Marzeniem pacjentów i lekarzy onkologów byłby równy dostęp dla wszystkich do najnowszych osiągnięć nauki i techniki, chociaż obecnie to nie jest możliwe. Jednak aby jak najbardziej wyrównać szanse wszystkich obywateli Unii Europejskiej, 4.02.2014 w Parlamencie Europejskim w Strasburgu  przedstawiono nowy dokument – Europejską Kartę Praw Pacjenta Onkologicznego.

Dokument ten jest pierwszym oficjalnym krokiem do tego, aby każdy Europejczyk miał dostęp do leczenia na najwyższym poziomie, a przede wszystkim – do informacji i odpowiedniej dla siebie diagnostyki i leczenia. Każda choroba nowotworowa jest inna, każdy pacjent wymaga więc indywidualnego podejścia i niekiedy ogromnych nakładów finansowych, często poza zasięgiem ośrodka i systemu ochrony zdrowia danego państwa. Co trzeci człowiek chory na raka umiera – być może niektórych udałoby się uratować, gdyby mieli dostęp do znanych już w innych krajach metod terapii.

Europejska Karta Praw Pacjenta Onkologicznego składa się z trzech artykułów:
1. Prawo wszystkich obywateli europejskich do uzyskania dokładnych i wyczerpujących informacji oraz do bycia proaktywnie zaangażowanym w proces leczenia.

2. Prawo wszystkich obywateli europejskich do optymalnego i niezwłocznego dostępu do stosownej opieki specjalistycznej, opartej na badaniach i innowacji.

3. Prawo wszystkich obywateli europejskich do opieki w ramach systemu ochrony zdrowia, która gwarantuje poprawę wyników, rehabilitację pacjenta, najlepszą jakość życia oraz przystępność.

Podpisanie Karty i przedstawienie jej w Parlamencie Europejskim to tylko pierwszy krok na drodze do równego dostępu Europejczyków do leczenia. Teraz czas na decyzje ze strony rządów poszczególnych krajów i wreszcie wprowadzanie w życie procedur, które umożliwią stosowanie się do zaleceń Karty. Jakkolwiek odległy jest to cel, organizacje takie jak ECC (European Cancer Concord) czy ECPC (Europejska Koalicja Pacjentów Onkologicznych) istnieją po to, żeby już teraz zrzeszać, informować i wspierać pacjentów i ich rodziny.

Choroby nowotworowe to jeden z największych problemów współczesnego świata. W Ameryce i Europie rzesze naukowców opracowują nowe metody wczesnego wykrywania i leczenia, minimalizowania skutków ubocznych i poprawy komfortu życia pacjentów onkologicznych. Ale co dalej z tymi odkryciami? Czy każdy chory na raka może z nich skorzystać?  Dotychczasowe statystyki pokazują, że w 28 z 53 krajów Europy choroby nowotworowe, a nie układu sercowo-naczyniowego są na pierwszym miejscu listy przyczyn przedwczesnych zgonów. Na taki wynik wpływają przede wszystkim różnice w jakości opieki onkologicznej w tych krajach. Kraje wysoko rozwinięte i bogate są w stanie zapewnić swoim obywatelom dostęp do znacznie skuteczniejszych metod niż te biedniejsze, co skutkuje tam mniejszą ilością zgonów spowodowanych bezpośrednio chorobą nowotworową. Walka z rakiem ma wiele wymiarów. Ważny jest ten naukowy, w którym w laboratoriach i klinikach całego świata opracowuje się coraz to nowe sposoby leczenia, przedłużania życia i podnoszenia jego komfortu. Ważny jest ten finansowy, aby żaden pacjent nie musiał umierać z powodu oszczędności. Ale nie mniej ważny jest wymiar społeczny, dla którego Europejska Karta Praw Pacjenta Onkologicznego ma szczególne znaczenie – angażuje w tę sprawę polityków i ludzi spoza świata medycznego, buduje świadomość. Otwiera drogę do tego, żeby walka wreszcie była równa.

red. Marta Kostyk