MŁODOŚĆ

Łukasiewicz  urodził się w 1822r. we wsi Zaduszniki. Jego rodzina należała do zubożałej szlachty inteligenckiej. Skończył tylko 4 klasy gimnazjum i ze względu na złą sytuację finansową rozpoczął pracę przedwcześnie. Zdecydował się praktykować w aptece w Łańcucie.  Przez kilka lat Łukasiewicz zdobywał doświadczenie, uczył się i awansował. Jak podkreślali jego znajomi i współpracownicy, okres ten  w dużym stopniu przyczynił się to do zdobycie przez niego sporych umiejętności i wiedzy. W tym samym czasie Łukasiewicz związał się z patriotycznym ruchem konspiracyjnym. Był przez to obserwowany, śledzony i ostatecznie aresztowany. Od 1846 do 1848 roku przebywał w więzieniu. Po wyjściu na wolność rozpoczął pracę w aptece "Pod Gwiadą" Piotra Mikolascha we Lwowie.

FARMACEUTA

Od 1850 r. Łukasiewicz studiował Farmację na Uniwersytecie Jagielońskim. Zdał  tam wszystkie egzaminy za wyjątkiem farmakognozji, co uniemożliwiło mu otrzymanie dyplomu. W  światku farmacji wsławił się książką - „Manuscript”. Był to opasły 274-stronicowy almanach, w którym opisał 125 receptur na: maści, plastry, atramenty, lakiery, kity, sztuczne ognie, kredki do ust, wody na porost włosów, a nawet na produkcję czekolady.  Wszystkie przepisy ułożone były alfabetycznie, według początkowych liter poszczególnych przepisów. Całość napisana była wyłącznie po łacinie i niemiecku z uwzględnieniem nowoczesnych oznaczeń wagowych. Jednak z wykształceniem jakie posiadał, mógł pracować tylko jako pomocnik aptekarski. Postanowił więc ukończyć 2 letni kurs aptekarski. Starania o pozwolenie na opuszczenie Lwowa i podjęcie studiów zaczął zaraz po rozpoczęciu pracy u Mikolascha, ale z uwagi na jego przeszłość polityczną gubernator lwowski odmówił. Ostatecznie poręczenie od Mikolascha umożliwiło mu przekroczenie granicy. Dyplom magistra farmacji uzyskał dopiero kilka lat później na Uniwersytecie Wiedeńskim. Po zdobyciu pełnego wykształcenia powrócił do apteki Mikolascha.

ŻÓŁTA CIECZ

Pierwsze badania nad ropą naftową Łukasiewicz rozpoczął właśnie w aptece Mikolascha. Wraz ze swoim kolegą, Janem Zehem, Łukasiewicz przez kilka lat zgłębiali właściwości nafty –żółtej ciekłej frakcji ropy naftowej. Twierdził on, że można ją wykorzystać do celów oświetleniowych. Według anegdoty uwagę Łukasiewicza na ropę miał zwrócić karczmarz spod Borysławia, Schreiner, który pewnego dnia zjawił się w aptece Mikolascha z beczułką ropy i zaproponował aptekarzom podjecie próby wypędzenia z niej wódki. Zawiódł się kiedy usłyszał, ze pomysł jest nierealny i zostawił farmaceutom ropę, która posłużyła im do pierwszych eksperymentów.

Na przełomie 1852 i 1853 roku Łukasiewicz i Jan Zeh otrzymali ropę naftową metodą frakcjonowanej destylacji. Łukasiewicz zaprojektował również model lampy naftowej, którą wykonał znajomy blacharz. Pierwszy raz wykorzystano ropę do oświetlenia  31 lipca 1853 roku podczas pilnej nocnej operacji w szpitalu powszechnym w Lwowie. Następnie Łukasiewicz postanowił przenieść się do Gorlic gdzie wydzierżawił aptekę, aby być bliżej terenów roponośnych. Pomimo  niewątpliwego sukcesu Ignacego Łukasiewicza oraz Jana Zeha, obaj Panowie nie pracowali już później ze sobą. Zeh jako jedyny posiadał uprawnienia przetwarzania ropy naftowej i własną rafinerię w Galicji.  Jednak wypadek, w którym zginęła jego żona i jej siostra sprawił, ze niedługo potem usunął się w cień i dokońca życia pracując jako aptekarz.

Łukasiewicz kontynuował jednak swoje poczynania. W 1854 roku wszedł w spółkę z  Tytusem Trzecieskim oraz Karolem Klobassą-Zrenckimi założył pierwszą na świecie kopalnie nafty w Bóbrce kolo Krosna, która czynna jest po dziś dzień. Opracował procesy technologiczne, zajął się reklamą i dystrybucją. Postulował aby produkowane lampy były tanie i bezpieczne. Dzięki podejściu Łukasiewicza nafta szybko zyskały ogromną popularność. W 1856 roku na skutek uzyskania znaczących ilości ropy założył w Ulaszowicach pierwszą na ziemiach polskich destylarnię ropy naftowej.

SCHEDA

Ignacy Łukasiewicz był gorliwym twórcą przemysłu przetwórczego ropy.  Budował rafinerie, destylarnie, stale doskonalił proces produkcyjny. Nigdy nie zrezygnował do końca z działalności politycznej i społecznej. Łukasiewicz zasiadał w wielu radach i towarzystwach. Budował szkoły i kościoły. Wspierał finansowo kasy gminne. Udzielał pożyczek. Był wybitnym oraz docenianym chemikiem i przedsiębiorcą. Zmarł 7 stycznia 1882 roku na zapalenie płuc. Tuż przed śmiercią kazał podrzeć 60 tys. złotych reńskich  w wekslach których był wierzycielem.

W rok po śmierci Ignacego Łukasiewicza  na ziemiach polskich wydobywano 51 tys. ton ropy rocznie. Stanowiło to 3 największe wydobycie ropy na świecie zaraz po Stanach Zjednoczonych i Rosji.

Mateusz Wasiak

Źródła:
bobrka.pl
ignacylukasiewicz.pl
magazyn.pioneer.com.pl