W dniach 7-8 lutego br. w Warszawie odbyło się kolejne doroczne Forum Organizacji Pacjentów, organizowane przez Fundację Instytut Praw Pacjenta i Edukacji Zdrowotnej. W ramach dyskusji panelowych nie mogło zabraknąć tematu profilaktyki zdrowotnej czy szerzej pojętego zdrowia publicznego. Okazją do wymiany doświadczeń i pomysłów w tym obszarze był panel międzynarodowy „Programy szczepień ochronnych i rozwiązania antynikotynowe jako narzędzia zdrowia publicznego w Europie”. W dyskusji udział wzięli eksperci z Polski, Danii czy Włoch.

O historii wprowadzaniu w latach 90. XX w. rewolucyjnych jak na ówczesny czas rozwiązań w zakresie ograniczenia palenia papierosów i polityki antynikotynowej w Polsce mówił prof. dr hab. Jacek Jassem, kierownik Katedry i Kliniki Onkologii i Radioterapii Gdańskiego Uniwersytetu Medycznego. Z czasem jednak, jak każde rozwiązania w tym zakresie, stały się one nieco przestarzałe. Obecnie jednym z najpoważniejszych wyzwań jest rosnąca liczba sprzedawanych w Polsce jednorazowych e-papierosów, na co zwrócił uwagę dr hab. Grzegorz Juszczyk z Zakładu Zdrowia Publicznego Warszawskiego Uniwersytetu Medycznego. – Jesteśmy na jakiejś dziwnej wojnie hybrydowej, ponieważ zalewają nas produkty głównie z Chin, a właśnie Chiny w 2023 r. całkowicie zakazały sprzedaży tych wyrobów na swoim terytorium – powiedział. Jak zauważył ekspert, produkty te są ukierunkowane głównie na młodych ludzi. Podjęcie pilnych działań w kierunku walki z tym problemem, głównie w oparciu o rozwiązania proponowane na poziomie Unii Europejskiej, zapowiedział wiceminister zdrowia Wojciech Konieczny, a chęć wsparcia w opracowywaniu i wdrażaniu tych rozwiązań zgłosił również prof. Jassem.

Drugim z omawianych w trakcie panelu tematów były szczepienia ochronne. Szczególną uwagę zwrócono zwłaszcza na profilaktyczną rolę szczepień u osób dorosłych. Wśród istotnych kwestii w tym obszarze Mariano Votta, dyrektor Active Citizenship Network, wskazał na konieczność zmniejszania nierówności w dostępie do szczepień, a także budowania świadomości szczepień na różnych etapach życia. Magdalena Kołodziej z Fundacji My Pacjenci zaprezentowała wnioski z badań przeprowadzonych przez jej organizację wśród pacjentów na temat wiedzy i świadomości szczepień, podkreślając, że wokół szczepień narosło wiele mitów i obaw. Wymieniła również bariery, wskazywane przez respondentów jako utrudniające zwiększenie odsetka osób korzystających ze szczepień ochronnych. – Po pierwsze – dostępność. Potrzebujemy jako pacjenci, jako społeczeństwo, możliwości zaszczepienia się na jednej wizycie szczepiennej. […] Uważamy, że szczepienia powinny być łatwo dostępne i najlepiej bezpłatne dla wszystkich chętnych osób – zaapelowała. – Musimy też mówić o tych największych pozytywach. W tej chwili prawdopodobnie żyje ok. 130-140 mln osób, które by nie żyły gdyby nie było szczepień. To są komunikaty, które musimy sobie wyobrazić. To znaczy, że kilkukrotna populacja Polski by umarła, gdyby ludzie na świecie się nie szczepili – zauważył wiceminister Wojciech Konieczny. O temacie szczepień ochronnych z uwzględnieniem perspektywy pacjentów onkologicznych mówił prof. Jacek Jassem. Jak tłumaczył, z jednej strony szczepienia mogą uchronić przed niektórymi nowotworami, jak chociażby rak szyjki macicy, z drugiej – są istotne dla chorych na nowotwory jako zabezpieczenie przed innymi chorobami zakaźnymi. – Czy one [szczepienia – przyp. red.] są ważne dla chorych na nowotwory? Tak, bo ci chorzy są grupą wysokiego ryzyka – podkreślił ekspert.