Zdaniem ekspertów, na coraz większą powszechność alergii wpływ ma wiele czynników, m.in. nadużywanie wysoko przetworzonej żywności, stres, wzrastające tempo życia, a także pogarszający się stan środowiska, w którym funkcjonujemy. Immunopatologia występująca w obrębie organizmu, związana z alergiami pokarmowymi, jest bardzo złożona, najczęściej jednak jej podłoże stanowią reakcje, w których udział biorą przeciwciała IgE. Europejska Akademia Alergologii i Immunologii Klinicznej wprowadziła jednolitą ich klasyfikację.

Rys. 1. Podział nieprawidłowych reakcji na pokarm (EAAC, 1995). Źródło:  Alergeny i alergie pokarmowe, T. Czernecki, Z. Targoński.

Definiując alergię pokarmową, należy pamiętać, że jest to nieprawidłowa reakcja systemu immunologicznego na przyjęty składnik żywności. Nawet nieumyślne spożycie małej ilości jest w stanie, w zależności od organizmu, wywołać różne reakcje niepożądane, podzielone na cztery główne typy:

• I – reakcje anafilaktyczno-atopowe, IgE-zależne (wstrząs anafilaktyczny, spadek ciśnienia tętniczego krwi, obrzęki górnych dróg oddechowych),
• II – reakcje cytotoksyczne (łączenie wolnych przeciwciał antygenów na powierzchni błony komórkowej – uszkodzenia komórek, np. przeciwko penicylinie),
• III – reakcje kompleksów immunologicznych (łączenie się przeciwciał IgG z antygenem i odkładanie w tkankach, np. nerek, prowadzące do ich uszkadzania),
• IV – reakcje typu opóźnionego, wywołane łączeniem się antygenów z uczulonymi limfocytami T (objawy alergiczne w drodze wnikania alergenu, np. nos, jama ustna, wywołane uwolnionymi substancjami, w tym histaminy).

Sposobów radzenia sobie z występującymi dolegliwościami jest wiele, jednak jest to leczenie wyłącznie objawowe. Osoby, u których wystąpił wstrząs anafilaktyczny, dostają zalecenie, aby zawsze mieć przy sobie adrenalinę, natomiast w przypadkach pokrzywki czy świądu zalecane są leki przeciwhistaminowe. Należy pamiętać, że jest to tylko leczenie doraźne, a osoby cierpiące na alergie pokarmowe muszą stosować się do odpowiedniej dla siebie diety eliminacyjnej. 

Obecnie stosowane metody leczenia alergii pokarmowych polegają na wytwarzaniu u pacjentów odporności na alergeny, poprzez doustne przyjmowanie coraz większych ich ilości. Na przykładzie alergii na orzeszki ziemne, w marcu tego roku Jeffrey J. Landers, Katarzyna W. Janczak, Akhilesh Kumar Shakya, Vladimir Zarnitsyn, Samirkumar R. Patel, James R. Baker Jr., Harvinder Singh Gill i Jessica J. O’Konek opublikowali swoją próbę modernizacji tej drogi leczenia. Przyjmowanie kapsułkowanego białka orzeszków ziemnych w coraz większych ilościach skutkuje uodparnianiem się na nie organizmu. Przebieg takiej kuracji jest jednak dla pacjentów dość uciążliwy przez dłuższy czas, gdyż określony schemat dawkowania musi być całkowicie przestrzegany. Ponadto zawsze i tak występuje ryzyko reakcji alergicznych.

Zalążkiem pomysłu badaczy była natomiast inna metoda – EPIT, czyli immunoterapia naskórna. Wykorzystuje ona plastry, które podczas noszenia stopniowo uwalniają białka orzeszków ziemnych do organizmu. Jej skuteczność nie jest jednak powtarzalna i jest zależna m.in. od przepuszczalności skóry danej osoby, co niesie za sobą różnicę czasu, kiedy białko przedostaje się do krwiobiegu. Z tego względu zwrócono uwagę na technologie plastrów mikroigłowych. Stosowane w innych dziedzinach plastry posiadają w swojej budowie wiele mikroskopijnych igiełek wypełnionych lekami. Po przyklejeniu mikroigły rozpuszczają się, uwalniając lek do płynu śródmiąższowego, znajdującego się między komórkami skóry, skąd stopniowo przedostaje się do krwiobiegu. Taki zabieg jest bezbolesny, ponieważ igły nie docierają do nerwów.

Naukowcy z Uniwersytetu Michigan oraz firmy Moonlight Therapeutics postanowili zamienić lek na sproszkowane orzeszki ziemne. Badania odbywały się na dwóch grupach myszy uczulonych na dany alergen, a otrzymane wyniki okazały się bardzo obiecujące. Dowiedziono, że po zastosowaniu plastra mikroigłowego na pięć minut raz w tygodniu, przez pięć tygodni, zwierzęta rozwinęły większą tolerancję, niż grupa, w której stosowano terapię EPIT. Zwierzęta, u których testowano obecnie wykorzystywaną metodę leczenia, potrzebowały nie tylko dłuższego czasu (dwóch miesięcy), ale również aż 10-krotnie większej dawki, niż ta podawana mikroigłami, aby osiągnąć podobny poziom tolerancji, rozwinięty w grupie, u której eksperymentowano z nowatorską metodą plastrów mikroigłowych. Niezaprzeczalnie stanowi to ogromny sukces i podstawę do kolejnych badań w tym kierunku.