Leki biologiczne zrewolucjonizowały terapię wielu chorób, w tym reumatoidalnego zapalenia stawów, stwardnienia rozsianego, łuszczycy, ale i nowotworów. – Chorzy pozbawieni dostępu do leczenia biologicznego musieli przerywać studia lub zwalniać się z pracy z powodu choroby. Nie wychodzili z domu, bo nie byli w stanie zejść po schodach. Nie mogli utrzymać szczoteczki do zębów czy sztućców, nie udawało się im nawet zapiąć guzików. Brak dostępu do terapii biologicznych to produkcja niezdolnych do pracy inwalidów – wskazuje Krzysztof Kopeć, prezes Krajowych Producentów Leków.

Tymczasem odsetek chorych leczonych biologicznie w Polsce jest kilkunastokrotnie mniejszy niż w innych krajach UE. – Słaba dostępność tych terapii to bariera poprawy wyników leczenia wielu schorzeń, możliwości powrotu pacjentów na rynek pracy, zmniejszenia ich absencji chorobowej, redukcji hospitalizacji spowodowanych zaostrzeniem dolegliwości, a także hamulec zwiększania produkcji leków biologicznych w Polsce. Dlatego w ramach Polskiego Związku Pracodawców Przemysłu Farmaceutycznego wyodrębniła się sekcja „Leki Biologiczne dla Polski”, która zajmuje się działaniami na rzecz zwiększania dostępu polskich pacjentów do terapii biologicznych oraz rozwojem ich produkcji w naszym kraju – dodaje Grzegorz Rychwalski, wiceprezes Krajowych Producentów Leków.

Ograniczony dostęp do leków biologicznych wynikał przede wszystkim z wysokich kosztów. Dlatego były one dostępne jedynie w ramach programów lekowych z bardzo restrykcyjnymi kryteriami kwalifikacji do leczenia. Dziś natomiast koszty terapii biologicznych znacząco spadają z powodu wygasania monopolu rynkowego wielu leków i pojawieniu się konkurencji na rynku. Po zakończeniu ochrony gwarantującej monopol leku biologicznego inni producenci zaczynają go wytwarzać, a konkurencja na rynku obniża ceny, nawet o 80%. – Niestety jesteśmy w zdecydowanej mniejszości państw, w których leki biologiczne są podawane wyłącznie w lecznictwie szpitalnym – informuje Grzegorz Rychwalski. 

Przeniesienie leczenia biologicznego do ambulatoryjnej opieki specjalistycznej pozwoli na znaczne zwiększenie dostępu do tych terapii przy jednoczesnym utrzymaniu kontroli nad przebiegiem leczenia oraz odciąży szpitale i obniży koszty systemowe. Zgodnie z opinią klinicystów pacjenci, którzy mają ustabilizowany stan choroby, nie muszą przyjeżdżać do szpitali na podanie leku i angażować personel szpitalny. Ich stan zdrowia i forma podania leku umożliwiają wykonanie procedury w poradni specjalistycznej blisko domu chorego. Dotarcie do szpitala na podanie leku dla wielu chorych wiąże się z absencją w pracy, kosztami i trudami dojazdu do niekiedy oddalonej o kilkaset kilometrów placówki.

Podczas spotkania resortu zdrowia z Krajowymi Producentami Leków poświęconego planowanym zmianom w ustawie refundacyjnej, które odbyło się 15 lipca br., Ministerstwo zapowiedziało, że przewlekle chorzy, którzy muszą zgłaszać się na podanie leku biologicznego do szpitala, będą mogli otrzymywać terapię u specjalisty w poradni. Zapowiadana nowelizacja ustawy refundacyjnej ma stworzyć nową kategorię dostępności leków nieonkologicznych podawanych obecnie w programach lekowych tak, aby dostępne były w poradniach ambulatoryjnych.