Aplikacje dla pacjentów

Po wpisaniu hasła „apteka” w wyszukiwarkę Google Play pierwszymi interesującymi pozycjami są oferty aptek internetowych. Aplikacje oferują nie tylko możliwość zamówienia leków, suplementów i kosmetyków, ale też spełniają rolę informacyjną, dostarczając podstawowych wiadomości o produktach. Nadal nowością na rynku aplikacji jest Appteka. Program ten pozwala na wyszukiwanie ulotek leków, promocji, zamienników oraz znajdujących się w pobliżu użytkownika aptek. Pacjent ma dzięki niemu też możliwość wysłania zdjęcia recepty do serwisu, skąd jest ono przesyłane do wybranej apteki, gdzie też następuje złożenie zamówienia. Jeżeli użytkownik czułby potrzebę dokładniejszego zagłębienia się w mechanizm i działania niepożądane przyjmowanych środków, z pomocą przychodzą takie aplikacje jak drugs.com. Dostępna za darmo zarówno na iOS, jak i na Android (w języku angielskim), jest mobilna wersja portalu o tej samej nazwie. Z aplikacji mogą skorzystać również pracownicy służby zdrowia. Oferuje wyczerpujące wiadomości na temat leków, daje możliwość włączenia się do grupy wsparcia osób korzystających z podobnej terapii, jak też sprawdzenia interakcji z innymi środkami. Wadą narzędzia jednak jest brak możliwości obsługi bez połączenia z Internetem. Niewymagającym połączenia internetowego programem jest „kieszonkowy farmaceuta” – PocketPharmacist (dostępny na iOS w cenie 1,99 dolara oraz na Android – 0,77 euro). Pozwala on uzyskać informacje o ponad 1500 lekach. Program ten jednak został specjalnie przygotowany pod kątem amerykańskiego rynku farmaceutyków. W języku polskim dostępna jest aplikacja związana z portalem Medycyna Praktyczna (również dostępna na iOS oraz Android) – eMPendium. Aplikacja oferuje zasobną wiedzę przydatną dla pacjentów, lekarzy, bądź farmaceutów na temat leków, chorób, procedur medycznych, a także uprawnień świadczeniobiorców. Korzystanie z niej za darmo możliwe jednak jest tylko przez 30 dni.

Pillboxie (iOS) oraz AnyTime Pill Reminder (Android) są to popularne aplikacje pozwalające pacjentowi zaplanować schemat przyjmowania leków. Aplikacje zostały zaplanowane zwłaszcza dla osób z chorobami przewlekłymi, przyjmującymi kilka różnych środków z ustalonymi przedziałami czasowymi, w różnych godzinach. Aplikacje mają za zadanie przypominać o porze podania leku i upewniać, że dany środek został przyjęty. Te dwie wymienione są tylko przykładami spośród licznych, różniących się poziomem skomplikowania i ceną. Pierwsza z nich, przeznaczona na produkty firmy Apple, kosztuje 0,99 dolara, AnyTime Pill Reminder (zaprojektowany pod system Android) jest dostępny za darmo. Podobną aplikację przeznaczoną specyficznie dla kobiet przyjmujących tabletki antykoncepcyjne, można odszukać pod takimi nazwami jak np. Lady Pill Reminder czy Lady Pill Widgets. Kontrola Leków, dostępna w wersji 30 dniowej za darmo, w wersji pełnej wyceniona na 2,42 euro (dostępna na serwisie Google Play) jest prostym, intuicyjnym programem o przejrzystym wyglądzie. Jej niewątpliwymi zaletami jest możliwość dodania kilku użytkowników oraz ustawienia powiadomień o kończącym się zapasie leku.

Do kontroli innych aspektów swojego zdrowia, poza przyjmowaniem leków, również można wykorzystać szereg programów, także w języku polskim. Zdrowy kalendarz jest darmową aplikacją, która ma za zadanie przypominać o badaniach kontrolnych. Kalendarz jest spersonalizowany zależnie od wieku, płci, trybu życia oraz dolegliwości pacjenta. Z kolei także darmowy Dziennik Zdrowia ma na celu pomagać w profilaktyce chorób układu krążenia i cukrzycy poprzez kontrolę takich parametrów jak ciśnienie, waga, poziom lipidów itp. Aplikacja wysyła do pacjenta wskazówki i komunikaty o stanie jego zdrowia, dzienne statystyki oraz wylicza jego względny indeks zdrowia. Pochwała również należy się za widoczną uwagę twórców, że mimo najlepszych starań, aplikacja nie jest w stanie zastąpić wizyty lekarskiej.

Aplikacje dla farmaceutów

Lista Leków Refundowanych to bodajże najpopularniejsza obecnie z licznych aplikacji umożliwiających wyszukiwanie tańszych zamienników leków oraz ustalanie poziomów refundacji. Według wskazań twórców, jest przeznaczona dla farmaceutów, lekarzy oraz pacjentów. Aplikacja jest darmowa oraz stale uaktualniana. Obecnie dostępna jest wersja z 1 lipca 2013 r., z listą 3527 refundowanych leków, wyrobów medycznych i środków spożywczych specjalnego przeznaczenia. Inne aplikacje, oferujące podobne usługi to np. Leki Refundowane 2, Leki Refundowane e-WUŚ, czy też Leki Refundowane ChPL.

Epocrates jest bardzo popularną aplikacją (ponad milion aktywnych użytkowników),  stosunkowo długo istniejącą na rynku. Skierowana jest do pracowników służby zdrowia i oferuje bardzo duży zasób informacji na temat leków, interakcji, chorób, testów laboratoryjnych etc. Program pozwala również na identyfikację tabletek po ich wyglądzie i prowadzenie wyliczeń parametrów związanych ze zdrowiem. Jest dostępny na wszystkie mobilne systemy operacyjne, jednak jedynie część jego opcji jest darmowa. Za możliwość korzystania ze słownika pojęć medycznych czy monografii chorób należy zapłacić dość wysoki abonament (roczny koszt użytkowania programu Epocrates Essentials wynosi 159,99 dolarów). Alternatywę przedstawiają darmowe Micromedex czy Medscape, również posiadające bogatą bazę informacji i liczne przydatne funkcje. Niestety, ciężko o podobne rozwiązania w naszym języku. Podobnie jest z materiałami naukowymi dla studentów farmacji oraz przyszłych techników farmaceutycznych. W Internecie możemy natrafić na takie aplikacje jak Pharmacy Technician (koszt 2,17 euro), PTCB Exam Review (2,22 euro), Pharmacy Law (2,12 euro), stanowiące pomocne narzędzia do nauki o konkurencyjnych w stosunku do tradycyjnych materiałów cenach, jednak nie będą raczej przydatne dla osób mieszkających w Polsce. Z podanej w grudniu zeszłego roku przez portal pharmacytimes.com subiektywnej listy dziesięciu niezbędnych aplikacji farmaceutycznych ^[3] kilka jest z pewnością uniwersalnych i mogłoby się przydać również polskim farmaceutom. Darmowy About Herbs jest programem przeznaczonym jedynie na iOS, oferującym opisy ponad 200 ziół oraz zawierających je preparatów. Drugs and Bugs, dostępny za cenę 4,54 euro, pozwala na szybkie wyszukiwanie informacji o chorobach zakaźnych i wskazanych do stosowania w ich przypadku lekach. ClinicJot (przeznaczony na urządzenia Apple, cena to 28,99 dolarów) jest zaprojektowanym specjalnie dla pracowników służby zdrowia narzędziem organizacyjnym, umożliwiającym robienie notatek, również na zdjęciach i wykresach, a także planowanie harmonogramu dnia i spotkań. 

Jak widać, praktycznie każda potrzeba pacjenta lub farmaceuty może być zaspokojona przez niewymagającą niczego więcej niż kilka megabajtów pamięci na smartfonie aplikację. Ten zwiększający się wybór może być problemem - jak wybrać tę aplikację, która rzeczywiście będzie praktyczną pomocą? Ciężko opierać się jedynie na ocenie użytkowników pojawiającej się pod opisem programu w internetowych serwisach. Często ta sama aplikacja otrzymuje niemal tyle samo maksymalnych, co i minimalnych ocen. Wszystko zależy zapewne od indywidualnych wymagań klienta oraz jego doświadczenia z pracą z urządzeniami mobilnymi. Korzystnym rozwiązaniem tego problemu prawdopodobnie byłoby, gdyby również w sprawie tak nowoczesnych narzędzi służących zdrowiu, można było zwrócić się o profesjonalną poradę.

Irmina Włodarczyk

Źródła:

[1] Ralf-Gordon Jahns, mHealth apps: 8 reasons why it matters for Pharma, 2010, http://www.research2guidance.com/mhealth-apps-8-reasons-why-it-matters-for-pharma/. (03.07.2013)

[2] http://finance.yahoo.com/news/number-smartphones-around-world-top-122000896.html (03.07.2013)

[3] http://www.pharmacytimes.com/news/Ten-Essential-Pharmacy-Apps (03.07.2013)