Stewia (Stevia rebaudiana) jest rośliną astrowatą. Pochodzi z tropikalnych i subtropikalnych terenów Ameryki Południowej (Brazylia, Paragwaj). Tamtejsi mieszkańcy używają liści stewii jako substancji słodzącej od ponad 1500 lat.

Stewia jest słodsza od sacharozy do 250-450 razy, a na dodatek ma zero kalorii. Obecnie używa się jej przy odchudzaniu. Może być spożywana przez nadciśnieniowców, cukrzyków i przy zgadze. Rozpuszcza się w wodzie i alkoholach, jest odporna na wysokie temperatury (do 200°C), może być długo przechowywana, a słodziki na jej bazie nie ulegają fermentacji . Wykazuje dobroczynne działanie na ludzki organizm - obniża poziom kwasu moczowego i zwiększa siłę skurczu mięśnia sercowego. Nie zawiera węglowodanów, zatem nie przyczynia się do powstawania próchnicy. Może być spożywana również przez dzieci.

Dotychczasowe badania, testy na zwierzętach, a także obserwacja ludzi, którzy od dawna spożywają artykuły żywnościowe słodzone stewią nie wykazują żadnej toksyczności tej substancji.

Co sprawia, że stewia jest tak słodka? Zawdzięcza to glikozydom, które stanowią ponad 10% masy suchego liścia. Spośród 8 wyodrębnionych glikozydów, dwa z nich, stewiozyd i rebaudiozyd A, występują w większych ilościach i to one mają kluczowe znaczenie. Wszystkie glikozydy stewii zbudowane są ze stewiolu i nazywa się je glikozydami stewiolowymi. Najwięcej jest ich w liściach stewii ale występują także w mniejszych stężeniach w pozostałych częściach rośliny (dla przykładu – liście są dwa razy słodsze niż kwiaty). Nie są one trawione przez ludzi, dlatego też ten słodzik nie jest dla nas kaloryczny.

Obecnie na rynku żywnościowym  dostępne są 4 słodziki zawierające substancje słodzące ze stewii, oferowane przez znane na całym świecie firmy: Cargill, Coca-Cola, PepsiCo i Corn Products.

Jako słodzik stołowy, bądź też jako dodatek słodzący do lemoniad, soków, mleka smakowego, jogurtów, napojów energetyzujących, produktów zbożowych, a także nutraceutyków i farmaceutyków, stewia jest używana w : Stanach Zjednoczonych, Japonii, Korei Południowej, Malezji, Tajwanie, Rosji, Izraelu, Australii, Nowej Zelandii, Meksyku, Paragwaju, Urugwaju, Wenezueli, Kolumbii, Brazylii i Argentynie. Również w  Unii Europejskiej od 2011 roku glikozydy stewiolowe są dopuszczone do stosowania jako substancje słodzące. Są już używane przez Szwajcarów i Francuzów. Możemy się spodziewać, że wkrótce pojawią się również w Polsce, zapewne za sprawą zagranicznych firm, dysponujących dużym wyborem produktów słodzonych stewią.

Światowe plantacje stewii znajdują się w Brazylii, Paragwaju, Urugwaju, Ameryce Centralnej, Izraelu, Tajlandii i Chinach. Można ją hodować jako domową roślinę doniczkową i wykorzystywać we własnej kuchni.

Do słodzenia można używać świeżych bądź wysuszonych liści stewii. Jednak dla zwiększenia estetyki potraw stosuje się ekstrakty z liści w postaci zagęszczonego syropu lub proszku.

Więcej na stronie: stewia.info.pl

Opracowała Małgorzata Szewczyk