Emulgatory są to związki zdolne do stabilizowania rozproszonych kropelek cieczy w ciągłej fazie. Są to cząsteczki składające się z części hydrofilowej, czyli „lubiącej” wodę i części hydrofobowej (lub inaczej lipofilowej) „lubiącej” lipidy (tłuszcze). Część hydrofobowa/lipofilowa emulgatora wnika do fazy olejowej  i tym samym umożliwia połączenie fazy olejowej z fazą wodną, zapobiegając w ten sposób rozwarstwieniu się faz. Cząstki oleju razem z cząsteczkami wody, są połączone i tworzą stabilną emulsję kosmetyczną. Najczęściej stosowaną metodą wyboru emulgatora jest system HLB (ang. hydrophilic-lipophilic balance) znany jako równowaga hydrofilowo-lipofilowa, który wykorzystuje skalę od 0 do 20 w zależności od ich powinowactwa do fazy wodnej i olejowej. Emulgatory z niską wartością HLB są bardziej lipofilowe, natomiast z wyższą wartością HLB są hydrofilowe.

Na ogół emulgatory o wartości HLB od 3-8 dają emulsje typu W/O, natomiast o wartości powyżej 9, są bardziej rozpuszczalne w wodzie i dają emulsje typu O/W.

Tab. 1 Wartość HLB oraz właściwości emulgatorów.

Tab. 2 Rodzaj emulgatora i jego wartość HLB.

Czasami przed zastosowaniem emulgatorów w preparacie kosmetycznym, miesza się ze sobą kilka emulgatorów. Takie „mieszanki emulgujące” są powszechnie nazywane emulgującymi woskami. Zazwyczaj zawierają one 4, a nawet 5 związków, takich jak polisorbat 60, alkohol cetearylowy, PEG-150 stearate oraz steareth-20.

Destabilizacja emulsji kosmetycznej

Chociaż emulgatory pomagają ustabilizować fazę olejową i fazę wodną, emulsje bywają nadal niestabilne i zdarza się, że ostatecznie mogą się rozdzielić. Szybkość, przy której to nastąpi, przede wszystkim zależy od składu emulsji.

Istnieją 3 sposoby destabilizacji emulsji kosmetycznej:

1) kremowanie lub sedymentacja tłustych kremów tworzy się poprzez łączenie cząsteczek w duże krople. Kremowanie można odwrócić poprzez mieszanie.

2 ) flokulacja - powstają małe kłaczki. Flokulacja nie jest poważną destabilizacją. Można ją odwrócić poprzez mieszanie.  

3) koalescencja - fazy wodna i olejowa są całkowicie rozdzielone ze względu na łączenie się kropelek, tworząc duże krople. Koalescencja jest nieodwracalna.

Poprzez wybór odpowiedniego emulgatora (W/O lub O/W) i użycie go w odpowiednim stężeniu, każdy może zrobić dobrą emulsję bez wiedzy eksperckiej.