Leczenie chorób psychicznych i łagodzenie towarzyszących im objawów to trudne zadanie, z którym nieustająco zmagają się naukowcy i firmy farmaceutyczne na całym świecie. Napady pobudzenia, występujące w przebiegu zaburzeń takich jak schizofrenia czy choroba afektywna dwubiegunowa, są niebezpieczne nie tylko dla pacjenta (mogą prowadzić do uszkodzeń i obrażeń ciała, samookaleczeń), ale również dla personelu medycznego, a także przeszkadzają w normalnym funkcjonowaniu oddziału i innych pacjentów. Wymagają natychmiastowej interwencji i skutecznego, łatwego do podania i bardzo szybko działającego leku.

            Odpowiedzią na tę właśnie potrzebę jest wprowadzony 3.03 br do obrotu przez firmę Teva Pharmaceutical Industries preparat Adasuve (Loxapine). Adasuve ma postać proszku do inhalacji, który podaje się przy pomocy prostego urządzenia – jednorazowego, podręcznego dozownika Staccato. Adasuve to lek przeciwpsychotyczny. Blokuje głównie receptory 5-hydroksytryptaminy (serotoniny) i dopaminy, neuroprzekaźników odpowiedzialnych za wystąpienie pobudzenia w chorobie dwubiegunowej i schizofrenii. Podanie leku przeciwpsychotycznego drogą wziewną jest łatwiejsze u pacjentów, którzy zgadzają się na użycie inhalatora, a także pozwala na szybkie osiągnięcie stężenia terapeutycznego we krwi (już po kilku minutach). Adasuve, mimo swoich niewątpliwych zalet, nie jest wolny od efektów ubocznych. Najczęstsze to uczucie senności, zawroty głowy, działanie uspokajające. Jednak po jego zastosowaniu może również nastąpić gwałtowny skurcz oskrzeli, i to właśnie jest jeden z powodów, dla których należy go stosować wyłącznie w warunkach szpitalnych, z bezpośrednim dostępem do rozszerzających drogi oddechowe agonistów receptorów beta. Preparat podawany jest przez personel medyczny, pierwsza dawka to najczęściej 9,1 mg loksapiny. Jeśli pacjent źle toleruje taką dawkę, można zastosować 4,5 mg. Bardzo ważna jest obserwacja pacjenta przez pierwszą godzinę po zastosowaniu leku, pod kątem wystąpienia dusznośći. W związku z możliwością wystąpienia nagłego skurczu oskrzeli, przeciwwskazaniem do zastosowania jest rozpoznana u pacjenta astma oskrzelowa, Przewlekła Obturacyjna Choroba Płuc (POChP) oraz inne schorzenia ze współwystępującym skurczem oskrzeli.  Lek nie powinien być stosowany u pacjentów z innymi niepokojącymi objawami ze strony układu oddechowego oraz u osób starszych, u których pobudzenie związane jest z przebiegiem demencji. Komisja Europejska przyznała pozwolenie na dopuszczenie leku Adasuve do obrotu na terenie całej Unii Europejskiej już 20.02.2013, jednak dopiero w tym roku (marzec 2014) firma Teva rozpoczęła produkcję i wprowadziła ten preparat na rynek.

            Leki przeciwpsychotyczne i terapie chorób psychicznych są ciągle w obszarze dużego zainteresowania badaczy. Adasuve to nie rewolucyjne odkrycie chemików, ale sukces zespołów badających różne postaci leku. Coraz więcej jest na rynku preparatów w innej niż doustna formie, i w wielu przypadkach, tak jak w tym właśnie, okazuje się to mieć duży wpływ na komfort stosowania, ale także na skuteczność leku.

red. Marta Kostyk