Biopolimer ten posiada szerokie spektrum cech, a najistotniejszymi są m.in.:
- działanie chemowabiące,
- zdolność do aktywacji makrofagów oraz neutrofili,
- stymulacja aktywności komórkowej np. fibroblastów,
- właściwości antybakteryjne,
- wychwytywanie czynników wzrostu,
- pobudzanie produkcji cytokin,
- sprzyjanie procesom angiogenezy,
- kationowy charakter związku oraz jego hydrofilność.
Wszystkie powyższe cechy sprawiają, że chitozan sprzyja procesowi gojenia się ran oraz ogranicza tworzenie się blizn.
Produkty z chitozanu występują w różnych formach, np. proszku, włókniny, gąbki, żelu i mogą spełniać różne role, np. opatrunku, substytutu skóry, środka hamującego krwawienie. Do obrotu dopuszczono produkty wykonane z chitozanu, wśród których można wymienić Syvek-Patch® (Marine Polymer Technologies) czy Chitoflex® (HemCon). Każdy z nich posiada swoje określone przeznaczenie, a dwa uprzednio wymienione produkty wykorzystuje się do hamowania krwawienia w praktyce klinicznej.
Korzystne właściwości chitozanu skłoniły naukowców do podjęcia się połączenia tego polimeru pochodzenia naturalnego z innymi związkami np. ze srebrem, które wpływa na proces gojenia rany. Badacze opracowali opatrunek złożony z nanokrystalicznego srebra i chitozanu, który stosowali w leczeniu ran niepełnej grubości na grzbiecie szczura. Rany obejmowały ok. 10-13% powierzchni ciała zwierzęcia. Grupy kontrolne stosowały opatrunki z samego chitozanu oraz ze srebrzanem sulfadiazyny. Po 10 i 13 dniach oceniono obszar niewygojonej skóry oraz obecność naskórka. Średni czas gojenia po zastosowaniu opatrunków z chitozanu i srebra był znacznie krótszy, bo o prawie 4 dni w porównaniu do pozostałych grup, a co więcej tylko w tej grupie obserwowano obecność naskórka. Jak widać zastosowanie nanosrebra zamiast jego formy jonowej było istotne z wielu względów. Nanosrebro jest mniej wrażliwe na wpływ czynników środowiskowych i wykazuje większą aktywność antybakteryjną w tym samym stężeniu.
Jak pokazują badania istnieje możliwość modyfikacji cech chitozanu poprzez właściwe pozyskiwanie materiału z odpowiedniego źródła. Chemiczna i enzymatyczna modyfikowalność chitozanu czyni go materiałem dającym się łączyć z innymi związkami, także z tymi, które nie są pochodzenia naturalnego. Odpowiednie składowe preparatu mogą potęgować korzystne właściwości zarówno samego chitozanu, jak i dodanego związku. Chitozan może służyć jako główna składowa materiałów opatrunkowych, a także jako nośnik określonych substancji, np. plazmid DNA. Kationowy charakter chitozanu jest bardzo istotny dla potęgowania efektu tego typu terapii. Wiele prowadzonych doświadczeń wskazuje na nowe drogi w możliwościach zastosowania omawianego biopolimeru w formie aktywnych biologicznie opatrunków w leczeniu różnego rodzaju ran.
KOMENTARZE