Pani Karolino, czy dieta może wpływać na opóźnienie starzenia się skóry?

Zdecydowanie tak. Nasza skóra jest odzwierciedleniem stanu zdrowia całego organizmu. Zbilansowany, pełnowartościowy charakter diety wspiera optymalizację zdrowia skóry na każdym etapie życia. Skóra jako największy organ odgrywa kluczową rolę w utrzymaniu stabilności środowiska wewnętrznego organizmu, pełniąc funkcję obronną przed wpływem czynników chemicznych, fizycznych i biologicznych. Starzenie się skóry jest procesem fizjologicznym, wieloczynnikowym. Utrzymanie w dobrej kondycji skóry, która wykazuje oznaki starzenia się, powinno być ukierunkowane na minimalizowanie procesów prooksydacyjnych i zwrócenie uwagi na obecność związków przeciwutleniających, flawonowych w codziennym sposobie naszego żywienia.

Jakie czynniki wpływają niekorzystnie na tempo starzenia się skóry?

Powierzchnia skóry w sposób bezpośredni narażona jest na kontakt z czynnikami środowiskowymi. Z biegiem lat naskórek staje się cieńszy i zmniejsza się szybkość jego odnowy. Skóra właściwa również jest coraz cieńsza, głównie wskutek zmniejszania się liczby włókien kolagenowych i elastynowych w tkance łącznej. W celu ochrony skóry przed przedwczesnym starzeniem się powinniśmy zadbać o skuteczną ochronę przed promieniowaniem UVA, UVB, HEV i IR. Mamy obecnie dostępne na rynku kosmetologicznym nowoczesne filtry przeciwsłoneczne, zawarte w lekkich emulsjach, kremach, które mają właściwości promieniochronne. Niekorzystnym czynnikiem przyspieszającym procesy starzenia się może być również nierównowaga hormonalna. Okres dojrzałości u kobiet wiąże się z wieloma zmianami hormonalnymi, m.in. zmniejszeniem sekrecji estradiolu czy progesteronu. Bardzo ważnym czynnikiem wpływającym na tempo starzenia się skóry jest też niedobór snu i zaburzona synteza melatoniny. Prawidłowo funkcjonująca gospodarka hormonalna jest zależna m.in. od czasu przeznaczonego na sen. Praca nocna, a także brak efektywnej regeneracji mogą powodować zaburzenia rytmu okołodobowego, co potencjalnie może modyfikować rytm wydzielania poszczególnych hormonów.

Na czym polega dieta anti-aging? Jakie są jej najważniejsze zasady i jakie składniki są podstawą tej diety?

Dieta anti-aging to dieta o charakterze przeciwzapalnym, prozdrowotnym, o dużej gęstości odżywczej. Obfituje w makroelementy, witaminy, substancje balastowe, a także jednonienasycone i wielonienasycone kwasy tłuszczowe. Zasady diety przeciwstarzeniowej powinny uwzględniać rezygnację z produktów wysokoprzetworzonych, sztucznych środków słodzących oraz nadmiernej ilości soli. Warto wzbogacić dietę w naturalne fitoestrogeny, które znajdują się m.in.: w roślinach strączkowych, nasionach słonecznika, lnu i w tofu. Fitoestrogeny są związkami, które w swojej budowie i działaniu są zbliżone do endogennych estrogenów. Dbając o zdrowie skóry, należy również pamiętać o stopniowym, ale regularnym nawadnianiu organizmu. Niedostatecznie nawodniona i odżywiona skóra traci właściwości ochronne. Ponadto unikajmy używek, tj. papierosów i alkoholu. Generują one ogromne ilości wolnych rodników, które niekorzystnie oddziałują również na skórę. W efekcie ta może stawać się przesuszona i skłonna do podrażnień, a także stopniowo tracić elastyczność.

Czy jest jakaś zależność między kalorycznością diety a wolnymi rodnikami, które przyczyniają się do szybszego starzenia się skóry?

Istnieją dowody naukowe traktujące o tym, że zmniejszona dzienna podaż kilokalorii może wydłużać życie. Wysokokaloryczna, nadmiarowa dieta indukuje wzrost stanu zapalnego na poziomie ogólnoustrojowym. Przewlekły stan zapalny sprzyja starzeniu się organizmu, a tym samym – skóry. Niestety wraz z wiekiem spada również wydajność mitochondriów, które są odpowiedzialne za produkcję ATP i regulację metabolizmu komórki. Nadmiar kilokalorii i brak aktywności fizycznej intensyfikują uszkodzenia mitochondriów. Okresowe posty oraz diety niskowęglowodanowe sprzyjają ich regeneracji. Wprowadzając zmiany dietetyczne w postaci uzasadnionych restrykcji kalorycznych, jesteśmy w stanie przyczynić się także do pozytywnej modyfikacji mikrobioty jelitowej. Każde ewentualne ograniczenia żywieniowe czy długotrwałe eliminacje w codziennej diecie powinny być przemyślane i omówione z lekarzem bądź dietetykiem.

Jakie produkty przyspieszają starzenie się skóry? Czego należy bezwzględnie unikać, jeśli chcemy cieszyć się młodym wyglądem skóry przez długi czas?

Zdecydowanie do produktów przyspieszających starzenie się skóry należą: węglowodany proste, napoje gazowane i fast foody. Jeśli zależy nam na młodym wyglądzie skóry, skupmy uwagę na odpowiedniej ilości makroskładników w diecie i wyrównaniu niedoborów witamin, których uzupełnienie powinno mieć charakter w pełni spersonalizowany. Pamiętajmy o aminokwasach, które fizjologicznie stanowią substrat do syntezy kolagenu. Chcąc cieszyć się dobrą kondycją skóry i zdrowiem, zrezygnujmy z przetwarzanych przemysłowo tłuszczów roślinnych oraz wyrobów cukierniczych. Zawarte w nich izomery trans kwasów tłuszczowych są wysoce szkodliwe, promując wzrost zachorowalności na dietozależne schorzenia metaboliczne. Różnorodność, ale też wzajemne proporcje składników odżywczych mogą zapewnić zdrową i piękną skórę. Nauka budowania zdrowotnej równowagi, w tym zdrowia skóry, powinna być stopniowym procesem i moim zdaniem – łączyć się z działaniami prewencyjnymi.

--

Karolina Goździewska – dietetyk, kosmetolog. Absolwentka Wydziału Medycznego Uniwersytetu Rzeszowskiego oraz Krakowskiej Wyższej Szkoły Promocji Zdrowia. Od 5 lat prowadzi własną praktykę kliniczną. W pracy zawodowej specjalizuje się w zaburzeniach autoimmunologicznych, odpornościowych, skórnych i jelitowych. Pasjonatka medycyny komórkowej, mikroodżywiania, a także zagadnień związanych z mikrobiotą jelitową i zaburzeniami metabolicznymi. Propagatorka personalnej suplementacji opartej o wyniki badań laboratoryjnych. W postępowaniu klinicznym stosuje indywidualne podejście do pacjentów i budowanie świadomości żywieniowej w kontekście zdrowego stylu życia i dobrego samopoczucia.