– Jury przyznało nagrodę za zidentyfikowanie genu ziemniaka, uodparniającego tę roślinę na infekcje grzybowe wywołujące chorobę nazywaną rakiem ziemniaka. Powoduje ona ogromne straty w rolnictwie, m.in. dlatego, że nie ma skutecznych środków ochrony roślin zwalczających tę chorobę. Osiągnięcie dr. Jarosława Plicha może doprowadzić do komercyjnej produkcji odmian ziemniaków, odpornych na te infekcje grzybowe – mówi prof. dr hab. Maciej Żylicz, przewodniczący kapituły nagrody AgroBioTop. Przewodniczący kapituły podkreśla wartość naukową osiągnięcia i jego nowatorstwo oraz potencjał związany z praktycznym wykorzystaniem. Kapituła wysoko oceniła również realizację założeń rolnictwa zrównoważonego – to nowe kryterium oceny, wprowadzone w tegorocznej edycji konkursu. Jurorzy podkreślają, że osiągnięcie dr. Plicha przyniesie korzyści w trzech kluczowych wymiarach rolnictwa zrównoważonego: dla środowiska, dla producentów oraz konsumentów.

– Nagrodzone osiągnięcie pokazuje, jak ważne jest wykorzystanie naturalnie występującej w świecie roślin bioróżnorodności dla potrzeb współczesnego rolnictwa zrównoważonego. Rak ziemniaka powoduje całkowitą utratę wartości handlowej plonu oraz zanieczyszczenie gleby przetrwalnikowymi formami grzyba, które mogą porażać rośliny ziemniaka sadzone na tym polu przez kolejne 40 lat. Grzyb ten niemal we wszystkich krajach świata znajduje się na listach organizmów kwarantannowych i podlega urzędowemu zwalczaniu – tłumaczy dr Jarosław Plich.  Gen Sen2 – warunkujący odporność roślin ziemniaka na grzyb Synchytrium endobioticum, wywołujący raka ziemniaka – jest pierwszym na świecie zidentyfikowanym i opisanym genem, który zapewnia roślinom odporność na wszystkie przebadane dotąd rasy tego grzyba. Ważną częścią nagrodzonego osiągnięcia jest również opracowanie łatwego w użyciu molekularnego testu, umożliwiającego identyfikację obecności tego genu w roślinach ziemniaka.

Jarosław Plich jest doktorem nauk rolniczych, absolwentem Akademii Rolniczej w Poznaniu. Studia doktoranckie odbył w Instytucie Hodowli i Aklimatyzacji Roślin w Młochowie, gdzie dziś jest adiunktem. Dwukrotnie był laureatem nagrody Ministra Rolnictwa i Rozwoju Wsi. – Obecnie moim celem jest wykorzystanie genu Sen2 do hodowli nowych „rakoodpornych” odmian ziemniaka, dzięki którym możliwe będzie ograniczenie rozprzestrzeniania się choroby i minimalizacja strat plonu bulw. AgroBioTop jest dla mnie ogromnym wyróżnieniem. Przyznanie mi tej zaszczytnej nagrody odbieram jako formę docenienia kilkuletniej pracy i zaangażowania w nagrodzony projekt, ale również jako uznanie dla samej tematyki badań oraz charakteru nagrodzonego osiągnięcia – podsumowuje dr Plich. 

AgroBioTop to również nagroda pieniężna 5 000 euro, fundowana przez firmę Bayer. – Serdecznie gratulujemy dr. Jarosławowi Plichowi, doceniając zarówno naukową, jak i praktyczną wartość jego osiągnięcia, związanego z kluczową w naszych warunkach uprawą. Bayer od lat promuje ideę rolnictwa zrównoważonego, rozumianego jako działania ograniczające wpływ rolnictwa na środowisko, przy zachowaniu jego opłacalności i zapewnieniu społecznej akceptacji. Dlatego bardzo cieszy nas potencjał projektu dr. Plicha w kontekście realizacji założeń rolnictwa zrównoważonego. Podziwiamy również pasję laureata i jego ogromne zaangażowanie w pracę naukową – mówi Antoine Bernet, szef działu Crop Science w Bayer dla Polski, Krajów Bałtyckich, Czech i Słowacji.

Właśnie pasja naukowców zainspirowała Bayer do stworzenia inicjatywy #ThankYouScience. To forma wyrażenia wdzięczności ludziom nauki za ich pasję odkrywania nieznanego, dociekliwość, wiarę w ludzkie możliwości i pełne odwagi wizje prowadzące do przełomowych odkryć, a także… pewną dozę szaleństwa. W ramach inicjatywy organizator zachęca wszystkich do dzielenia się w mediach społecznościowych wyrazami uznania dla nauki oraz wdzięczności dla naukowców wraz z przykładami dowodzącymi, w jaki sposób nauka zmienia ich codzienne życie. Elementem inicjatywy są filmowe impresje na temat pasji naukowców, ich ciekawości świata i motywacji do jego zmiany – można je obejrzeć na kanale Bayer Polska na YouTube.