Bliznowce to wypukłe, bolesne, swędzące blizny, wykraczające poza obrys rany. Są to łagodne i przewlekłe zmiany nowotworowe. Powstają w miejscu zranienia skóry, oparzenia, w miejscach po szczepieniach, cesarskim cięciu, operacjach, kolczykowaniu, a także jako następstwo nieprawidłowo gojącego się trądziku czy ospy wietrznej. Bardzo rzadko zdarza się, że keloidy powstają samoistnie na nieuszkodzonej skórze. Charakteryzują się one rozrostem poza granice rany, który jest niekontrolowany. Stanowi on nieestetyczny defekt kosmetyczny, któremu towarzyszy swędzenie, pieczenie, zaczerwienienie, ból, uczucie napięcia.
Bliznowiec może powstać w czasie od kilku miesięcy do kilku lat po wystąpieniu rany, a przyczyna tego nie jest do końca poznana. Wiadomo, iż częściej pojawia się u osób młodych (pomiędzy 10. a 30. rokiem życia), z wysoką aktywnością układu immunologicznego oraz grupą krwi A. U młodych osób produkcja kolagenu jest zdecydowanie wyższa niż u starszych, stąd większa tendencja właśnie w tej grupie. Bliznowiec częściej występuje u osób pochodzenia afrykańskiego, azjatyckiego, latynoskiego. Również czynniki genetyczne zwiększają ryzyko powstawania keloidów. Najczęściej pojawiają się w obszarach skóry o wzmożonym napięciu. Do ich wystąpienia przyczyniają się zaburzenia wydzielania przez komórki cytokin, wzmożona synteza macierzy pozakomórkowej, przerwanie ciągłości naskórka. Macierz pozakomórkowa bliznowców zawiera kolagen, fibronektynę, proteoglikany.
Bliznowiec zazwyczaj rozwija się powoli, pierwsze objawy to ból, swędzenie i tkliwość skóry w obszarze jego rozrostu. Dolegliwości te mijają, kiedy przestaje rosnąć. Wizualnie można go rozpoznać jako wypukła, różowa, czerwona lub fioletowa blizna, a w dotyku może być miękki lub twardy i gumowaty. Dostępne są metody leczenia bliznowców, takie jak leczenie chirurgiczne, farmakologiczne i metody fizykalne – laseroterapia, krioterapia, presoterapia, radioterapia.
Laseroterapia jest jedną z bardziej powszechnych metod leczenia tego typu schorzeń. Wiązka lasera frakcyjnego, emitując fale elektromagnetyczne o odpowiedniej długości i częstotliwości, sprawia, iż włókna kolagenowe stopniowo rozpadają się, a te stanowią właśnie budulec blizny. Ponadto laser stymuluje podziały komórkowe, dzięki czemu nowe tkanki zastępują te uszkodzone. Penetruje ona w obrębie wody, która stanowi główny składnik każdej z tkanek. Dzięki temu może dotrzeć do wszystkich tkanek w zależności od zamierzonego celu. Uważa się, iż metoda ta daje efekty u 60% pacjentów. Należy wykonać serię co najmniej 3-5 zabiegów.
Krioterapia to metoda leczenia polegająca na mrożeniu bliznowca, na skutek czego dochodzi do jego zmniejszenia i zmiękczenia. Leczenie chirurgiczne to wycięcie zmiany. Po zabiegu pacjent musi nosić opatrunek lub ubranie uciskowe w czasie 6-12 miesięcy, aby nie dopuścić do nawrotu. Leczenie farmakologiczne zazwyczaj opiera się na miejscowym podaniu kortykosteroidów, które powodują zmniejszenie, rozjaśnienie i zmiękczenie nieprawidłowo rozwijającej się blizny. Najlepsze efekty przynosi terapia skojarzona. Jedne z badań wykazały, że najbardziej korzystne jest połączenie leczenia chirurgicznego z zabiegami krioterapii oraz kortykosteroidami podanymi miejscowo.
Presoterapia polega na wytworzeniu ucisku w miejscu bliznowca za pomocą odpowiednich ubrań, które należy nosić przez 6-12 miesięcy. Radioterapia często łączona jest z leczeniem chirurgicznym. Stosowana samodzielnie wiąże się z ryzykiem nawrotów. Jest to dość kontrowersyjna metoda leczenia, ponieważ niesie za sobą potencjalne ryzyko nowotworów skóry. Natychmiast po zagojeniu się rany warto również stosować olejki i maści nawilżające na bazie allantoiny, silikonu, wyciągów z roślin.
Innym schorzeniem blizny jest blizna przerosła. Jest to nadmiernie rozrosła tkanka bliznowata, która rozwija się jedynie w obszarze rany. Charakteryzuje się ona tym, iż wystaje ponad powierzchnię skóry wokół blizny, jest gruba, przerosła i zaczerwieniona. Pojawia się zazwyczaj cztery tygodnie po powstaniu rany i z czasem częściowo zanika. Od bliznowca różni się tym, iż nie wkracza na powierzchnię skóry zdrowej.
KOMENTARZE