Celem ustawy o zasadach finansowania nauki jest wprowadzenie przejrzystego systemu finansowania nauki, efektywniejsze wykorzystanie środków finansowych przeznaczonych w budżecie państwa na naukę i koncentracja tych środków w jednostkach prowadzących działalność naukową na najwyższym poziomie. Nowe przepisy mają spowodować zwiększenie udziału w budżecie na naukę środków finansowych wydatkowanych na zasadach konkursu oraz wprowadzenie systemu kompleksowej oceny jakości działalności jednostek naukowych

Na podstawie ustawy o Narodowym Centrum Nauki powołana zostanie instytucja, która przyznawać będzie granty we wszystkich dziedzinach nauki z zachowaniem zasad konkursowych. NCN, w odróżnieniu od Narodowego Centrum Badań i Rozwoju, ma finansować badania podstawowe. Chodzi o oryginalne prace badawcze, podejmowane w celu osiągnięcia postępu wiedzy bez wymogu bezpośredniego zastosowania ich w praktyce. Do zadań Centrum należeć będzie ponadto wypłacanie stypendiów doktorskich oraz finansowanie staży po uzyskaniu stopnia naukowego doktora. O granty będą mogły występować zarówno instytuty naukowe, jak i osoby fizyczne. Na mocy ustawy o instytutach badawczych dotychczasowe jednostki badawczo–rozwojowe zostaną przekształcone w instytuty badawcze, podlegające ścisłym zasadom kontroli oraz systematycznemu audytowi. Podstawowym zadaniem instytutów będzie realizowanie badań stosowanych i prac rozwojowych na potrzeby gospodarki, a także transfer technologii i przystosowywanie wyników badań do oczekiwań przemysłu. W ustawie o Polskiej Akademii Nauk zaproponowano zmiany mające na celu doprowadzenie do szybkiej poprawy zasad działania i finansowania instytutów badawczych, do odmłodzenia korporacji, a także zagwarantowania udziału w badaniach osobom o największych osiągnięciach i najwyższym międzynarodowym prestiżu. Ponadto ustawa zakłada możliwość tworzenia centrów naukowych, w skład których wejdą instytuty naukowe PAN, instytuty badawcze, naukowe i przedsiębiorcy. Zadaniem centrów będzie m.in. prowadzenie wspólnych projektów badawczych oraz organizowanie środowiskowych studiów doktoranckich. Będą miały one również obowiązek starania się o środki europejskie na realizację badań naukowych i prac rozwojowych, dotyczących problematyki regionalnej. W ślad za pakietem ustaw naukowych do Sejmu, po przyjęciu przez Radę Ministrów, trafi wkrótce pakiet projektów ustaw nowelizujących prawo o szkolnictwie wyższym. Obecny rząd podjął się bowiem pierwszej od 1989 roku niemal jednoczesnej, kompleksowej i spójnej reformy dwóch powiązanych ze sobą sektorów: nauki i szkolnictwa wyższego. To historyczna szansa, by wreszcie w pełni zintegrować oba obszary. (MNiSW)