Biotechnologia i bioetyka w NRR

"– Nie byłoby dyskusji, nie byłoby poważnej, mądrej debaty, gdyby siedzieli tylko ludzie zgadzający się ze sobą. W ten sposób nie rozwija się nauka, jeśli wszyscy się ze sobą zgadzają, wtedy praca nie ma sensu nad strategiami rozwojowymi, gdzie spojrzeń powinno być wiele, by przedyskutować wszystkie za i przeciw - w atmosferze szacunku, kultury debaty i merytorycznego sporu –" mówił Prezydent Andrzej Duda podczas wręczania nominacji.

Składu członkowski Narodowej Rady Rozwoju jest imponujący. Na liście nominowanych nalazły się wielkie nazwiska, ludzi rzetelnych, od lat zaangażowanych w swoją pracę, dla których bez wątpienia jest ona wielką pasją. Nie inaczej jest w przypadku dwóch wymienionych w tytule osób.

Wiedza poparta wieloletnim doświadczeniem

- Chciałbym, żeby NRR była ciałem ekspercko-doradczym, ale także takim, które będzie pracowało nad rozwiązaniami strategicznymi, nad perspektywami rozwoju – „mówił [Prezydent] podkreślając, że nie chodzi o jedną kadencję, ale działania w perspektywie lat 10, 20, 30”.

Wiedza, która jest w stanie prognozować na długie lata, sama musiała dojrzewać, aby wydać dobry owoc w postaci wielu publikacji, wykładów, działań naukowo-badawczych i popularnonaukowych czy publicystycznych.

Bioetyk w koloratce

Okazuje się, że zainteresowanie mediów można pozyskać nie robiąc „coming outu”, a poprzez rzetelną pracę naukową i ewangelizatorską. Na łamach Biotechnologia.pl pisaliśmy już dwukrotnie o cyklu programów dotyczących najważniejszych i jednocześnie najbardziej kontrowersyjnych kwestii bioetycznych – „Bioetyczny detektyw – innowacyjny projekt Tv Trwam” oraz „«Moherowa» Kultura Życia”. To właśnie ks. prof. Paweł Bortkiewicz TCh, pomysłodawca przedsięwzięcia znalazł się wśród 86 innych osób w Narodowej Radzie Rozwoju. Jest on przede wszystkim duchownym katolickim, a dopiero w drugiej kolejności naukowcem-etykiem. Jednak przynależność do Kościoła Katolickiego nie deprecjonuje jego przygotowania merytorycznego, co zostało zauważone i docenione przez Głowę Państwa.

Ks. prof. Bortkiewicz od 2002 r. jest dyrektorem Centrum Etyki Uniwersytetu Adama Mickiewicza w Poznaniu, zajmującego się diagnozowaniem i analizowaniem istotnych problemów etycznych oraz prezentującego w formie publicystycznej i naukowej podejmowanych kwestii i ich rozwiązań. Od 2003 r. członkiem Komitetu Nauk Teologicznych Polskiej Akademii Nauk, podejmującego się oceny i inicjowania badań naukowych dotyczących wiary religijnej oraz badań treści ludzkich przekonań religijnych oraz ich uzasadnień. Od tamtego czasu prowadzi również wykłady z teorii polityki społecznej i etyki w Wyższej Szkole Zawodowej Kultury Społecznej i Medialnej w Toruniu oraz wykłady w etyki w Wyższej Szkole Pielęgnacji Zdrowia i Urody w Poznaniu. Od 2006 r. jest członkiem Rady Programowej Centrum Jana Pawła II „Nie lękajcie się” w Krakowie. Jest poza tym pomysłodawcą, organizatorem Szkoły Etyki dla młodzieży szkół średnich.

Najważniejsze, z naszego punktu widzenia jest to, że ks. prof. Bortkiewicz jest bioetykiem, który w swoich rozważaniach podejmuje kwestie dotyczące badań biomedycznych, m.in. zagadnienia dotyczące momentów granicznych w życiu człowieka (poczęcie, narodziny, śmierć) we wspomnianym wyżej cyklu programów publicystycznych pt. „Bioetyczny detektyw”. Ks. Profesor był również wśród głównych organizatorów konferencji „Dwugłos nauki. Człowiek - od kiedy?”, o której możecie przeczytać w artykule „Konferencja: Dwugłos nauki: Człowiek - od kiedy? - relacje i refleksje”.

Na swojej stronie internetowej pisze o sobie tak: „Jestem (…), członkiem Akademickiego Klubu Obywatelskiego im. prezydenta Lecha Kaczyńskiego (i jego kapelanem), członkiem Społecznego Komitetu Budowy Pomnika Ofiar Tragedii Narodowej pod Smoleńskiem. Wymieniam ten społeczny komitet i klub akademicki by zarazem określić w ten sposób swoje poglądy polityczne”.

Czy zatem można zarzucić obecnemu Prezydentowi stronniczość i hołdowanie jednej opcji światopoglądowej i politycznej? Czy, wbrew zapewnieniom Andrzeja Dudy, Rada będzie ideowym monolitem? Prezydent zauważył, że wśród wybranych przez niego doradców znajdują się ludzie o różnych poglądach. Autor budzącego kontrowersje wykładu pt. „Gender – dewastacja człowieka i rodziny” orz autor cyklu programów „Myśląc Ojczyzna”, emitowanych przez TV Trwam, pomijając strój kapłański, otwarcie wyraża przynależność do określonego światopoglądu. Wydawać by się mogło, że nauka powinna przedstawiać świat możliwie najbardziej obiektywnie. Przyjmując wszelkie za i przeciw pod rozwagę. Właśnie – nauka. Naukowiec powinien jednak znać „swoje miejsce” w świecie wartości moralnych, aby mieć silny punkt odniesienia dla prezentowanych teorii. Bez wątpienia, ks. prof. Bortkiewicz jest osobą o silnym kręgosłupie moralnym i utrwalonych poglądach, które wspiera na filarze nauki i wiary.

Biotechnolog o zacięciu bioetycznym

Prof. dr hab. Tadeusz Pietrucha jest osobą znaną i rozpoznawaną przez większość czytelników Portalu Biotechnologia.pl – założyciel i prezes firmy Bio-Tech Consulting Sp. z o.o., do której przynależy Portal Biotechnologia.pl, powołany przez Pana profesora w 1998 r. Pan profesor jest kierownikiem Zakładu Biotechnologii Medycznej Uniwersytetu Medycznego w Łodzi. Wszystkim stałym użytkownikom Portalu znane są także konferencje naukowo-biznesowe organizowane od 2000 r. pod nazwą BioForum.

Jest współzałożycielem firm: Mabion S.A., w której pełni funkcję członka Rady Nadzorczej, Bio-Tech Media Sp. z o.o., Centrum Medycyny Spersonalizowanej CODE oraz Phagis Sp. z o.o. Jest również współzałożycielem i prezesem stowarzyszenia Polish Biotech Association, skupiającego polskie firmy biotechnologiczne. Specjalizuje się w badaniach z zakresu medycyny spersonalizowanej oraz komercjalizacji projektów biotechnologicznych B+R (badania i rozwój).

O pasji i zaangażowaniu prof. Pietruchy można byłoby napisać wiele, zwłaszcza w takim miejscu jak to - Portalu biotechnologicznym. Aby jednak nie powielać informacji i argumentów za ogromnym wkładem prof. Pietruchy w rozwój polskiej biotechnologii, polecamy uwadze czytelników artykuł Tomasza Sznercha “Kilka pytań do… prof. Tadeusza Pietruchy”. Szczególnie istotne, w kontekście niniejszego działu jest pytanie o etykę pracy biotechnologa i o to czy zajmowanie się nią jest rzeczywiście potrzebne. Prof. Pietrucha, tak komentuje zasadność dbania o etykę w pracy naukowo-badawczej i w biznesie:

“Biotechnologia to fantastyczna możliwość polepszenia komfortu ludzkiej egzystencji, w tym także zapewnienia takiego poziomu rozwoju gospodarczego, który odbuduje prestiż naszego kraju, umożliwi pełne wykorzystanie naszego kapitału intelektualnego, który we współczesnej gospodarce jest głównym źródłem tworzenia wartości ekonomicznej. Tego bez uznania i autentycznego respektowania właściwej hierarchii WARTOŚCI moim zdaniem nie da się osiągnąć. (...) Chcemy go tworzyć [innowacyjny biobiznes] z poszanowaniem tych wartości, które są fundamentem naszej kultury i cywilizacji.  Problemem jest nie to, czy je respektować, ale jak je wdrażać do praktyki biznesowej. Chcemy tworzyć i rozwijać cywilizację przyjazną dla Człowieka i zapewniającą mu godne warunki egzystencji. Cywilizację życia a nie lansowaną przez tzw. media głównego nurtu cywilizację śmierci i nihilizmu. Biotechnologia to bezpośrednie obcowanie z tajemnicą życia. Noblesse oblige. Zobowiązuje także do odpowiedzialności i szacunku dla wartości w świecie których Człowiek jest podmiotem a nie przedmiotem naszego działania”.

Informacja dotycząca otrzymania i przyjęcia nominacji do Narodowej Rady Rozwoju znalazła się również na stronie Bio-Tech Consulting. Panie Profesorowi serdecznie gratulujemy!

O Narodowej Radzie Rozwoju

Narodowa Rada Rozwoju to gremium konsultacyjno-doradcze powołane przy Prezydencie Rzeczypospolitej Polskiej po raz pierwszy w 2010 r.  przez św. Lecha Kaczyńskiego. W trakcie trwania prezydentury Lecha Kaczyńskiego odbyły się dwa zebrania Rady dotyczące demografii i finansów. W planach było również trzecie, które dotyczyć miało kwestii ochrony zdrowia. Zatem pierwsze posiedzenie NRR pod przewodnictwem Prezydenta Andrzeja Dudy stanowi kontynuację dziedzictwa Lecha Kaczyńskiego.

Celem NRR jest „(…) stworzenie płaszczyzny dla debaty programowej nt. rozwoju Polski i wypracowanie stanowisk wykraczających poza horyzont bieżącej polityki”. Rada ma za zadanie formułowanie strategicznych celów oraz określanie metod ic osiągnięcia poprzez prowadzenie analizy sytuacji w kluczowych dziedzinach funkcjonowania państwa. Należy do niej również definiowanie wyzwań i prognozowanie zagrożeń. Prezydent RP będzie otrzymywał do Rady założenia merytoryczne, opinie oraz ekspertyzy do prezydenckich projektów ustaw.

Zofia Szafrańska-Czajka

dział BIOETYKA