Fot. Katarzyna Macieja, źródło: archiwum prywatne

Jakie są najczęstsze efekty uboczne leczenia antydepresantami dotyczące skóry?

Jako najczęstsze możemy wymienić: wzmożoną potliwość, wysypkę oraz pokrzywkę. Dużo rzadziej może wystąpić: świąd, łysienie, a nawet ciężkie postacie złuszczania naskórka.

Jakie czynniki wpływają na prawdopodobieństwo wystąpienia reakcji skórnych po antydepresantach?

Do takich faktorów zaliczyć możemy: indywidualną wrażliwość organizmu na daną substancję, generalną skłonność do alergii, a także czynniki zewnętrzne (np. wystawianie skóry na promieniowanie słoneczne czy solarium), ponieważ leki te mogą u niektórych zwiększać wrażliwość na promieniowanie UV. Pamiętajmy więc o ochronie przeciwsłonecznej, najlepiej w postaci preparatów z fotostabilnymi filtrami.

Większość antydepresantów generuje nadmierną potliwość. Dlaczego tak się dzieje oraz jak można to ograniczyć?

Jest to spowodowane tym, że zwiększona ilość serotoniny podnosi ciśnienie tętnicze krwi i przyspiesza akcję serca. Proszę pamiętać, że choroba sama w sobie, np. depresja, także może powodować potliwość. Można próbować zmniejszyć dawkę leku, zamienić go na inny, przy którym ryzyko potliwości jest mniejsze albo dołączyć lek korygujący ten objaw. Zawsze decyduje o tym lekarz. Jeśli nie ma takiej możliwość, pozostają inne metody ograniczenia nadpotliwości, tj. stosowanie antyperspirantów, iniekcje z toksyny botulinowej czy stymulacja elektryczna.

Dlaczego w trakcie przyjmowania leków antydepresyjnych obserwuje się znaczną suchość skóry oraz suchość w ustach?

Dzieje się tak, ponieważ leki mogą wywoływać także zmniejszoną ilość wydzielanego potu (anhydrozę), choć jest to zdecydowanie rzadszy efekt uboczny niż nadmierna potliwość.

Czy antydepresanty mogą nasilać objawy, np. łuszczycy?

Stosowanie SSRI u chorych na łuszczycę wiąże się ze zmniejszeniem zapotrzebowania na leczenie ogólnoustrojowe łuszczycy. Pamiętajmy, że niektóre leki psychiatryczne mogą łuszczycę nasilać, np. lit stosowany w leczeniu choroby afektywnej dwubiegunowej.

Czy leki psychotropowe są przepisywane w terapii chorób skóry?

SSRI mogą być przydatne w leczeniu schorzeń skóry, ze względu na swoje właściwości immunomodulujące i przeciwdrobnoustrojowe. SSRI są czasami stosowane w leczeniu świądu związanego z AZS. Wykazano, że leki z tej grupy, w tym paroksetyna i fluwoksamina, znacznie zmniejszają świąd u pacjentów z AZS. Ponadto niektóre właściwości farmakologiczne środków przeciwdepresyjnych (np. doksepiny, amitryptyliny i trimipraminy), które nie są związane z ich aktywnością przeciwdepresyjną, m.in. działanie TCA blokujące histaminę H1, są korzystne w stanach dermatologicznych, takich jak pokrzywka czy świąd.