Botanika

Withania somnifera L. znana jest głównie jako ashwagandha, witania ospała, śpioszyn lekarski oraz żeń-szeń indyjski. Naturalne środowisko występowania tej rośliny to południowo-wschodnia Azja. Rośnie także w krajach śródziemnomorskich, w rejonach Himalajów, na Wyspach Kanaryjskich, Przylądku Dobrej Nadzie oraz w Australii. Występuje również na terenie Indii, najczęściej w postaci dziko rosnących krzewów, zwłaszcza na wysypiskach śmieci i przy poboczach dróg. Rośliny przeznaczone do wykorzystania do celów leczniczych uprawia się jednakże na polach. Żeń-szeń jest średnim półkrzewem. Prawie całą roślinę pokrywają krótkie, srebrnoszare włoski. Liście posiadają blaszki eliptyczno-jajowate lub szeroko-jajowate, osiągając 4-10 cm długości oraz 2-7 cm szerokości. Owocem śpioszynu lekarskiego jest okrągła, pomarańczowa lub czerwona jagoda, zazwyczaj o średnicy 5-8 mm. Kwitnie w okresie od marca do lipca, a w naturalnym środowisku – nawet przez cały rok.

Skład chemiczny ashwagandy

Skład ashwagandy różni się w zależności od szerokości geograficznej, w której rośnie. Wśród związków obecnych w tej roślinie znajdziemy m.in.: alkaloidy, laktony steroidowe, witanolidy, flawonoidy, saponiny, kumaryny, acylowane glikozydy sterolowe, żywice, lipidy, węglowodany, kwasy tłuszczowe oraz fitosterole.

Właściwości lecznicze

Ashwaganda posiada cenne właściwości lecznicze. Wśród nich wymienia się działanie  przeciwbakteryjne i przeciwzapalne. Ceniona jest za działanie uspokajające oraz zmniejszające stres, dlatego coraz więcej osób zażywa suplementy diety z żeń-szeniem indyjskim, by poradzić sobie z chronicznym stresem. Co więcej, poprawia siły witalne organizmu, sprawność umysłu oraz samopoczucie. Warto wspomnieć, że nie powinny jej stosować kobiety w ciąży i karmiące piersią. Dodatkowo należy podkreślić, że może obniżać poziom cukru, w związku z czym nie powinni jej zażywać diabetycy, którzy przyjmują już dedykowane temu preparaty. Dawkowanie ashwagandy nie jest polecane także osobom z problemami z tarczycą, ponieważ substancja ta może zwiększać poziom hormonów tarczycy. Najlepiej zasięgnąć porady lekarza przed zastosowaniem ashwagandy.

Właściwości kosmetyczne

Pierwsze zmarszczki stają się bardziej widoczne po przekroczeniu trzeciej dekady życia. Wiele osób jednak szuka preparatów ze składnikami, które szybko i skutecznie usuną zmarszczki bądź zapobiegną pojawianiu się kolejnych, zamiast korzystać z zabiegów medycyny estetycznej. Taką substancją, którą warto stosować w swojej pielęgnacji ze względu na działanie przeciwstarzeniowe, jest ashwaganda. Jest ona wykorzystywana w recepturach kosmetycznych ze względu na jej właściwości antyoksydacyjne, które chronią przed starzeniem się skóry. Obecne w niej przeciwutleniacze pełnią kluczową funkcję w ochronie komórek przed uszkodzeniami wywołanymi przez wolne rodniki. Ceni się ją także z uwagi na poprawę jędrności oraz elastyczności skóry. Śpioszyn lekarski wykazuje obiecujące działanie w leczeniu niektórych dermatoz skórnych. Jedną z najbardziej znanych właściwości żeń-szenia indyjskiego jest aktywność przeciwtrądzikowa, bowiem działa on antybakteryjnie oraz przeciwzapalnie. Systematyczne stosowanie preparatów ze wspomnianą substancją wpływa korzystnie na skórę trądzikową. Zawarte w ashwagandzie związki, zwane witanolidami, wykazują działanie przeciwzapalne, dzięki czemu pomagają uspokoić zmiany trądzikowe. Ponadto w przypadku różnych schorzeń skóry pomaga zmniejszyć zaczerwienienie, swędzenie oraz wysypkę. Co więcej, reguluje poziom sebum i działa korzystnie na skórę osób z łuszczycą. Systematyczne stosowanie preparatów z ashwagandą przyczynia się do ogólnej poprawy kondycji skóry. Należy podkreślić, iż substancja ta działa również odżywczo oraz regenerująco.