Dlaczego Unit Dose System jest niezbędny do zapewnienia pełnego bezpieczeństwa farmakoterapii i wysokiej jakości usług?

Obecnie apteki szpitalne wydają leki na oddziały w całych opakowaniach, najczęściej zawartość takiego opakowania jet większa niż czas trwania terapii pacjenta, dlatego niejednokrotnie zdarza się, że po wypisaniu pacjenta na oddziale pozostaje niepełne opakowanie leku, niejednokrotnie ulegające zmarnotrawieniu. Innym problemem jest to, że leki trafiające na oddział w opakowaniu zostają rozdzielone „do kieliszka” przez pielęgniarki, a następnie rozniesione przez nie do pacjentów. Przy takim sposobie rozprowadzania leków istnieje ryzyko pomyłki, co w najlepszym wypadku skończy się jedynie na nieskutecznej terapii i niepotrzebnych kosztach związanych z podaniem leku.

Na czym polega System Unit Dose?

Leki Rozprowadzane są na oddziały w specjalnych pojemnikach dzięki poczcie pneumatycznej. Jego istota polega na wysyłaniu przez aptekę dawek zaopatrujących pacjenta w leki na pojedynczą dobę, a nie dostarczaniu całych opakowań leków. Jest to możliwe dzięki urządzeniu zwanym blistrownicą, która odczytuje kod leku i wykorzystuje wprowadzone wcześniej dane o parametrach blistra do jego pocięcia na pojedyncze dawki bez rozszczelnienia go. Pojedyncza dawka zostaje zapakowana do folii opatrzonej kodem identyfikującym pacjenta, dla którego ten lek został przeznaczony. Folie z pojedynczymi dawkami leków zostają połączone na specjalnym krążku, odpowiadającym pojedynczemu pacjentowi, następnie zostają one spakowane do cylindrycznego plastikowego pojemnika i wysłane pocztą pneumatyczną bezpośrednio na oddział. Zawartość pojemników zostaje wypakowana do specjalnego wózka zawierającego szuflady z nazwiskami pacjentów. Pacjenci po przyjeździe do szpitala i umieszczeniu na oddziale zostają zaopatrzeni w specjalny kod kreskowy. Jest on zgodny z kodem umieszczonym na powierzchni foliowych woreczków z lekami. Pielęgniarka posiada specjalny elektroniczny czytnik, przy pomocy którego sprawdza, czy kod na lekach zgadza się z kodem na ramieniu pacjenta. Cała odpowiedzialność za prawidłowość farmakoterapii zostaje w takim systemie zrzucona na barki farmaceuty.

Dla kogo ten system jest dedykowany? Jakie są koszty jego wdrożenia?

Ze względu na wkład jaki musi początkowo ponieść szpital System Unit Dose przeznaczony jest dla dużych szpitali klinicznych (min.600-700 łóżek). Koszt takiej inwestycji wynosi od 5 do 7 mln złotych. Czas niezbędny do implementacji systemu to 1 rok, natomiast w pełni wykorzystany będzie on najwcześniej po 1,5 roku. Pierwszy w Polsce system wdrożył Wojewódzki Szpital Specjalistyczny nr 5 im. Św. Barbary w Sosnowcu.

Korzyści i wady nowego systemu:

Niewątpliwie system ma więcej zalet niż wad. Zapewnia on minimalizację ryzyka pomylenia leku, dawki, postaci leku, oraz pacjenta. Redukuje udział w tym procesie personelu pielęgniarskiego. Redukuje koszty farmakoterapii w znaczący sposób. Umożliwia personelowi apteki pracę na oddziałach jako farmaceutów szpitalnych i klinicznych, gdzie służą swoją wiedzą lekarzom i zapewniają lepszą jakość farmakoterapii. Generuje relatywnie niewielkie koszty eksploatacji. Szpitale zaoszczędzone pieniądze mogą desygnować na zakup nowego sprzętu diagnostycznego lub na rozbudowę infrastruktury.

Niewątpliwie wadą jest wysoki koszt jego wdrożenia, Jednak rząd oszczędności jakie generuje powoduje, że system spłaca się w przeciągu 1 roku.

Czy w obliczu kryzysu można mieć nadzieję na powszechne wdrożenie tego systemu?

 Finansowa zapaść szpitali w Polsce powoduje, że muszą one poszukiwać oszczędności. Często związane to jest z podejmowaniem przez nie drastycznych kroków, które mają na celu zmniejszenie wydatków szpitala do poziomu, w którym będzie on w stanie świadczyć swoje usługi na minimalnym wymaganym poziomie. Efektem jest obniżenie jakości tych usług i zaniedbywanie pacjentów. Ewidentnie mamy tutaj do czynienia z mechanizmem błędnego koła. Jedynym nasuwającym się pomysłem jest zorganizowanie pracy szpitala w sposób, który dzięki zastosowaniu innowacyjnych rozwiązań nie będzie generował strat możliwych do uniknięcia. System Unit Dose jest bez wątpienia przyszłością polskich i europejskich szpitali. Jeśli nie zostanie on wprowadzony dzisiaj to zapewne nastąpi to za kilka lat.

red. Patryk Nicolaou-Ghekas