W ramach finansowanego przez Unię Europejską projektu Healthy Investment Central and Eastern Europe (HICEE) opracowano przewodnik dla inwestorów – kompleksowe narzędzie, które ma pomóc globalnym i lokalnym funduszom venture capital, aniołom biznesu oraz korporacjom inwestującym w zdrowie w pełni wykorzystać potencjał tego wciąż niedoszacowanego rynku. Przewodnik „Best practices guide to understand local markets” łączy dane rynkowe, analizy regulacyjne oraz sprawdzone modele inwestycyjne, aby pomóc inwestorom w pełni wykorzystać możliwości w sektorach biotechnologii, medtech i cyfrowego zdrowia w całej Europie Środkowo-Wschodniej. Za publikacją stoi konsorcjum, w którego skład wchodzą EIT Health, polski Cobin Angels oraz Crowdberry, Biovia, Ljubljana University Incubator i Hungarian Business Angel Network (HunBAN).

Luka w finansowaniu

Z publikacji wynika, że start-upy w regionie skutecznie pozyskują wczesne finansowanie, m.in. granty publiczne czy środki od aniołów biznesu, jednak znacznie rzadziej sięgają po kapitał z rund A/B. Średnia wartość finansowania w Europie Środkowo-Wschodniej wynosi 1,8 mln euro, wobec 4,1 mln euro w całej UE, a łączny udział finansowania venture capital w regionie to zaledwie 3,9%. – Polska i cały region CEE ma doskonałych naukowców, którzy tworzą innowacyjne projekty o globalnym potencjale wzrostu. Dla ich komercjalizacji niezbędne jest, aby inwestorzy – również ci zagraniczni – dostrzegli ten potencjał i aktywnie włączyli się w rozwój projektów zdrowotnych z naszego regionu. Inwestorzy z Polski i Europy poszukują projektów o dużym potencjale skalowania na międzynarodowych rynkach, ale potrzeba systemowych zachęt dla kapitału prywatnego do ponoszenia ryzyka inwestycyjnego na wczesnym etapie rozwoju – podkreśla Dominik Krawczyk, dyrektor generalny Cobin Angels, partnera HICEE.

Atuty Polski i regionu dla inwestorów

Autorzy przewodnika wskazują na czynniki, które sprawiają, że Europa Środkowo-Wschodnia jest wyjątkowo atrakcyjnym miejscem dla inwestycji:

* efektywność kosztową – wynagrodzenia i koszty korzystania z laboratoriów, niższe nawet o 60%, wydłużają czas, jaki start-upy mają na rozwój do momentu pozyskania kolejnego finansowania,

* silny kapital ludzki – dla przykładu liczba naukowców w Polsce wzrosła o 81%, a na Węgrzech o 69% w latach 2014-2023,

* pozycję w badaniach klinicznych – w 75% leków zatwierdzonych przez FDA w 2023 r. wykorzystano dane z badań prowadzonych w regionie, przy kosztach na pacjenta o 30-50% niższych niż w Europie Zachodniej,

* spójne przepisy UE – ułatwiają ekspansję na inne rynki europejskie.

Rosnący impet i pilna potrzeba

Inwestycje venture capital w sektorze zdrowia i LifeScience w Europie Środkowo-Wschodniej potroiły się w latach 2020-2024, wzrastając z 83 mln euro do 284 mln euro. To plasuje branżę jako piątą co do wysokości finansowania w regionie. Partnerstwa publiczno-prywatne, sieci współinwestorów i zachęty rządowe wzmacniają lokalne ekosystemy, jednak – jak podkreślają eksperci HICEE – polityka publiczna nie wystarczy. Konieczne jest aktywne zaangażowanie prywatnego kapitału. Przewodnik „Best practices guide to understand local markets” oferuje inwestorom praktyczne narzędzia, w tym checklisty due diligence (red-flag/green-light), gotowe wzory term sheetów oraz profile syndykatów i funduszy, które umożliwią wykorzystanie pełnego potencjału rynku zdrowotnego w CEE.