„Pacjenci z gruźlicą, zwłaszcza oporną, pilnie potrzebują terapii, która wyeliminuje potrzebę bolesnych zastrzyków, a także wymaga podawania mniejszej ilości tabletek na krótszy okres czasu” mówi doktor Mel Spigelman, prezes i dyrektor generalny TB Alliance – międzynarodowej organizacji non-profit pracującej nad nowoczesną, skuteczniejszą terapią przeciwgruźliczą. Schemat leczenia pod nazwą PaMZ jest odpowiedzią na to zapotrzebowanie.

Gruźlica wciąż światowym problemem

Gruźlica (z łac. tuberculosis, TB) zabija rocznie 1,3 miliona osób. Pozostaje wciąż jedną z najczęstszych przyczyn śmierci, zwłaszcza wśród nosicieli wirusa HIV. Często występuje w formie opornej na leczenie (MDR-TB, z ang. multidrug resistant tuberculosis). Obie formy (łagodna, jak i oporna) wymagają długotrwałego i kosztownego leczenia. Nowy schemat leczenia PaMZ uzyskał pozytywne wyniki opinie w poprzednich badaniach klinicznych. Teraz wchodzi do fazy trzeciej.

Na czym polega PaMZ?

W schemat PaMZ zostały włączone trzy leki. Dwa z nich jeszcze nie zarejestrowane: PA-824 (Pa) i moksyfloksacyna (M); oraz jeden już stosowany w terapii TB: pirazynamid (Z). Wcześniejsze badania wykazały, że PaMZ sprawdza się zarówno u pacjentów z formą łagodną, jak i oporną gruźlicy. 

Czas trwania terapii

Standardowa terapia gruźlicy w formie wrażliwej na terapeutyki trwa od sześciu do dziewięciu miesięcy.  Leczenie jest skomplikowane i często wiąże się z bardzo ciężkimi skutkami ubocznymi. Natomiast pacjenci, u których rozwinęły się prątki gruźlicy oporne na antybiotyki podlegają leczeniu, które ciągnie się od 18 do 24 miesięcy. W standardowy schemat leczenia wchodzi ponad 12 000 tabletek oraz codzienne zastrzyki przez co najmniej 6 miesięcy. Terapia jest więc bardzo długa, związana z bólem i licznymi działaniami niepożądanymi. Nic więc dziwnego, że niemal połowa chorych przerywa leczenie. Schemat PaMZ znacznie skraca czas trwania leczenia. Postać MDR-TB może zostać wyleczone w ciągu zaledwie sześciu miesięcy, zamiast dwóch lat.

Koszty terapii

Czas terapii ulega skróceniu, a to przyczynia się do znacznego obniżenia kosztów. Leczenie schematem PaMZ redukuje koszty o 90% u tych pacjentów, których organizm jest wrażliwy na wymienione powyżej trzy leki. Terapia jest też kompatybilna z lekami przeciw HIV, a więc będzie skuteczna w leczeniu gruźlicy rozwiniętej u nosicieli wirusa HIV.

Próba STAND

Próba STAND będzie testować PaMZ z udziałem trzech leków jako nowy, krótszy, prostszy i bezpieczniejszy schemat leczenia dla pacjentów z formą łagodną oraz oporną gruźlicy. Rozwój PaMZ ma na celu zaoszczędzenie wielu lat badań nad poszczególnymi potencjalnymi lekami. Zamiast tego przetestowany zostaje schemat leczenia obejmujący synergistyczne dzialanie kilku substancji. Projekt STAND rozpocznie się do końca tego roku i obejmie 50 ośrodków w Afryce, Azji, Wschodniej Europie i Ameryce Łacińskiej.