Biotechnologia.pl
łączymy wszystkie strony biobiznesu
Rak wątrobowo-komórkowy- jedno z długofalowych następstw zakażenia wirusem zapalenia wątroby typu C
10.12.2015 , Tagi: HCV, rak wątrobowo-komórkowy
Nieleczone zakażenie wirusem HCV prowadzi do rozwinięcia się kolejnych chorób, które bezpośrednio zagrażają życiu, takich jak marskość wątroby, czy jej nowotwór. Rak wątrobowo-komórkowy należy do pierwotnych nowotworów tego organu i jak nazwa wskazuje, wywodzi się z jej komórek, czyli hepatocytów. Jest on poważnym problemem na całym świecie, bowiem zachorowania na niego stanowią aż 7% wszystkich odnotowywanych przypadków nowotworów.

 

Szacuje się, że rak wątrobowo-komórkowy jest przyczyną około 700 tysięcy zgonów rocznie, co plasuje go na trzecim miejscu wszystkich chorób nowotworowych. Najczęściej występuje w Azji Wschodniej, Afryce i Melanezji (przypadki z tamtych regionów stanowią blisko 85% wszystkich na świecie). W Polsce najwięcej zachorowań odnotowuje się na Mazowszu i Pomorzu Zachodnim, co przypisuje się jednak temu, że to właśnie tam znajdują się wiodące ośrodki leczące raka wątrobowo-komórkowego. W 2010 roku w naszym kraju na ten rodzaj nowotworu zapadło 1416 osób.

Czynniki ryzyka predestynujące do zachorowania na raka wątrobowo-komórkowego to nie tylko zakażenie wirusem HCV. Również wirus zapalenia wątroby typu B może się do tego przyczynić, podobnie jak cukrzyca, otyłość i palenie tytoniu. Kancerogenne są również aflatoksyny, wytwarzane przez grzyby, które można znaleźć w takich pokarmach jak orzechy ziemne, zboże i migdały. Także płeć męska i zaawansowany wiek sprzyjają rozwojowi tej choroby. Kolejną grupą czynników ryzyka zachorowania na raka wątrobowo-komórkowego są te przesądzające o rozwoju marskości wątroby, takie jak nadmierne spożywanie alkoholu, hemochromatoza, czy niealkoholowe stłuszczenie wątroby. Chorzy na marskość wątroby, niezależnie od jej etiologii, mają znacznie zwiększone ryzyko zapadnięcia na nowotwór tego organu. Zwykle rozwija się on w przeciągu pięciu lat od rozpoznania marskości wątroby. Jednak nie zawsze jest ona jednoznaczna z rozwinięciem się raka wątrobowo-komórkowego - do tego konieczne są bowiem również inne czynniki, w tym te wspomniane wcześniej.

Rak wątrobowo-komórkowy może być zdiagnozowany z użyciem badania histopatologicznego, ultrasonograficznego, tomografii komputerowej, rezonansu magnetycznego, pozytonowej tomografii emisyjnej, czy też angiografii. Zwykle w przypadku rozpoznania guzów chorobowych o rozmiarach poniżej 1 cm zaleca się ich dalszy nadzór. Optymalnym odstępem z którym powinno się wykonywać kolejne badania ultrasonograficzne jest okres od 4 do 6 miesięcy, bowiem przyjmuje się, że małe guzki podwajają swoją objętość właśnie w tym czasie. W przypadku stwierdzenia guzków od 1 do 2 cm zaleca się wykorzystanie nieinwazyjnych technik diagnostycznych lub wykonanie badania histologicznego. Guzki o średnicy większej niż 2 cm powinny być analizowane w oparciu o badania obrazowe i dodatkową metodę potwierdzającą wyniki pierwszego badania - optymalne i zalecane jest bowiem skorzystanie z dwóch technik.

Po rozpoznaniu choroby lekarz podejmuje decyzję odnośnie sposobu jej leczenia. Należy wziąć pod uwagę, że efektywne leczenie tego typu nowotworu wymaga zaangażowania i współpracy lekarzy wielu specjalizacji. Począwszy od hepatologów i gastrologów, po chirurgów, onkologów i radiologów. Raka wątrobowo-komórkowego leczy się z uwzględnieniem kilku kryteriów, do których należą: stan miąższu wątroby poza guzem, wielkość guza i stopień jego ekspansji, ogólny stan pacjenta (jego wiek i szacowana długość okresu przeżycia) oraz obecność przerzutów. Wyróżniamy dwa typy leczenia chirurgicznego. W przypadku, gdy nowotwór rozwija się w otoczeniu zdrowej tkanki wątrobowej, dokonuje się resekcji. Przeszczepienie wątroby jest preferowane w przypadku, gdy rak wątrobowo-komórkowy rozwija się w organie, w którym wcześniej doszło do rozwoju marskości. Kolejnym typem leczenia tej choroby jest leczenie ablacyjne z wykorzystaniem zarówno chemicznych, jak i termicznych metod. Pierwszą odmianę ablacji przeprowadza się z użyciem takich substancji jak etanol (w procesie jego przezskórnej iniekcji) , kwas octowy, czy też gorąca sól fizjologiczna. Natomiast ablację termiczną przeprowadza się w oparciu o działanie fal radiowych, mikrofal, bądź promieniowania laserowego.

Wyróżnia się również kolejną gałąź leczenia raka wątrobowo-komórkowego - leczenie paliatywne. Wśród tych metod wyróżniamy: chemioterapię systemową (celowaną), zamknięcie światła naczynia krwionośnego (embolizację), chemoembolizację, bezpośrednie napromieniowanie zmian chorobowych z zastosowaniem promieniotwórczego izotopu jodu 131 (brachyterapię), terapię hormonalną oraz immunoterapię.

Istnieje również farmakologiczna forma leczenia tej odmiany nowotworu, w oparciu o lek Sorafenib. Jest on inhibitorem licznych kinaz, takich jak kinaza Raf, receptor PDGFβ, receptory VEGF  typu 1, 2 i 3, kinaza tyrozynowa podobna do białka FMS (kinaza Flt-3) i kinaza tyrozynowa RET. Lek ten został dopuszczony do obrotu na terenie Unii Europejskiej w roku 2006. Jest on w Polsce refundowany ze środków publicznych. Wyniki badań skuteczności Sorafenibu nie są jednak zbyt optymistyczne. Przeprowadzono randomizowane próby kliniczne, które pozwoliły  na obliczenie, że pacjenci leczeni tym lekiem przeżywali średnio 10,7-miesiąca dłużej, w porównaniu do 7,9-miesiąca, które przeżywali badani otrzymujący placebo. Rezultaty badań wskazują zatem na to, że użycie Sorafenibu wydłuża życie chorych średnio zaledwie o dwa miesiące.

 

Źródła

Wykład 'HCV i rak wątrobowo-komórkowy (HCC)' Andrzej Pawełas i Andrzej Habior, Klinika Gastroenterologii, Hepatologii i Onkologii Klinicznej, CMKP.

KOMENTARZE
Newsletter