Każdego roku ok. 20 tys. Polaków dowiaduje się, że wykryto u nich raka płuc. taka diagnoza w Polsce dotychczas  brzmiała jak wyrok, zaledwie co dziesiąty pacjent przeżywa więcej niż pięć lat (licząc od momentu postawienia diagnozy). Statystyki te z pewnością mogłyby być lepsze, jednak jesteśmy w ogonie państw europejskich pod względem wczesnego wykrywania nowotworu, co fatalnie przekłada się na rokowania. Nie bez znaczenia jest również słaba dostępność do najnowocześniejszych terapii antynowotworowych. Wiele jednak wskazuje na to, że za sprawą nowatorskiej terapii opracowanej przez kalifornijską firmę NovaRx Corporation, nadchodzący rok przyniesie poprawę tej statystyki.

Badania nad szczepionką na raka prowadzone są na całym świecie od ponad ćwierć wieku i choć wielokrotnie ogłaszano, że szczepionka jest już niemal na wyciągnięcie ręki, to większość tego typu deklaracji była rewidowana przez życie. Badania kończyły się fiaskiem, w najlepszym wypadku w fazie badań na pacjentach. Jedynym znaczącym sukcesem wakcynologii w walce z rakiem jest opracowana na wirusa HPV (odpowiada za olbrzymia część przypadków raka szyjki macicy) szczepionka, która uchroniła przed wywoływanym przez niego nowotworem setki tysięcy kobiet. jednak określenie tej szczepionki jako antynowotworowej należy uznać za skrót myślowy, ponieważ działa ona na czynnik wywołujący chorobę, a nie na samego raka. problem ze znalezieniem takiej bezpośredniej szczepionki polega głównie na tym, że komórki nowotworowe są tak naprawdę naszymi komórkami - różnią się co prawda od tych zdrowych wieloma cechami, jednak są to w większości cechy ilościowe, a nie jakościowe, przez co nasz system odpornościowy nie zawsze ejst w stanie uznać je za wroga, tak jak to czyni w przypadku bakterii atakujących nasz organizm. Dodatkowo nowotwory stasują różnego rodzaju strategie kamuflażu, które z powodzeniem pozwalają mu unikać reakcji obronnej organizmu,

Zespół naukowców z Uniwersytetu w San Diego i firmy NovaRx Corporation, kierowany przez prof. Habiba Fakhrai, założył więc, że jeśli tylko nauczymy nasz układ odpornościowy wydajniej wyszukiwać i rozpoznawać komórki nowotworowe, to z niewielką pomocą będzie skutecznie radził sobie z niechcianymi komórkami. Wstrzykiwana co miesiąc (przez 18 miesięcy) szczepionka zawiera zmodyfikowane fragmenty komórek raka płuc, ucząc tym samym układ odpornościowy,  jak rozpoznawać i niszczyć ukrywające się przed nim komórki nowotworowe. Szczepionka, nie licząc niewielkiego zaczerwienienia na ramieniu, nie daje żadnych działań niepożądanych.

Metoda ta w przeciwieństwie do chemioterapii czy radioterapii nie jest toksyczna dla zdrowych komórek. A ponadto nadaje się do stosowania w bardzo zaawansowanych stadiach nowotworu. badania prowadzone są obecnie w kilkudziesięciu ośrodkach w Stanach, Wielkiej Brytanii, Kanadzie, Indiach, na Węgrzech, w Holandii, Serbii oraz w Polsce. nową terapię otrzymało już kilkudziesięciu pacjentów leczonych w Krakowie, Warszawie, Poznaniu, Lublinie i Gdańsku. A chętnych jest znacznie więcej. Sukces terapii ogłoszony na konferencji w Wielkopolskim Centrum Pulmonologii i Torakochirurgii w Poznaniu dał nadzieję tysiącom chorych w całej  Polsce. Lekarze prowadzący to badanie codziennie odbierają telefony od osób pragnących wziąć udział w tej eksperymentalnej terapii. Niestety, liczba osób mogących wziąć udział w badaniu klinicznym w roli "królików doświadczalnych" (jak można było ostatnimi czasy przeczytać w artykułach krytykujących badania kliniczne) jest ograniczona i będą musiały poczekać do momentu oficjalnej rejestracji leku przez FDA i EMEA (agencje amerykańska i europejska, zajmujące się rejestracją leków. Stanie się to najprawdopodobniej w drugiej połowie przyszłego roku. Dr Rodryg Ramlau kierujący badaniem w poznańskim ośrodku ma nadzieję, że dalsze wyniki potwierdzą dotychczasową skuteczność leku i zostanie on zarejestrowany w przyspieszonej procedurze.

Zachęcony swoim sukcesem prof. Habib Fakhrai nie spoczął na laurach; rozpoczął już badania nad zastosowaniem swej strategii m.in. w nowotworach mózgu i miejmy nadzieję, ze na tym polu osiągnie podobny sukces.

Żródło: informacja prasowa

Tomasz Sznerch