Badania dowodzą, że tylko 4,81% słoni umiera z powodu nowotworów. Jak to jest możliwe? Przecież te zwierzęta dożywają nawet 70. roku życia i mają ok. 100 razy więcej komórek od człowieka, co naturalnie powinno zwiększać prawdopodobieństwo zachorowania na raka.

Amerykańscy naukowcy w listopadzie tego roku opublikowali pracę na łamach „The Journal of the American Medical Association”, która prawdopodobnie tłumaczy ten fenomen. Według autorów rozwiązanie tajemnicy może tkwić w genie TP53.  Koduje on czynnik transkrypcyjny p53 o właściwościach supresorowych. Białko to pełni funkcję zabezpieczenia komórek przed zmianami w genomie takimi jak np. uszkodzenia DNA. U pacjentów chorych na nowotwór często obserwuje się mutacje właśnie w tym genie (więcej w naszym artykule). Wykazano, że genom słonia zawiera aż 20 kopii TP53, podczas gdy ludzie mają ich tylko dwie. Jaki  może mieć to bezpośredni wpływ na rozwój nowotworu? Uszkodzenie jednej kopii genu TP53 nie wyłączy mechanizmu apoptozy (zaprogramowanej śmierci komórki).

Autorzy pracy przeprowadzili badania porównując materiał pobrany od słoni, zdrowych ludzi oraz pacjentów z zespołem Li-Fraumeni (LFS, chorzy są bardziej podatni na nowotwory - ryzyko zachorowania wynosi ok. 90%). Był on poddany działaniu promieni jonizujących. Wyniki wskazują na istotnie szybszą regenerację komórek pochodzących z materiału pobranego od słoni. Ponadto, komórki te, aby zminimalizować ryzyko mutacji DNA, szybko wchodziły na ścieżkę apoptozy.

W Polsce od wielu lat drugą przyczynę zgonów stanowią właśnie choroby nowotworowe. W ich wyniku rocznie umiera około 96 000 osób. Liczba ta będzie systematycznie rosnąć ze względu na starzejące się społeczeństwo oraz częste narażenie populacji na czynniki rakotwórcze. Dogłębne zrozumienie mechanizmów odpowiadających za supresję nowotworową słoni może doprowadzić do stworzenia nowej terapii, zmniejszającej ryzyko rozwinięcia się tej choroby u ludzi.

Katarzyna Konarzewska,

stażystka portalu Biotechnologia.pl