Adalimumab wiąże się swoiście z ludzkim czynnikiem martwicy nowotworów TNF (TNF - Tumor Necrosis Factor) i hamuje jego aktywność poprzez blokowanie jego wiązania z receptorami TNF p55 i p75 na powierzchni komórki. Adalimumab wpływa również na odpowiedź biologiczną wywoływaną lub regulowaną przez TNF, w tym zmiany stężenia cząsteczek adhezji międzykomórkowej odpowiedzialnych za migrację leukocytów.
Humira ma wiele zastosowań, co tłumaczy fakt, że jest to jeden z najlepiej sprzedających się leków na świecie. Ponieważ silnie hamuje proces zapalny stosuje się go w terapii wielu chorób autoimmunologicznych np. w reumatoidalnym zapaleniu stawów, zesztywniającym zapaleniu stawów, chorobie Crohna, łuszczycy plackowatej, wrzodziejącym zapaleniu jelita grubego czy łuszczycowym zapaleniu stawów.
Choroba autoimmunologiczna to taka, w której układ odpornościowy pacjenta przez „pomyłkę” atakuje własne, zdrowe komórki. Produkowane przeciwciała zwykle używane przez ustrój do zwalczania obcych substancji, jak wirusy i bakterie, działają wadliwie, co prowadzi do procesu zapalnego. Każda część ciała może zostać zaatakowana – skóra, przewód pokarmowy, ścięgna, stawy...
Adalimumab jest coraz częściej lekiem przepisywanym w reumatoidalnym zapaleniu stawów w terapii łączonej z metotreksatem. Dotyczy to szczególnie tych pacjentów, którzy cierpią na stadium umiarkowane lub ciężkie oraz tych, u których standardowe leczenie nie przynosi oczekiwanych rezultatów. Badania dowodzą, że stosowanie metotreksatu wraz z blokerami TNF jest bardziej skuteczne niż stosowanie pojedynczego środka.
Humira znajduje także miejsce w terapii młodzieńczego zapalenia stawów, które dotyka dzieci (leczenie już powyżej 2. roku życia). Dawka leku zależy od masy ciała i zaawansowania choroby.
W zesztywniającym zapaleniu stawów zdarza się, że tradycyjne leki przeciwbólowe, jak niesterydowe leki przeciwzapalne, nie są wystarczająco silne. Natomiast narkotyczne leki przeciwbólowe mogą prowadzić do tolerancji i uzależnienia. Humira blokuje sam stan zapalany działając przyczynowo. W zesztywniającym zapaleniu stawów kręgosłupa lek podaje się co dwa tygodnie, co jest wygodnym rozwiązaniem dla pacjenta.
Łuszczyca to jedna z chorób autoimmunologicznych, z którą pacjent zmaga się całe życie. Nie ma leku na łuszczycę, ale zaawansowane terapie pozwalają zapobiegać nawrotom nawet w 90% przypadków. Adalimumab znajduje miejsce w terapii po nieudanym leczeniu metotreksatem i preparatami miejscowymi.
W łuszczycowym zapaleniu stawów podstawą leczenia jest kontrola objawów i zapobieganie uszkodzeniom stawów. Humira jest zazwyczaj podawana w dawce 40 mg co drugi tydzień. Badania wykazały, że lek może znacząco zmniejszyć objawy łuszczycowego zapalenia stawów w ciągu 3 miesięcy i zredukować 75% związanych z nim objawów łuszczycy skóry w ciągu 6 miesięcy u większości pacjentów.
Choroba Crohna to kolejna choroba o podłożu autoimmunologicznym, w której organizm atakuje komórki błony śluzowej przewodu pokarmowego, co prowadzi do biegunek, bólu żołądka, zmniejszenia masy ciała i gorączki. Celem leczenia jest walka ze stanem zapalnym. Humira może być zastosowana od razu po wykryciu ciężkiej postaci choroby lub gdy inne leki zawodzą.
Adalimumab jest także zatwierdzony w terapii wrzodziejącego zapalenia jelita grubego u dorosłych. Objawy mogą obejmować biegunkę, często z krwią lub ropą, skurcze żołądka, krwawienie z odbytu, utratę masy ciała, zmęczenie i gorączkę. Początkowo podaje się lek w dawce nasycającej, a potem co drugi tydzień wstrzykuje się dawkę podtrzymującą.
Działania niepożądane obejmują infekcje dróg oddechowych, zapalenie zatok, reakcje w miejscu iniekcji, wysypkę i ból głowy. Większość pacjentów jednak bardzo dobrze znosi terapię.
Humira nie jest jedynym inhibitorem TNF istniejącym na rynku. Inne to Enbrel (Etanercept), Remicade (Infliksymab), Simponi (Golimumab), Cimzia (Certolizumab). Ceny tych leków są póki co nadal bardzo wysokie.
W 2014 roku sprzedaż leku Humira wyniosła 6 miliardów dolarów. W grudniu 2016 roku patent na lek wygasa, co zapewne spowoduje otwarcie drzwi na działania konkurencji – jak widać jest się o co bić. Analitycy sugerują jednak, że pierwsze generyki, ze względu na trudności produkcyjne, mogą pojawić się na rynku dopiero w 2019 roku.
KOMENTARZE