Z raportu Deloitte, przeprowadzonego przed wybuchem pandemii koronawirusa SARS-CoV-2, do 2024 r. globalne przychody leków na receptę powinny rosnąć dynamicznie, średnio o 6,9 proc. rocznie. W tym czasie osiągną one wartość do 1,18 bln dolarów. Wzrost będzie możliwy dzięki takim czynnikom, jak przyspieszenie procesu zatwierdzania leków, zwiększenie sprzedaży w ramach terapii onkologicznych czy większe możliwości uzyskania dodatkowych 109 mld dolarów ze sprzedaży leków sierocych, czyli stosowanych w kuracji chorób rzadko występujących. Średni koszt rocznej terapii takim lekiem w 2018 r. wynosił 150,8 tys. dolarów w porównaniu z 33,6 tys. dolarów w przypadku leków innych niż sieroce. Nie bez wpływu na rozwój branży pozostaje również kwestia znalezienia leków na chorobę COVID-19, wywołaną koronawirusem SARS-CoV-2. Jak zauważają eksperci Deloitte, w związku z obecną sytuacją rosnąć będzie także rola organizacji działających w obszarze technologii medycznych.

– W najbliższych latach rynki wschodzące będą koncentrować się na krajowych firmach techmed. Przykładem mogą być Chiny, które chcą, aby w 2020 roku urządzenia medyczne produkowane w kraju stanowiły połowę wszystkich urządzeń medycznych używanych w szpitalach, a do 2025 r. osiągnęły poziom 70 proc. – mówi Maciej Dalecki, Dyrektor w Dziale Doradztwa Finansowego w Deloitte.

W poszukiwaniu leku

W skali globalnej z powodu SARS-CoV-2 zachorowało ponad 250 tys. osób, a ponad 10 tys. zmarło (stan na 20 marca 2020 r.). Przed sektorem farmaceutycznym stoi wyzwanie związane z wynalezieniem skutecznego leku, który przeciwdziałałby rozprzestrzenianiu się choroby wywołanej wirusem. Dzięki potężnej mocy obliczeniowej, pozwalającej na analizę miliardowych zestawów danych, sztuczna inteligencja (AI) może być kluczowym narzędziem do walki z koronawirusem – zarówno pod względem prognoz dotyczących jego rozprzestrzeniania się, jak i prac nad opracowaniem leku oraz szczepionki. Już teraz nad jej wynalezieniem pracują naukowcy między innymi w USA czy Wielkiej Brytanii. Ostatni z tych krajów płaci po kilka tysięcy funtów osobom zdrowym, które chcą wziąć udział w testowaniu szczepień na COVID-19.

Wpływ technologii na rozwój sektora farmaceutycznego

W 2020 r. przedsiębiorstwa medyczne będą musiały konkurować z firmami działającymi w branży technologii konsumenckich i nowych modeli opieki. Dzięki przełomowym innowacjom coraz częściej dostawcy usług medycznych i producenci leków będą skupiać się na profilaktycznej opiece zdrowotnej.

– Firmy z branży farmaceutycznej znajdują się w rewolucyjnym momencie. Obietnice terapii komórkowej i genowej pozwalają mieć nadzieję na opracowanie skutecznej kuracji chorób do tej pory uważanych za nieuleczalne. Sztuczna inteligencja i uczenie maszynowe to technologie, które pozwalają oczekiwać, że nowoczesne leczenie może być nie tylko innowacyjne, lecz także efektywniejsze pod względem czasu i kosztów. Obranie metodologii bazującej na analizie danych umożliwia tworzenie wartościowych rozwiązań w całej produkcji, łańcuchu dostaw i ekosystemie opieki zdrowotnej – zaznacza Maciej Dalecki.

Oczekuje się, że do 2022 r. rynek aplikacji biotechnologicznych osiągnie wartość 8,9 mld dolarów w porównaniu z 7,7 mld dolarów w 2017 r., przy średnim rocznym wzroście na poziomie 2,9 proc. Przyjęcie zaawansowanych technologii, takich jak sztuczna inteligencja czy uczenie maszynowe, pozwoli na całościowe, wszechstronne zbieranie informacji o pacjencie począwszy od diagnozy, poprzez proces leczenia, aż po utrzymanie zdrowia i profilaktykę. Dzięki rozwiązaniom chmurowym i analityce danych możliwe będzie prowadzenie spersonalizowanej opieki zdrowotnej, opracowywanej na podstawie informacji płynących ze zdalnego i prowadzonego w czasie rzeczywistym monitoringu zdrowia pacjenta. Chodzi o takie dane, jak temperatura, puls, ciśnienie czy stężenie hormonów. Informacje będą przesyłane przez urządzenia ubieralne wyposażone w czujniki medyczne, a następnie analizowane i przetwarzane przez odpowiednie algorytmy.

– W 2019 r. inwestycje w chmurze stały się jednym z priorytetów branży. W miarę dojrzewania rozwiązań chmurowych, organizacje działające na rynku farmaceutycznym i biotechnologicznym, nie tylko zaczęły bardziej ufać tej technologii, lecz także postrzegać ją jako niezbędną do utrzymania przewagi konkurencyjnej – podkreśla Krzysztof Wilk, Partner Associate w Dziale Doradztwa Podatkowego w Deloitte.

Oczekuje się, że w latach 2018-2023 rynek medycyny obliczeniowej i oprogramowania do odkrywania nowych lekarstw będzie rósł średnio 5,1 proc. rocznie, a do końca 2023 r. osiągnie wartość 7,87 mld dolarów.

Sztuczna inteligencja w ochronie zdrowia

Eksperci Deloitte uważają, że branża farmaceutyczna będzie kłaść nacisk na przyspieszenie prac badawczo-rozwojowych z wykorzystaniem technologii.  Rozwiązania AI w branży biofarmaceutycznej przybiorą na znaczeniu. Według autorów raportu w latach 2018-2025 wartość tego rynku wzrośnie z 198,3 mln dolarów do 3,88 mld dolarów. W branży odkrywania leków największy udział będą miały technologie oparte na sztucznej inteligencji – jej wartość w okresie objętym prognozą zwiększy się z 149,8 mln dolarów do 2,9 mld dolarów przy średnim rocznym wzroście na poziomie 52,9 proc. Start-upy z branży AI pracują nad zmianą przeznaczenia istniejących leków lub generowaniem nowych przy użyciu sztucznej inteligencji, uczenia maszynowego i automatyzacji.

– Cyfryzacja kluczowych obszarów biznesu wraz z inteligentną automatyzacją produkcji może pomóc firmom zredukować cykl wejścia na rynek leków. Przewiduje się, że począwszy od 2020 r. rocznie pojawiać się będzie ponad 200 nowych zastosowań w terapii genowej i komórkowej – mówi Krzysztof Wilk.

W badaniach nad opracowywaniem nowych leków niebagatelną rolę odgrywają giganci technologiczni. Google DeepMind, firma specjalizująca się w sztucznej inteligencji, stara się stworzyć algorytm, który będzie przewidywał trójwymiarowy kształt białek, co może znacząco przyspieszyć pracę nad wynalezieniem leków na nieuleczalne dotąd choroby.

W załączniku dostępny jest pełen raport, a poniżej nasz film dotyczący wykorzystania sztucznej inteligencji w walce z wirusem.