Podczas wyboru produktów dostępnych na rynku potencjalny klient w pierwszej kolejności kieruje się ceną, a następnie wyglądem opakowania. W zależności od stopnia atrakcyjności opakowania produkt będzie chętniej wybierany. Skoro tak, drobny szczegół może przyciągnąć klienta należy więc przywiązać do niego dużą wagę. Z tego też powodu istotne jest, aby produkt, a dokładniej wzór przemysłowy lub znak towarowy były w odpowiedni sposób chroniony.

Zarówno wzór przemysłowy jak i przestrzenny znak towarowy dotyczą wyglądu zewnętrznego opakowania. Konkretny produkt staje się wyróżniany spośród innych oraz utożsamiany z  producentem. Czasami może być to jeden element, jak na przykład korki w kształcie kwiatów – Marc Jacobs, usta – Salvador Dali czy też krokodyl – Lacosta.

Wszystkie znaki towarowe rejestrowane są w klasach towarowych według klasyfikacji nicejskiej. Wyróżniane jest 45 klas: 34 dotyczy towarów, pozostałe 11 usług. Klasa trzecia dotyczy bezpośrednio kosmetyków. Wprowadzając produkt na rynek należy pamiętać o wszystkich przyszłych strategiach marketingowych i możliwościach wykorzystania znaku towarowego na każdym produkcie związanym z daną marką. Np.  znak towarowy Nivea chroniony jest zarówno w klasie kosmetyków jak i zabawek, dzięki czemu logo zamieszczane jest na piłkach pojawiających się w reklamach i akcjach promocyjnych firmy.

Zarejestrowanie znaku towarowego daje wyłączność eksploatacji, przez co rozumie się wyłączność użytkowania na danym obszarze. Prawo wyłączne daje możliwość zakazania innym działań, które wkraczałaby w zakres przyznanej mocą prawa wyłączności. Należy pamiętać, że nie można zarejestrować znaku, jeśli wcześniej był rejestrowany znak do niego podobny. Z tego powodu tak ważne jest, aby badać zdolność rejestrową opakowania/znaku towarowego przed wprowadzeniem na rynek. Badania te dają gwarancję, że jest się pierwszym wprowadzającym dany znak/opakowanie na rynek jak również daje świadomość, że są już inne produkty uprawnione do danych znaków towarowych, co może narazić na straty finansowe.

Istnieją trzy główne cele ochrony własności intelektualnej :

• uzyskiwanie korzyści finansowych – wdrożenie znaku/wzoru do gospodarki, udzielanie licencji na używanie znaku innym firmom,  możliwość jego sprzedaży
• korzystanie wyłączne z prawa ochronnego/prawa rejestracji – możliwość zakazania używania danego znaku towarowego/wzoru przemysłowego przez inne przedsiębiorstwa na danym obszarze
• utrzymanie ochrony własności intelektualnej w przedsiębiorstwie - znak towarowy może stanowić majątek przedsiębiorstwa jeśli przedsiębiorstwo jest stosunkowo znane, a znak  w odpowiedni sposób chroniony (prowadzone są wyceny własności przemysłowej)

Jak podkreśla Marta Krzyśków-Szymkowicz,  należy zgłębiać wiedzę dotyczącą własności przemysłowej,  ponieważ prawo bardzo często się zmienia. Wprowadzane są nowe rozporządzenia, wytyczne. Ostatnie dotyczy rejestracji znaków czarno-białych. Od 15 lipca 2014 w Polsce znak czarno biały chroni jedynie znak w kolorystyce czarno-białej, a nie kolorowy jak  było to dotychczas. Dlatego  decydując się na dane oznaczenie, należy zwrócić uwagę w jakiej kolorystyce będzie ono najczęściej używane. Za każdy znak w innej kolorystyce należy uiścić dodatkową opłatę.  Po upływie 5 lat, jeśli zostanie udowodnione, że znak w tym okresie czasu nie był użytkowany, jego rejestracja wygasa.

Znak towarowy

Jest to oznaczenie, które musi być przedstawione graficznie oraz nadawać się do odróżniania produktu jednego przedsiębiorstwa od produktu drugiego. Nie musi być nowy. Można wykorzystać znak, którego ochrona wygasła i upłynął okres karencji.

Znaki towarowe mają najczęściej postać oznaczeń słownych, słowno-graficznych lub graficznych. Głównymi jego funkcjami jest odróżnienie produktu od produktów konkurencji, przyciągnięcie klienta oraz wzmocnienie swojej pozycji na rynku. Im bardziej rozpoznawalna marka, tym większy przychód przynosi. Z tych też powodów należy umiejętnie stworzyć dany znak.

-Musi być on łatwy do zapamiętania i wymówienia, nie powinien wywoływać niepożądanych skojarzeń oraz dawać gwarancje, że produkt dzięki niemu będzie odróżniany na rynku – zwraca uwagę Marta Krzyśków-Szymkowicz.

Produkt objęty ochroną znaku towarowego jest zabezpieczony przez okres 10 lat. Dodatkowo wnosząc opłatę po upływie tego czasu można tę ochronę przedłużać tak długo jak jest to potrzebne. Wadą ochrony znakiem towarowym jest długi okres rejestracji wynoszący około 2 lat.

Niestety nie wszystko można objąć ochroną. M.in. nie wolno chronić znaku, który nie wyróżnia danego produktu spośród innych na rynku, oznaczeń składających się jedynie z elementów służących do wskazania szczególności rodzaju towaru, jego pochodzenia, jakości, ilości, wartości, przeznaczenia, sposobu wytwarzania, składu, funkcji lub przydatności. Nie mogą uzyskać ochrony jako znak towarowy oznaczenia, które weszły lub są używane zwyczajowo w uczciwych i utrwalonych praktykach handlowych.

Wzór przestrzenny

Za wzór przestrzenny uważamy postać wytworu albo jego część nadawaną przez kontur, kształt, kolorystykę, materiał wytworu oraz ornamentację. W odróżnieniu od znaku towarowego wzór przemysłowy musi być nowy. Dodatkowo musi mieć indywidualny charakter, czyli dla osoby zorientowanej w temacie powinien wywołać odmienne wrażenie w porównaniu do wrażenia odbieranego od produktu będącego w tej samej kategorii. Okres ochrony znakiem towarowym trwa 25 lat, przy czym podzielony jest na pięcioletnie okresy, w czasie których należy wprowadzić opłaty. Niestety, tego czasu nie można wydłużyć. Korzyścią jest jednak szybka rejestracja.

Co powinno być chronione?

Każde opakowanie zawiera oznaczenie firmy. Należy pamiętać, aby wyłączyć je z opakowania i chronić jako odrębny przedmiot własności przemysłowej.

Dodatkowo wiele firm ma swój slogan, który może być chroniony jako odrębne prawo własności przemysłowej. Nazwa produktu może uzyskać rejestrację, pod warunkiem, że jest fantazyjna. Ochronie może podlegać również skład, jeśli jest innowacyjny, wcześniej nie spotykany na rynku. Wówczas jest on traktowany jako wynalazek. Dodatkowo z opakowania można „zdjąć ” wierzchnią warstwę zawierającą wszystkie znaki zarówno graficzne jak i teksty, która może być nakładana na inne produkty tego samego producenta.

Tak naprawdę można chronić całe opakowanie, wzór przemysłowy lub znak towarowy przestrzenny lub opakowanie rozłożone na czynniki pierwsze i chronić każdy element z osobna.

Decydując się na ochronę produktu, należy rozważyć jakie możliwości daje opcja wyboru znaku towarowego, a jaką wzór przemysłowy. Jeśli potrzebujemy uzyskać ochronę w krótkim czasie, zdecydowanie zalecany jest wzór przemysłowy. W momencie, gdy mamy świadomość, że produkt będzie długo na rynku, warto zdecydować się na znak towarowy.