Apteki stają przed nie lada wyzwaniem, bo nowe przepisy wymagają od nich dodatkowego zabezpieczenia, a także rozszerzonej dokumentacji i procedur kontrolnych. To oznacza znaczne zwiększenie obciążeń administracyjnych i operacyjnych. Ponadto są zobowiązane do natychmiastowego zabezpieczenia leków zawierający w składzie środki odurzające, substancje psychotropowe lub prekursory kategorii 1., gdy są one przeterminowane, zepsute lub sfałszowane. Dodatkowo każde takie zdarzenie musi być niezwłocznie zgłaszane Wojewódzkiemu Inspektorowi Farmaceutycznemu w formie pisemnej.

Co się stanie, gdy zepsuty lek trafi do sprzedaży?

Ryzyko związane z obrotem przeterminowanymi lekami może mieć poważne konsekwencje dla zdrowia i życia pacjentów. Jeżeli sprzedawca, nawet nieumyślnie, wprowadzi do obiegu lek, który jest przeterminowany lub nie spełnia norm jakościowych, może to prowadzić do groźnych dla zdrowia sytuacji. Błąd taki nie tylko naraża pacjentów, ale wiąże się również z poważnymi konsekwencjami finansowymi dla placówki, ponieważ wszystkie leki, które nie spełniają wymagań, muszą być natychmiast wycofane z obrotu i poddane utylizacji. W każdym przypadku, gdy apteka identyfikuje lek zawierający w składzie środki odurzające, substancje psychotropowe lub prekursory kategorii 1. jako zepsute, przeterminowane lub sfałszowane, jest zobowiązana do niezwłocznego zgłoszenia tego faktu Wojewódzkiemu Inspektorowi Farmaceutycznemu. Taki lek musi być zabezpieczony w sposób uniemożliwiający jego dalszą sprzedaż lub użytkowanie, co jest potwierdzane poprzez umieszczenie go w zamkniętym opakowaniu z odpowiednim oznaczeniem: „produkt leczniczy zabezpieczony – podejrzenie braku spełnienia wymagań jakościowych”. Niewłaściwe postępowanie z lekami niepełnowartościowymi, jak również ich nieprawidłowy obrót, mogą skutkować poważnymi sankcjami dla apteki, włącznie z możliwością nałożenia grzywny, a nawet odebrania koncesji na prowadzenie działalności. Te rygorystyczne środki mają na celu zapewnienie maksymalnego bezpieczeństwa i ochrony zarówno pacjentów, jak i szeroko pojętego interesu publicznego.

Kluczowa rola firm logistycznych w dostarczaniu leków

W procesie dostarczania leków do aptek i szpitali kluczową rolę odgrywają firmy logistyczne, które są odpowiedzialne za bezpieczeństwo i jakość leków na każdym etapie łańcucha dostaw. Od hurtowni farmaceutycznych, przez producentów, aż po ostatecznych odbiorców – każdy uczestnik tego procesu musi przestrzegać ściśle określonych zasad, aby zapewnić, że leki są transportowane, przechowywane i dystrybuowane zgodnie z najwyższymi standardami. Firmy te mają za zadanie nie tylko transportować leki w odpowiednich warunkach, które zapewniają ich nienaruszalność, ale również ścisłe monitorowanie i dokumentowanie każdego etapu przesyłki. Jest to niezbędne do zachowania właściwej higieny, temperatury i wilgotności, co jest niezbędne dla zachowania właściwości leków. – Każdy etap łańcucha dostaw farmaceutycznych wymaga spełnienia określonych norm i procedur, które mają na celu zapobieganie uszkodzeniu, zanieczyszczeniu, fałszowaniu, kradzieży leków. W tym procesie kluczową rolę odgrywają firmy logistyczne, które specjalizują się w obsłudze produktów leczniczych. Muszą zadbać o to, aby transport leków z magazynów producentów do hurtowni i aptek przebiegał szybko i sprawnie, a także być przygotowani na różne sytuacje awaryjne. Dzięki opracowaniu planów działania na wypadek niepożądanych sytuacji i przeszkoleniu z nich pracowników firmy logistyczne doskonale radzą sobie w każdych warunkach – mówi Sylwia Baranowska-Skoneczna, kierownik Hurtowni Farmaceutycznej Pharmalink.

Co wpływa na pogorszenie jakości leków?

Niewłaściwe przechowywanie, transport niezgodny z procedurami oraz ekspozycja na zanieczyszczenia mogą skrócić termin przydatności leków. Jak można temu zapobiec? Pierwszym krokiem jest odpowiednie przechowywanie leków w miejscach suchych i chłodnych, z dala od źródeł ciepła, światła i wilgotności. Ważne jest również, aby zawsze sprawdzać etykiety i ulotki informacyjne produktów, przestrzegając zaleceń producentów, takich jak konieczność przechowywania niektórych typów leków w lodówce. Drugim ważnym elementem jest zapewnienie, aby transport leków odbywał się zgodnie z obowiązującymi standardami jakości i bezpieczeństwa. Leki nie powinny być narażone na znaczne zmiany temperatury, wilgotności czy ciśnienia oraz muszą być chronione przed uszkodzeniami mechanicznymi. Trzeci aspekt dotyczy zapobiegania zanieczyszczenia leków przez pył, mikroorganizmy i chemikalia. Zabrudzenie może zmienić właściwości leków, co może prowadzić do alergii, zatruć lub zakażeń. – Przeterminowane leki stanowią poważne ryzyko dla zdrowia. Dla zapewnienia ich właściwej jakości oraz bezpieczeństwa niezbędne są: odpowiednio przechowywanie, transport oraz utylizacja. Wszystkie elementy łańcucha dostaw – od producentów, po apteki – muszą przestrzegać ustalonych procedur i standardów – podsumowuje Sylwia Baranowska-Skoneczna.

Firmy logistyczne specjalizujące się w dystrybucji farmaceutyków odgrywają tu kluczową rolę, dostarczając dedykowane usługi dostosowane do potrzeb rygorystycznego transportu leków, w tym tych o ograniczonej trwałości. Dzięki ich zaawansowanym rozwiązaniom technologicznym oraz precyzyjnej organizacji procesów logistycznych możliwe jest utrzymanie wysokich standardów bezpieczeństwa i jakości na każdym etapie dostawy. W rezultacie pacjenci mogą być pewni, że leki, których potrzebują, dotrą do nich w optymalnym stanie, co jest szczególnie istotne w przypadku produktów wrażliwych na warunki przechowywania. W obliczu rosnących wymagań rynku oraz postępującej globalizacji rola tych firm staje się nieoceniona, a ich wkład w ochronę zdrowia i życia ludzkiego – bezcenny.