Nowy artykuł opublikowany w Annals of the Rheumatic Diseases podważył to, co przez wiele lat było traktowane jako pewnik. Naukowcy donieśli o zależnym od dawki wzroście działań niepożądanych podobnych do tych, które obserwuje się przy długotrwałym stosowaniu niesteroidowych leków przeciwzapalnych. Użytkownicy paracetamolu mieli zwiększone ryzyko skutków ubocznych w obrębie układu pokarmowego, moczowego i krwionośnego (w niektórych przypadkach aż dwukrotnie). Co więcej, zażywanie wysokich dawek zwiększało ryzyko zgonu aż o 63%.

- Chociaż badania, które włączylismy do analizy zawierały nieco niedoskonałe dane – co jest typowe dla długotrwałych badań obserwacyjnych – ludzie zażywający paracetamol przez długi czas, szczególnie w wysokich dawkach, mieli większe ryzyko problemów zdrowotnych, które jak dotąd nie były przypisywane paracetamolowi – skomentował dla Cardiology Today Philip Conaghan, profesor medycyny na University of Leeds.

Analiza zebrała dane pochodzące z 8 badań obserwacyjnych obejmujących użytkowników paracetamolu. Wszystkie doniosły o negatywnych skutkach długotrwałego przyjmowania leku, w większości z nich zauważono zależność dawka-odpowiedź.

Autorzy zwracają uwagę na charakter obserwacyjny tych badań, który mógł być źródłem błędów. Osoby przyjmujące duże dawki paracetamolu mogą się znacznie różnić od osób które go nie przyjmowały, co z kolei odpowiada za stwierdzone ryzyko.

Zdj. Tylenol - amerykańska popularna nazwa paracetamolu.

Paracetamol jest bardzo często stosowany w chronicznych bólach, towarzyszących między innymi chorobom stawów. Mimo niższej skuteczności jest bardzo ceniony przez lekarzy jako bezpieczniejsza alternatywa dla innych leków. Teraz ta pozytywna opinia została zakwestionowana.

- Lekarze muszą dobrze przemyśleć czy paracetamol jest rzeczywiście wskazany i efektywny na przewlekły ból zgłaszany przez pacjenta i czy daje dużo korzyści jeśli ktoś już bierze inne analgetyki – radzi Conaghan – lekarze powinni także się upewnić czy zostały już wykorzystane opcje niefarmakologiczne.

Wyniki tej analizy nie są oczywiście definitywne. Jak wspomniano wyżej, badania obserwacyjne są bardzo podatne na błędy metodologiczne. Oczywiście trzeba też pamiętać, że obecne doniesienia nie dotyczą sporadycznego lub krótkotrwałego stosowania paracetamolu w standardowych dawkach. Bezpieczeństwo tego leku w tych okolicznościach pozostaje bardzo wysokie.