W marcowym numerze The New England Journal of Medicine przedstawiono wyniki przełomowego badania klinicznego przeprowadzonego u pacjentów z chłoniakiem z komórek płaszcza (MCL). Jego pierwszym autorem jest polski lekarz – profesor Tadeusz Robak, kierownik Kliniki Hematologii Uniwersytetu Medycznego w Łodzi. W badaniu tym testowano zamianę winkrystyny, leku będącego częścią standardowego postępowania medycznego w tym nowotworze, na bortezomib, nowoczesny preparat z grupy inhibitorów proteasomu. Terapia okazała się być wielkim sukcesem – średni czas do postępu choroby wydłużył się z 14 do 25 miesięcy. Co więcej, czas bez konieczności podjęcia leczenia wzrósł aż dwukrotnie (z 20 do 41 miesięcy). Korzyści kliniczne zostały jednak uzyskane kosztem poważnych działań niepożądanych ze strony szpiku kostnego m.in. trombocytopenii i neutropenii. Niepewny też jest efekt terapii na długość życia pacjentów. Choć przeżywalność po 4 latach była nieznacznie wyższa w grupie przyjmującej lek, nie można jeszcze wyciągnąć definitywnych wniosków.

MCL jest trzecim pod względem częstości występowania chłoniakiem na świecie. Jest nieuleczalny i zazwyczaj prowadzi do śmierci pacjenta w przeciągu kilku lat od postawienia diagnozy.

- Chłoniak z komórek płaszcza jest bardzo agresywnym, nieuleczalnym nowotworem, stąd każda próba poprawy rokowania pacjenta jest cenna – mówi dla portalu Biotechnologia.pl prof. Tadeusz Robak - Pacjenci leczeni nowym schematem będą mieli dłuższy czas wolny od postępu choroby. Prawdopodobnie przełoży się to także na wydłużenie ich życia.

Bortezomib jest relatywnie nowym lekiem, stosowanym od 2003 roku w szpiczaku mnogim. Jego działanie opiera się na zahamowaniu funkcji proteasomu – złożonego kompleksu zaangażowanego w degradację białek. Akumulacja białek w komórce prowadzi do jej śmierci. Badanie poprowadzone przez prof. Robaka pozwali na włączenie tego leku do standardowej terapii chłoniaka z komórek płaszcza.

The New England Journal of Medicine to jedno z najsłynniejszych i najbardziej prestiżowych czasopim medycznych na świecie. Publikacja badania na jego łamach niemal zawsze oznacza, że wpłynie ono na codzienną praktykę lekarzy. Prawdopodobnie stanie się tak również w tym przypadku.

Pozostaje pytanie, jak szybko bortezomib stanie się szeroko dostępny dla pacjentów. Obecnie terapia tym lekiem jest bardzo kosztowna, jednak prawdopodobnie nie potrwa to długo.

- Na szczęście bortezomib będzie niedługo tańszy z powodu utraty patentu przez firmę farmaceutyczną, która go produkuje – informuje nas prof. Robak - Jest nadzieja, że doprowadzi to do szerszego stosowania tego leku.