Powiedzenie, że obszar medtech w Polsce jest dojrzały i rozwinięty, byłoby nadużyciem, natomiast na pewno pasuje tu określenie „rozwijający się”. Niejedna osoba pewnie stawia tezę, że odstajemy mocno od rozwiązań i ekosystemów funkcjonujących w Zachodniej Europie, Izraelu, a tym bardziej Stanach Zjednoczonych. I tak, i nie. Określenie „rozwijający się” niesie za sobą dynamizm, z którym rozwój rozwiązań wykorzystujących AI należy kojarzyć. Z pełnym przekonaniem można powiedzieć, że pomysły i inicjatywy, które podejmowane są przez indywidualne osoby, instytucje, stowarzyszenia i start-upy, są na wysokim poziomie merytoryki i innowacyjności.

Pojęcie „sztuczna inteligencja” samo w sobie jest już chyba znane każdemu. I nie mówimy tu o specjalistach i technologach, ale też laikach, którzy uważają, że nadal dla nich jest to pojęcie rodem z Sci-Fi. Te osoby nie zdają sobie sprawy, że to jest rzeczywistość, która już nas otacza i funkcjonuje na porządku dziennym. Może dlatego w środowisku bliskim ochronie zdrowia trwa dyskusja i próba odpowiedzi na pytania typu:

* Czy informować pacjenta o korzystaniu z AI?

* Czy pobierać od pacjenta zgodę na korzystanie z AI?

* Czy AI samo diagnozuje? Udziela świadczeń medycznych? Orzeka o stanie zdrowia?

* i wiele innych.

O tej toczącej się dyskusji opowiadała m.in. dr n. med. Ligia Kornowska, liderka Koalicji AI w Zdrowiu. Osoby obecne na wydarzeniu były i są świadomie, że stoimy przed drzwiami do swoistego rodzaju rewolucji. One są już uchylone, ale przytaczając obraz z ubiegłych lat, który jest już może rzadko spotykany, przed pełnym otwarciem drzwi na oścież powstrzymuje nas łańcuszek. Z jednej strony przymocowany do ramy, a z drugiej do drzwi. Ów łańcuszek umożliwiał bezpieczne uchylenie drzwi po to, by zobaczyć, kto za nimi stoi, jeśli nie miało się wizjera. Tym metaforycznym łańcuszkiem jest legislacja. Z jednej strony istnieje i dopuściła już wprowadzenie pewnych rozwiązań wykorzystujących AI, ale z drugiej strony jest na tyle niedostosowana, że nie pozwala na rozwinięcie skrzydeł innowacyjnym inicjatywom. W tym temacie dużo się dzieje zarówno w Polsce, Europie, jak i poza Starym Kontynentem. Ligia Kornowska wspomniała, że Koalicja AI w Zdrowiu opracowała dokument nazwany „Biała Księga AI w praktyce kliniczne”. Jest to pierwszy tego typu dokument w Polsce i jedno z pierwszych w CEE opracowań podstawowych zasad wdrażania AI w ochronie zdrowia. Dokument ten właśnie został opublikowany i trafia do szerokich konsultacji społecznych.

Czym jednak są innowacyjne inicjatywy w służbie zdrowia? O technologiach dosłownie rodem z Cyberpunka opowiadał Bartłomiej Lubiatowski, CEO RSQ Technologies. Patrząc przez pryzmat pewnych wyobrażeń, kreowanych przez wirtualny świat gamingowy czy filmy Sci-Fi, człowiek odnosi wrażenie, że pewne rozwiązania to odległy futuryzm. Gdy zaczynamy jednak przyglądać się bliżej temu, co chociażby dzieje się na globalnej i lokalnej scenie start-upowej, nasze postrzeganie rzeczywistości się zmienia i to, co wydaje się nierealne, okazuje się, w pełni osiągalne. W małej bowiem skali elementy większych systemów już funkcjonują, a dalej już tylko krok od rozwiązań, które jak przenośne karty pamięci będą zawierały wszystkie dane o nas. Przykładem niech będą tysiące zachipowanych Szwedów, którzy przenoszą już informację z dowodów osobistych, a w czasie pandemii chipy umożliwiały dostęp do paszportu covidowego. To wszystko dzieje się już, wokół nas, tylko nie znajdziemy tej informacji w mainstreamowych mediach. Trzeba wzbudzić w sobie ciekawość i potrzebę znalezienia takich informacji.

MEDmeetsTECH to wiele inspirujących rozmów, debat, prezentacji, o których można pisać i pisać. Jednym z wyjątkowych wystąpień była prezentacja Igora Farafonowa, CEO Uxeria. – Tak jak brak cyfryzacji swoich technologii zabił kiedyś Kodaka, tak dziś nie ma możliwości, by placówka medyczna, która nie jest w pełni (mądrze) scyfryzowana, była rentowna – mówił. Często w rozmowach z przedstawicielami środowiska lekarskiego o wykorzystaniu AI można usłyszeć obawy, że rozwiązania AI zastąpią lekarzy. Otóż nie, nie zastąpią. Mają bowiem służyć im pomocą. Ci spośród grona medycznego, którzy odważą się wdrażać i korzystać z tych rozwiązań, zdobędą dużą przewagę wizerunkową, nad tymi, którzy będą się wzbraniać. W efekcie może dojść to do tego, że ci, którzy z rozwiązań wykorzystujących AI nie będą chcieli korzystać, pójdą, kolokwialnie mówiąc, w odstawkę. Powodem tego nie będzie wypowiedzenie pracy z placówki, tylko brak pacjentów. – Wdrażanie innowacji należy opierać na odbiorcach końcowych – dodał ekspert.

Świat pełny jest innowacyjnych pomysłów i rozwiązań, które zdobywają medale na targach wynalazczości czy start-upów, które mają przełomowe rozwiązania, ale w efekcie ani jedno, ani drugie nie znajduje komercyjnych odbiorców. Dlaczego? Bo powstałe produkty były wymysłem ich twórców, a ci nie zweryfikowali podstawowych założeń, czyli kto będzie odbiorcą rozwiązania i czy to rozwiązanie jest odpowiedzią na potrzeby użytkownika końcowego. Nie ma innowacji bez dobrego rozpoznania potrzeb użytkownika, a także zagadnienia, które chcemy usprawnić, polepszyć, zmienić naszym pomysłem. Tym bardziej docenia się inicjatywy, które z jednej strony pokazują, że światy biznesu i nauki znajdują wspólny język, z drugiej strony tworzy rozwiązania stanowiące realną wartość dla użytkowników. Taką inicjatywą są wspólne działania, o których opowiadali prof. dr hab. n. med. Marcin Grabowski, profesor w I Katedrze i Klinice Kardiologii Warszawskiego Uniwersytetu Warszawskiego, kierownik Pododdziału Elektrokardiologii, prodziekan ds. integracji i rozwoju Wydziału Lekarskiego WUM i dr Piotr Przygocki, dyrektor ds. ekonomiki zdrowia i polityki zdrowotnej Abbott Medical w wystąpieniu „Serce w smartfonie – jak technologia zmienia oblicze medycyny?”. Dotykało ono budowy ekosystemu rozwiązań integrujących produkty, służące diagnostyce w kardiologii, dostarczające dane, dające kompleksowe spojrzenie na pacjenta.

Nie sposób nie wspomnieć o debacie, w której organizatorzy oraz Diana Żochowska, reprezentująca Medonet zaprosili wybitnych ekspertów, by debatować o tym, czy sztuczna inteligencja to szansa, czy zagrożenie. W prawie godzinnej rozmowie swoich wypowiedzi udzielili: dr hab. n. med. Dorota Makarewicz, kierownik Działu Analiz i Badań Własnych Agencji Badań Medycznych, Hubert Życiński, zastępca dyrektor Departamentu Innowacji Ministerstwa Zdrowia, Marcin Węgrzyniak, ekspert ochrony zdrowia w Pentacomp Systemy Informatyczne S.A. oraz Jakub Jaszczak, Medical Product Manager w Infermedica.

MEDmeetsTECH obfitowało w wiele inspirujących wystąpień. Całość jak klamra zamykały prezentacje polskich start-up’ów. Tym razem na scenie można było posłuchać:

* Andrzeja Kurka z DC Software prezentującego eOS – system do komunikacji, zarządzania i analizy danych w procesie badań klinicznych,

* dr Piotra Wygockiego z MIM Solutions prezentującego – EMBRYOAID – inteligentny system analizy danych obrazowych w diagnozowaniu niepłodności,

* Yulianny Yussef z Myneviskin prezentującej NEVISCOPE – wyrób służący do analizy zdjęć skóry w zakresie rozpoznawania raka skóry,

* Konrada Komnaty z Nivalit – software house, który w portfolio swoich projektów ma Vivelio – rozwiązanie oceniające ryzyko popełnienia samobójstwa,

* Marcela Młyńczyka, PhD z OASIS Diagnostic S.A. prezentującego rozwiązanie wykorzystujące AI do diagnostyki uszkodzeń mięśni dna miednicy i odbytu po naturalnym porodzie,

* Marcina Lubockiego z PhageAI opowiadającego o medycynie spersonalizowanej, wykorzystującej bakteriofagi i sposobie wyszukiwania z wykorzystaniem AI optymalnego bakteriofagu dedykowanego unicestwieniu konkretnej bakterii,

* Macieja Skorko z PredictWatch prezentującego rozwiązanie Cannabe klasy Digital Therapeutics, które jest nie tylko ucyfrowieniem konwencjonalnych metod terapii, ale jest też w stanie postawić diagnozę i zastosować spersonalizowaną interwencję oraz potrafi przewidzieć wystąpienie zachowań nałogowych w odniesieniu do uzależnienia od marihuany,

* Pawła Paczuskiego i Sophia Renteria z upmedic prezentujących inteligentne oprogramowanie do tworzenia wysokiej jakości dokumentacji strukturalnej.

Podsumowując, można być przekonanym, że najbliższe lata przyniosą dużo zmian, które zaczną się coraz szerzej pojawiać w przestrzeni publicznej. I nie tylko w prywatnych sieciach medycznych, które są pionierami we wdrażaniu nowoczesnych technologii, ale także w publicznych placówkach zdrowia, tj. szpitalach i POZ.

Autor: Waldemar Wiśniewski, pasjonat nowoczesnych technologii, głównie w obszarze MedTech. Właściciel DUEXSO Waldemar Wiśniewski. Business Development Manager w BoostHigh sp. z o.o. Zarządzał projektami wyrobów medycznych – od idei, po wdrożenie. Interesuje się komercjalizacją, transferem technologii i networkingiem świata nauki i biznesu.