Australia to jeden z krajów, które najefektywniej podążają za światowym trendem cyfryzacji danych o otaczającym świecie. Trend ten polega na rejestrowaniu, analizowaniu i udostępnianiu danych dotyczących na przykład warunków środowiska naturalnego, zmian zagospodarowania terenu czy zachodzących procesów gospodarczych. Przedsięwzięciem w skali lokalnej jest program Sense-T od pięciu lat obejmujący obszar Tasmanii. Działając na terenie Uniwersytetu Tasmańskiego, we współpracy z Australijską agencją rządową ds. nauki CSIRO i rządem Tasmanii, Sense-T gromadzi bieżące dane w obszarach rolnictwa, akwenów wodnych, opieki zdrowotnej, turystyki, logistyki czy urbanizacji.
Do zbierania danych środowiskowych i ekonomicznych służy szereg nowoczesnych technologii rozwijanych we współpracy z partnerami komercyjnymi i akademickimi. Dane przetwarzane w czasie rzeczywistym gromadzone są w chmurze i udostępniane są zainteresowanym odbiorcom. Wszystko po to, aby uzyskać wielowymiarowy obraz tego, co dzieje się wokół nas – aby efektywniej planować projekty badawcze, zagospodarowanie terenu, przewidywać wielkość i skalę zbiorów czy badać przyczyny zanieczyszczenia środowiska. Sense-T pozwala w inteligentny sposób przewidzieć, jak cena paliwa wpływa na transport i dostępność świeżej żywności lub jak aktualne warunki atmosferyczne wpływają na dostępność produktów naturalnych i ceny jedzenia w restauracjach. Zamysł projektu przedstawia poniższa animacja:
Badacze zaangażowani w Sense-T wyposażeni są m. in. w tysiące czujników mierzących parametry gleby na różnej głębokości, temperaturę i wilgotność powietrza oraz stopień zwilżenia liści. Inne rodzaje czujników służą do pomiaru…uderzeń serca ostryg. Informacje na temat optymalnych warunków bytowania skorupiaków są niezwykle cenne z punktu widzenia ich hodowli - owoce morza stanowią bowiem ważną część gospodarki Tasmanii. Monitoring i przetwarzanie danych o środowisku naturalnym pozwala też m. in. na prognozowanie zmian wielkości obszarów pastwisk. Innym przykładem jest monitoring łańcucha dostaw produktów spożywczych w celu wyznaczenia czynników mających kluczowy wpływ na stabilność żywności.
Nie tylko Tasmania ma szansę stać się jednym wielkim laboratorium. Rząd Australii wdraża 10-letni projekt „Oznome” obejmujący historyczną, obecną i przyszłą cyfryzację wszystkiego na terenie kraju do roku 2025, poczynając od danych środowiskowych. Sam lider zespołu działającego z ramienia CSIRO, David Lemon, ocenia pomysł jako szalony i przewiduje, że wiele osób będzie go uważało za niemożliwy do spełnienia. Przedsięwzięcie to z pewnością napotka wiele trudności technologicznych. Nadziei upatruje jednak w interdyscyplinarnej współpracy naukowców ze specjalistami w zakresie gromadzenia i przetwarzania olbrzymich ilości danych – dziedzinie, w której skądinąd dokonuje się obecnie ogromny postęp.
Sense-T i Oznome w swoim założeniu naśladują amerykański projekt NEON (The National Ecological Observatory Network), który od 2011 roku pozwala na obserwację i badanie zmian ekologicznych w czasie, w skali całego kontynentu. 
NEON gromadzi dane ze 106 lądowych i wodnych punktów pomiarowych w 20 domenach eko-klimatycznych. Kompletna konstrukcja platformy informacji przewidywana jest na koniec 2017 roku, jednak już od roku 2015 działa portal NEON Data, na którym dostępne są zebrane dotąd informacje dla wybranych lokalizacji. Przykładowe dane dotyczące m. in. odsetka pokrycia powierzchni roślinnością, właściwości chemicznych wód powierzchniowych i gruntowych czy łowiectwa małych ssaków w wybranych okresie czasu dostępne są w formie plików csv.
Przedsięwzięciem o podobnym charakterze na terenie Unii Europejskiej, w którym uczestniczy także Polska, jest program Infrastructure for Spatial Information in the European Community (INSPIRE). Projekt zapoczątkowała dyrektywa z 2007 roku. Polega on na zapewnieniu dostępu do wiedzy o wspólnej przestrzeni europejskiej i ma na celu międzynarodowe zarządzenie infrastrukturą w zakresie ochrony środowiska, zagospodarowania przestrzennego czy reagowania w sytuacjach zagrożenia ekologicznego. Efektem współpracy państw europejskich ma być stworzenie GeoPortalu, zapewniającego szybki dostęp do takich informacji w formacie xml.
Potrzeba cyfryzacji otaczającego świata to szczególny znak naszych czasów. Być może jedni z przerażeniem zapytają, czy to już MATRIX? Drudzy natomiast, mając do dyspozycji nieprzebrane morze informacji, będą w stanie wykorzystać je w twórczy i praktyczny sposób, ograniczony jedynie ludzką kreatywnością.
KOMENTARZE