Każda firma produkująca kosmetyki posiada wdrożone różne procedury dotyczące zasad zachowania się oraz instrukcje postępowania dla pracownika. Każdy zakład ma wprowadzone zasady GMP (Good Manufacturing Practice). Wszystko po to, aby maksymalnie wyeliminować ryzyko zanieczyszczenia czy też zakażenia gotowego produktu. Zachowanie odpowiednich procedur higienicznych jest ważne na każdym etapie produkowania kosmetyku. Warunkuje to bezpieczeństwo stosowania produktu na skórę konsumenta.

Środowisko produkcyjne – mycie

Aby uchronić kosmetyk przed zanieczyszczeniem, niezbędne jest zachowanie czystego i sterylnego środowiska produkcyjnego. Jest to możliwe dzięki procesom mycia i dezynfekcji powierzchni, sprzętu, wyposażenia, narzędzi oraz zachowaniu czystości i higieny przez pracowników. Mycie pozwala na usunięcie wszelkich fizycznych zanieczyszczeń. Dezynfekcja zaś pozwala na zachowanie czystości mikrobiologicznej, czyli ma na celu ograniczenie liczby mikroorganizmów do bezpiecznego poziomu. Zarówno higiena, jak i dezynfekcja to zachowania prewencyjne. Ważne jest także zastosowanie odpowiednich środków do ochrony przed rozwinięciem niebezpiecznych patogenów. Dezynfekowane powinny być zarówno powierzchnie urządzeń, zbiorników, narzędzi pomocniczych, które mają bezpośredni kontakt z produktem, jak i powierzchnie, które bezpośrednio nie kontaktują się z wyrobem, takie jak ściany, sufity, oświetlenie, urządzenia wentylacyjne i klimatyzacyjne. Mycie rozpoczyna się czyszczeniem, kolejno następuje: płukanie wstępne, mycie z dodatkiem środka myjącego, płukanie pośrednie, suszenie, dezynfekcja, płukanie końcowe, suszenie. Czyszczenie i płukanie wstępne są ważne przed myciem z użyciem detergentu, ponieważ środek myjący ma kontaktować się bezpośrednio z powierzchnią do umycia. Mycie urządzeń pozwala na zmniejszenie ilości mikroorganizmów do 90-95%. Powierzchnia gotowa do mycia powinna być oczyszczona wizualnie i gotowa do zwilżenia wodą. Mechaniczne usunięcie zanieczyszczeń zdecydowanie skraca czas mycia.

Środowisko produkcyjne – dezynfekcja

Dezynfekcja może odbyć się metodami fizycznymi, biologicznymi lub chemicznymi. Podstawowym instrumentem prawnym opisującym produkty biobójcze jest Rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady UE nr 528/2012 z dnia 22 maja 2012 r. w sprawie udostępniania na rynku i stosowania produktów biobójczych. Środki biobójcze muszą zawierać w swoim składzie składniki aktywne, które niszczą organizmy szkodliwe. Każdy produkt biobójczy musi posiadać pozwolenie na obrót. Cechy skutecznego środka biobójczego to: dobra aktywność przeciwdrobnoustrojowa, szybkość działania, dobra tolerancja w obecności wody twardej, dobra rozpuszczalność w wodzie, niepowodowanie oporności drobnoustrojów, niska toksyczność. Produkt dezynfekujący stosowany w przemyśle kosmetycznym powinien wykazywać działanie: bakteriobójcze, wirusobójcze, grzybobójcze, bakteriostatyczne, sporobójcze, prątkobójcze. Mikroorganizmy obecne na powierzchniach do dezynfekcji pochodzą z powietrza, surowców oraz mogą zostać przeniesione przez pracowników. Źródłem zakażenia może być także woda produkcyjna. Drobnoustroje tworzą na powierzchni biofilm, który mocno przylega do powierzchni. Najbardziej podatnymi na zanieczyszczenia mikrobiologiczne powierzchniami są powierzchnie porowate i nasiąkliwe. Aby skonstruować odpowiednie procedury dezynfekcji, niezbędne jest określenie miejsc i źródeł powstawania drobnoustrojów. Przed procesem dezynfekcji ważne jest przeprowadzenie w odpowiedni sposób mycia. Nie należy zapominać o powietrzu, które samo w sobie nie jest odpowiednim środowiskiem do namnażania się mikroorganizmów, ale może powodować przemieszczanie się drobnoustrojów.

Podsumowując, odpowiednie procesy mycia i dezynfekcji gwarantują wysoką jakość produktu oraz bezpieczeństwo stosowania przez konsumenta. Jakość i czystość mikrobiologiczna musi być nieustannie ulepszana. Oprócz świetnych surowców i receptur niezbędne jest zachowanie higienicznego środowiska produkcyjnego, co zapewnić można przez utrzymanie odpowiednich procedur mycia i dezynfekcji, a także prawidłowo dobrane preparaty do dezynfekcji.