Emulgatory są to związki zdolne do stabilizowania rozproszonych kropelek cieczy w ciągłej fazie. Są to cząsteczki składające się z części hydrofilowej, czyli „lubiącej” wodę i części hydrofobowej (lub inaczej lipofilowej) „lubiącej” lipidy (tłuszcze). Część hydrofobowa/lipofilowa emulgatora wnika do fazy olejowej i tym samym umożliwia połączenie fazy olejowej z fazą wodną, zapobiegając w ten sposób rozwarstwieniu się faz. Cząstki oleju razem z cząsteczkami wody, są połączone i tworzą stabilną emulsję kosmetyczną. Najczęściej stosowaną metodą wyboru emulgatora jest system HLB (ang. hydrophilic-lipophilic balance) znany jako równowaga hydrofilowo-lipofilowa, który wykorzystuje skalę od 0 do 20 w zależności od ich powinowactwa do fazy wodnej i olejowej. Emulgatory z niską wartością HLB są bardziej lipofilowe, natomiast z wyższą wartością HLB są hydrofilowe.
Na ogół emulgatory o wartości HLB od 3-8 dają emulsje typu W/O, natomiast o wartości powyżej 9, są bardziej rozpuszczalne w wodzie i dają emulsje typu O/W.
|
Wartość HLB |
Funkcja emulgatora |
|
1-3 |
Właściwości przeciwpieniące |
|
3-8 |
Emulsyfikacja |
|
7-8 |
Właściwości nawilżające |
|
9-18 |
Emulsyfikacja |
|
15-20 |
Włąsciwości solubilizacyjne |
Tab. 1 Wartość HLB oraz właściwości emulgatorów.
|
Rodzaj emulgatora |
Wartość HLB |
|
Trioleinian sorbitolu |
1,8 |
|
Żółtko jaja/soja |
4,0 |
|
Monostearynian sorbitolu |
4,7 |
|
Trigliceryl monooleinowy |
5,0 |
|
PEG -7 Glyceryl Monococoate |
11 |
|
Polysorbate 80 |
15 |
Tab. 2 Rodzaj emulgatora i jego wartość HLB.
Czasami przed zastosowaniem emulgatorów w preparacie kosmetycznym, miesza się ze sobą kilka emulgatorów. Takie „mieszanki emulgujące” są powszechnie nazywane emulgującymi woskami. Zazwyczaj zawierają one 4, a nawet 5 związków, takich jak polisorbat 60, alkohol cetearylowy, PEG-150 stearate oraz steareth-20.
Destabilizacja emulsji kosmetycznej
Chociaż emulgatory pomagają ustabilizować fazę olejową i fazę wodną, emulsje bywają nadal niestabilne i zdarza się, że ostatecznie mogą się rozdzielić. Szybkość, przy której to nastąpi, przede wszystkim zależy od składu emulsji.
Istnieją 3 sposoby destabilizacji emulsji kosmetycznej:
1) kremowanie lub sedymentacja tłustych kremów tworzy się poprzez łączenie cząsteczek w duże krople. Kremowanie można odwrócić poprzez mieszanie.
2 ) flokulacja - powstają małe kłaczki. Flokulacja nie jest poważną destabilizacją. Można ją odwrócić poprzez mieszanie.
3) koalescencja - fazy wodna i olejowa są całkowicie rozdzielone ze względu na łączenie się kropelek, tworząc duże krople. Koalescencja jest nieodwracalna.
Poprzez wybór odpowiedniego emulgatora (W/O lub O/W) i użycie go w odpowiednim stężeniu, każdy może zrobić dobrą emulsję bez wiedzy eksperckiej.
KOMENTARZE