Jednym z najbardziej interesujących jest niedawne odkrycie materiałów archeologicznych w Teopancazco, które stanowiło wieloetniczne centrum badanego stanowiska archeologicznego Teotihuacán.  Teotihuacán położone jest na centralnym płaskowyżu, na północny wschód od miasta Meksyk. Nazwa stanowiska, w wolnym tłumaczeniu oznacza „miejsce, w którym ludzie stają się Bogami” i dziś można uznać je za największe i najbardziej zurbanizowane miasto Mezoameryki tamtego okresu. Teotihuacán zamieszkiwało ponad 100 000 mieszkańców, a w okresie swego największego rozkwitu zajmowało powierzchnię 25 km ². 

Mezoameryka – to region obejmujący terytoria zamieszkane przez członków wielkich środkowoamerykańskich kultur prekolumbijskich oraz ich wpływu kulturalnego, ekonomicznego i politycznego. Rozciąga się w przybliżeniu od środkowego Meksyku po Przesmyk Panamski.

Nieinwazyjne, nie niszczące materiału archeologicznego metody badań, takie jak m.in. mikroskopia świetlna, skaningowa i elektronowa, mikroanaliza rentgenowska, UV- Vis spektrofotometria, spektrometria mas sprzężona z chromatografią gazową, woltamperometria mikrocząsteczek i wiele innych, pozwoliły na ocenę składu chemicznego używanych pigmentów. Co więcej dokładne ich przebadanie pozwoliło określić ich potencjał i ewentualne wykorzystanie we współczesnych produktach przeznaczonych do makijażu.  Znalezisko stanowi także dowód na wykorzystywanie kosmetyków kolorowych przez ludność Mezoameryki, a także stanowi pewne źródło wiedzy o innowacyjności tamtejszych cywilizacji.

Badania naukowców wydziału Historii i Sztuki Uniwersytetu w Walencji,  wykazały, że odnalezione ciemnoczerwone barwniki i pigmenty , począwszy od koloru brązowo-czerwono-pomarańczowego, aż  do beżowego, pozyskiwane były z naturalnych gleb i skał wulkanicznych tego regionu. Trzy ze znalezionych pigmentów galena, jarosyt i mika nie występowały na obszarze doliny  Teotihuacán, dlatego minerały te najprawdopodobniej sprowadzano z innych rejonów Mezoameryki.

Wykorzystanie kosmetyczne odnalezionych pigmentów opierało się głównie na ozdabianiu ciał zmarłych. Co ciekawe stosowanie barwników dla celów estetycznych, religijnych lub terapeutycznych jak również w obrządkach religijnych związanych z pochówkiem zmarłego, obserwowane były u odległych od Mezoameryki cywilizacji: w starożytnym Egipcie, Japonii, cywilizacji greckiej i rzymskiej.

Co więcej mezoamerykańska cywilizacja zdawała się mieć pewne doświadczenie w redukcji toksyczności niektórych stosowanych przez siebie pigmentów. Dobitnym przykładem jest stosowana przez nich mieszanka galeny z węglem. Węgiel zmniejszał toksyczność galeny, która sama w sobie wywierała niekorzystny wpływ na zdrowie. Podobne mieszaniny odnaleziono u innych starożytnych, śródziemnomorskich kultur (Egipt, Rzym). To właśnie to archeologiczne wykopalisko wykazało także stosowanie pierwszych formuł kosmetycznych, które miały wywierać korzystny wpływ na skórę. Mieszaniny pigmentów z woskami roślinnymi, olejami, tłuszczem zwierzęcym czy śliną to nic innego jak pierwsze kosmetyczne receptury, które zapewne stworzyły podwaliny dziedziny jaką dziś jest kosmetologia.

Innym ciekawym ingredientem znalezionym w tamtejszych recepturach jest żywica Ocote, która najprawdopodobniej stanowiła pierwszą substancję zapachową stosowaną w celu poprawy właściwości olfaktorycznych stosowanych mieszanin.

Jednak jednym z najważniejszych odkryć wykopalisk, jest scharakteryzowanie miki. Co najważniejsze mika, nie była wcześniej stosowana przez żadną dotychczasową cywilizację. Minerał ten posiadał w Teotihuacánwiele zastosowań. Poza religijno – magiczną symboliką, mika posiadała także liczne zastosowania w kosmetyce, a także budownictwie i architekturze. Minerał ten po dziś dzień doceniany jest za swe kosmetyczne właściwości i niczym echo starożytnych ludów stanowi spuściznę ich kosmetycznego fenomenu.

Anna Tomczak 

Źródło:Characterization of prehispanic cosmetics found in a burial of the ancient city of Teotihuacan (Mexico); María Teresa Doménech-Carbó, María Luisa Vázquez de Agredos-Pascualet al.,Journal of Archaeological Science, Volume 39, Issue 4, April 2012, Pages 1043–1062