Alkohole etylowe i im podobne

Zazwyczaj mówiąc „alkohol”, wiele osób ma na myśli alkohol etylowy, który ma sławę wysuszającego, odwadniającego i podrażniającego. Możemy go znaleźć w kosmetyku pod nazwą Alcohol denat., Alcohol, Ethanol lub Ethyl Alcohol. Podobny jemu jest Isopropyl Alcohol, który ma zbliżone właściwości. Oczywiście w ogólnej opinii konsumentów jest nieco prawdy, że powyższe surowce są wysuszające i odwadniające, jednak trzeba pamiętać o innych ich właściwościach. Często alkohol jest stosowany jako antyseptyk w tonikach, co może być pomocne w okazjonalnej pielęgnacji skóry trądzikowej lub w przygotowaniu do zabiegów kosmetycznych. Podobne działanie ma w żelach antybakteryjnych do dłoni i stóp. Pełni również funkcję promotora przenikania, przez odtłuszczenie skóry pomaga innym składnikom wniknąć w jej głąb. Zazwyczaj jednak takie preparaty mają też w składzie surowce regenerujące, nawilżające i renatłuszczające, ale dłuższe ich stosowanie i tak może prowadzić do suchości i nawet popękania naskórka. Na skórze twarzy może prowadzić do nadmiernego wydzielania sebum na skutek uszkodzenia warstwy hydrolipidowej i uruchomienia mechanizmów obronnych przed odwodnieniem. Powyżej 20% w kosmetyku – te alkohole pełnią funkcję konserwantu. 
 

Alkohole tłuszczowe

Alkohole tłuszczowe są często błędnie uważane za szkodliwe, ponieważ w INCI możemy najczęściej znaleźć je pod nazwami: Cetearyl Alcohol, Cetyl Alcohol, Isocetyl Alcohol, Mirystyl Alcohol, Arachidyl Alcohol, Decyl Alcohol oraz Stearyl Alcohol, jednak nie mają one wiele wspólnego z substancjami przytoczonymi w poprzednim akapicie. Alkohole z tej grupy są emolientami, które zmiękczają i wygładzają naskórek, a w kosmetyku pełnią funkcję zagęstnika, stabilizatora i czasami koemulgatora. Są obojętne dla skóry, mają niski potencjał alergenny, więc są używane nawet w preparatach do skóry wrażliwej, atopowej i dla dzieci. Tworzą lekką warstwę okluzyjną na powierzchni skóry, dzięki czemu ograniczają transepidermalną utratę wody, chronią i kondycjonują. Są też używane w odżywkach do włosów, gdzie wygładzają i nadają miękkości oraz renatłuszczają po użyciu szamponów. Do emolientów należy także alkohol lanolinowy, pozyskiwany poprzez modyfikację lanoliny. 
 

Alkohole aromatyczne

Alkohole aromatyczne to składniki najczęściej kompozycji zapachowych. Możemy tu wyróżnić: Benzyl Alcohol (zapach jaśminu, używany też jako konserwant), Cinnamyl Alcohol (imitujący zapach hiacyntów), Amylcinnamyl Alcohol, Anise Alcohol. Każdy z nich znajduje się na liście potencjalnych alergenów, które przy określonych stężeniach muszą być uwzględnione w składzie kosmetyku. 
 

Pozostałe alkohole

Niektóre substancje, mimo budowy i obecności grup hydroksylowych (które są charakterystyczne m.in. dla tej grupy związków), nie mają członu Alcohol w nazwie INCI. Do tego rodzaj surowców możemy zaliczyć popularną glicerynę (Glycerin), której inna nazwa to glicerol. Jest ona silnym humektantem, pomaga też transportować inne substancje w głąb skóry, ponieważ ma właściwości głęboko penetrujące naskórek. Innymi alkoholami mającymi właściwości nawilżające są: Sorbitol, Xylitol oraz Mannitol, które są znane jako produkty spożywcze zastępujące cukier. Ostatnimi popularnymi surowcami są glikole, które nawilżają, są też promotorami przenikania, a także mogą pełnić funkcję konserwantu. 
 

Podsumowanie

Alkohole to bardzo obszerna grupa związków chemicznych, które, jak widać, mają właściwości zarówno wysuszające, jak i nawilżające, natłuszczające i ochronne. Na początku drogi ze świadomą analizą składów kosmetyków krok po kroku nie możemy generalizować i „wrzucać do jednego worka” wszystkich alkoholi, ponieważ każdy z nich ma inne działanie.

Autor: Anna Kuczyńska, redaktor portalu