Według danych GUS w 2016 roku spożycie cukru na jednego mieszkańca Polski wyniosło 42,3 kg, czyli o prawie 2 kg więcej niż w 2015 roku, gdy spożycie sięgnęło 40,5 kg na osobę. Chociaż spożycie cukru w czystej postaci w gospodarstwach domowych wykazuje tendencje spadkowe od końca lat 90-tych, stale wzrasta jego konsumpcja w formie przetworzonej, co nie jest zaskakujące, gdyż producenci dodają cukier nawet do produktów, w których nigdy byśmy się go nie spodziewali. Konsumenci coraz bardziej świadomi zagrożeń wynikających z nadmiernego spożywania cukru starają się zatem szukać na sklepowych półkach zdrowszych zamienników sacharozy.
Maltitol należy do grupy alkoholi wielowodorotlenowych (polioli, polialkoholi), czyli posiadających w swojej cząsteczce więcej niż jedną grupę hydroksylową (-OH). Jego źródłem są niektóre owoce, jednak na skalę przemysłową produkuje się go z ziaren kukurydzy. Jako dodatek do żywności maltitol (E965) jest dodawany do wielu produktów, głównie produktów dietetycznych oraz przeznaczonych dla diabetyków, np. słodyczy, ciastek, puddingów, deserów, napoje niskokalorycznych czy lodów. Do innych często spotykanych w przemyśle spożywczym polioli należą:
• ksylitol (inaczej cukier brzozowy lub E967),
• erytrytol (E968),
• sorbitol (syrop sorbitolowy lub E420),
• mannitol (E421),
• izomalt (E953),
• laktitol (E966).
Zarówno wygląd, jak i właściwości maltitolu do złudzenia przypominają tradycyjny cukier - podobnie jak on ma formę białych kryształów, a jego cząsteczki w przeciwieństwie do sztucznych słodzików takich jak aspartam, acesulfam K czy sacharyna, nie rozpadają się w wysokich temperaturach - z powodzeniem mogą być zatem stosowane podczas pieczenia ciast i ciasteczek, nie dając gorzkiego posmaku. Alkohole wielowodorotlenowe jako zamienniki cukru nie są też metabolizowane przez bakterie obecne w jamie ustnej, dzięki czemu nie wywołują próchnicy zębów. Kolejną bardzo ważną zaletą maltitolu jest odpowiedni stosunek właściwości organoleptycznych względem wartości energetycznej - maltitol jest niemal tak samo słodki jak biały cukier (Tabela 1.), ale zawiera niemal o połowę mniej kalorii (ok. 2 kcal/g).
Tabela 1. Względna słodkość substancji słodzących
Dla alkoholi wielowodorotlenowych nie podano wartości dopuszczalnego dziennego spożycia (ang. Acceptable Daily Intake - ADI), która jest ustalonym przez WHO wskaźnikiem określającym maksymalną ilość substancji w przeliczeniu na kilogram masy ciała, która może być spożywana codziennie z żywnością bez znacznych negatywnych skutków dla zdrowia przez całe życie, zatem poliole uznawane są za bezpieczne przy umiarkowanym spożyciu w diecie.
Niestety, jak każdy produkt żywieniowy, suplement diety, czy też dodatek do żywności – maltitol posiada wady. Pomimo tego, że często możemy go znaleźć w produktach przeznaczonych dla diabetyków, należy pamiętać, że substancja ta ma niezerowy indeks glikemiczny (IG) i wciąż może wpływać na poziom cukru we krwi, nie powinna być więc spożywana w nadmiernych ilościach, gdyż może prowadzić do otyłości. IG maltitolu wynosi 36, a syropu maltitolowego - aż 48-53. Dla porównania IG sacharozy wynosi 60. Ponadto, maltitol nie jest wchłaniany w jelicie cienkim i przechodzi do jelita grubego, gdzie ulega fermentacji, mogąc wywoływać wzdęcia, biegunkę oraz niestrawność.
KOMENTARZE