i najlepszymi praktykami opracowanymi dla zdalnego dostępu do danych. Może współistnieć z innymi, wiodącymi rozwiązaniami z zakresu bezpieczeństwa informatycznego, dzięki wykorzystaniu specjalnego, zamkniętego protokołu do transferu krytycznych danych z systemów czasu rzeczywistego poprzez zapory (firewall) do centralnego serwera, który zazwyczaj znajduje się poza siecią systemową, w sieci zakładowej lub środowisku sieci IT. Ten sam protokół jest używany do dalszego propagowania danych w sieci. Pozwala to na wykorzystanie Decathlona z uwzględnieniem istniejących praktyk cyberbezpieczeństwa i zachowanie bezpieczeństwa informacji w całym systemie.

Podsumowując Decathlon to system dostępu do danych i informacji poziomu 3 zgodnie z ISA-95, który może powiązać dowolne dane z całego zakładu w jedną infrastrukturę informacyjną. Infrastruktura ta zbiera, przechowuje i analizuje ważne dane, tworząc rozsądny fundament do podejmowania decyzji z minimalnym marginesem błędu, zachowując przy tym elastyczność i bezpieczeństwo dostępu do danych.

Michał Matyjewicz-Maciejewicz

ABB Sp. z o.o.