Migrena - to więcej niż ból głowy

Podczas szkolenia poruszono bardzo istotne problemy dotyczące tego specyficznego bólu głowy. Również znaleźliśmy odpowiedż na pytanie: co to jest migrena?

Migrena - wg profesora Prusińskiego definicji tego schorzenia jest wiele. Najbardziej popularna głosi, że jest to "częste i przewlekłe zaburzenie nerwowo-naczyniowe, charakteryzujące się występowaniem napadów silnego bólu głowy". Warto dodać, że oprócz wspomnianego uporczywego bólu głowy, migrenie towarzyszą również inne objawy tj: nudności, nadwrażliwość na światło i dźwięk. Ponadto ataki migrenowe trwają zwykle od 4-72 h.
 
"Sama migrena nie stanowi zagrożenia, ale w znaczym stopniu pogarsza jakość życia (cierpienie, duże koszty leczenia). Wywołać ją mogą: stres, doustna antykoncepcja, menstruacja, zmiany pogody, nieregularne posiłki, czy nawet... zbyt długi sen!" - podkreślał wielokrotnie profesor Prusiński.

Migrena - rodzaje migreny

Podczas konferencji dowiedzieliśmy również o tym, że migrenę można podzielić na parę rodzajów:

1. Migrena z towarzyszącą aurą - przed właściwym atakiem bólu głowy występuje tzw. "aura" (zaburzenia widzenia: błyski świetlne, czasem ubytki widzenia, jednostronne drętwienie twarzy lub ręki, chwilowe zaburzenia mowy, sztywność mięśni). Bóle migrenowe z aurą dotyczą ok. 10% osób cierpiących na migrenę.
2. Migrena bez towarzyszącej aury - ten rodzaj bólu migrenowego jest częstszy. Nie występują symptomy ostrzegawcze charakterystyczne dla aury.

Dodatkowo istnieje podział, który powstał w oparciu o częstotliwość występowania napadów migrenowych bólów głowy:

1.     migrena epizodyczna
   • rzadkie napady - śr. 2 x w miesiącu
   • częste napady - śr. 1-2 x w tygodniu
2. migrena przewlekła - napady min. 8 x w miesiącu

   
Migrena w Polsce i na świecie - statystyki

Z samych statystyk przedstawionych na konferencji wynika, że problem migreny jest poważny i dotyczy ogromnej liczby osób. "Migrena jest chorobą, a nie udawaniem choroby lub histerii, jak to opisano w znanych powieściach" - komentował prof. Prusiński.

Statystyki zachorowalności na migrenę:

• 324 mln osób na świecie cierpi na migrenę (WHO)
• aż 92% osób miewa bóle głowy, ok. 20% ma nawroty bólów, a 11% objawy charakterystyczne dla migreny
• 11% przypadków dotyczy osób dorosłych, z czego większość (75%) stanowią kobiety
• 9/10  osób doświadcza pierwszej migreny przed skończeniem 40 roku życia
• osoby cierpiące na migrenę są 3x bardziej podatne na depresję niż osoby zdrowe (WHO)

"Jednak migrena dotyczy również dzieci w wieku 9-10 lat. Często towarzyszy im również ból brzucha" - apelował prof. Prusiński. "Na szczęście według szwedzkich badań większość napadów migrenowych pojawiających się u dzieci w wieku wczesnoszkolnym mijała po osiągnięciu dorosłości".

Farmaceuta - ważne ogniwo w terapii migrenowego bólu głowy

Podczas konferencji zwracano szczególną uwagę na ważną rolę farmaceuty w terapii migreny, co  było wywnioskować z przedstawionych niżej statystyk:

60% osób szuka pierwszej pomocy u farmaceutów, decydując się przy tym na popularne leki przeciwbólowe dostępne bez recepty. Farmaceuci są pierwszymi osobami, którym chorzy zwierzają się ze swoich problemów związanych z bólem głowy. Zaufanie budzi również fakt, iż ta grupa specjalistów stanowi wiarygodne źródło informacji oraz w ramach opieki farmaceutycznej uświadamia pacjenta na temat migrenowego oraz pomaga w doborze właściwej terapii mniej niż 20% udaje się z problemem do lekarza (zwłaszcza przy napadach migreny przewlekłej)

Nowy preparat OTC już w Polsce - nowość czy nie nowość?

Jest nim preparat złożony (Excedrin MigraStop), stanowiący połączenie:

• kwasu acetylosalicylowego (250mg) - o działaniu przeciwbólowym (ból peryferyjny głowy), przeciwzapalnym i przeciwgorączkowym
• paracetamolu (250mg) - o działaniu przeciwbólowym (ból ośrodkowy głowy) i przeciwgorączkowym
• kofeiny (65mg) - wzmacnia skuteczność kwasu acetylosalicylowego i paracetamolu o 30-50%

Składniki tego preparatu są jednak powszechnie znane od bardzo dawna zarówno dla pacjentów i lekarzy, jak i dla firm farmaceutycznych. Jednak zebranie wszystkich 3 związków w postaci jednego preparatu daje niewątpliwy plus - preparat może być stosowany w doraźnym leczeniu napadów migreny z aurą i bez aury.

Co odróżnia produkt firmy Novartis od tradycyjnych leków na migrenę?

1.    Po pierwsze - jego szybkość działania - uśmierza objawy migreny już po 30 minutach od wystąpienia pierwszych symptomów migrenowego bólu głowy (nudności, zaburzenia widzenia, nadwrażliwość na światło słoneczne i dźwięk).

2.    Drugim plusem tego preparatu złożonego jest fakt, iż działa on skuteczniej i szybciej w walce z migrenowym bólem głowy niż np. dostępny bez recepty ibuprofen (400mg), co zostało wykazane w badaniach klinicznych. Objawy uboczne są rzadsze, ponieważ dawki poszczególnych składników są mniejsze. W jednym badaniu wykazano również, że omawiany lek był bardziej skuteczny niż sumatryptan w dawce 50 mg.

3.    I wreszcie 3 zaletą zażywania nowego preparatu OTC firmy Novartis jest fakt braku obecności  w nim uzależniającej kodeiny.

"Zdecydowanie powinniśmy odradzać pacjentom zażywanie preparatów kodeiny. Kodeina ma to do siebie, że bardzo silnie uzależnia, ponieważ jest substancją narkotyczną. W rezultacie pacjent nie dąży do uśmierzenia bólu migrenowego, ale do kolejnej dawki kodeiny, która zaspokoi jego "kodeinowy głód" " - ostrzega profesor Prusiński.

Informacja dodatkowa:

Farmaceuci stanowią ważne ogniwo w leczeniu migrenowych bólów głowy, dlatego firma Novartis serdecznie zaprasza na cykl swoich szkoleń "Tylko dla farmaceutów", w których uczestniczyć będą wysokiej klasy eksperci ze świata nauki. Szkolenia dają również możliwość uzyskania dodatkowych punktów edukacyjnych. Oferta kierowana jest również do studentów kierunków medycznych.

Małgorzata Woźniak

Źródła i literatura:

• Informacje prasowe firmy Novartis
• Dane statystyczne pochodzą z badania „Migrena w Polsce” przeprowadzonego przez MECGlobal na zlecenie firmy Novartis, próba badawcza 2116 Polaków w wieku 15+
• Anneken K, Evers S et al. Efficacy of fixed combinations of acetylsalicylic acid, acetaminophen and caffeine in the treatment of idiopathic headache: a review. European Journal of Neurology 2010;17:534–540
• Goldstein J, Silberstein S, et al. Acetaminophen, aspirin, and caffeine in combination versus ibuprofen for acute migraine: results from a multicenter, double-blind, randomized, parallel-group, single-dose, placebo-controlled study. Headache 2006;46:444–453
• Goldstein J, Silberstein S et al. Acetaminophen, aspirin, and caffeine versus Sumatriptan Succinate in the Early Treatment of migraine: results from the ASSET Trial. Headache 2005;45:973–982
• Graham G, Scott K. Mechanizm działania paracetamolu. Am J Ther 2005; 12(1): 46–55.
• Lipton R, Stewart W et al. Efficacy and safety of acetaminophen, aspirin, and caffeine in alleviating headache pain: three double blind, randomized, placebo-controlled trials. Archives of Neurology 1998;55:210–217
• Lipton RB, Diamond S, et al. Headache 2001;41:638–645
• NHS choices. Migraine. Availiable from: http://www.nhs.uk/conditions/Migraine/Pages/Introduction.aspx [Last accessed: October 2011]
• Schurks M, Rist P et al. Migraine and cardiovascular disease: systematic review and meta-analysis. BMJ 2009; 339: b3914
• Smith H. Potencjalne mechanizmy przeciwbólowe acetaminofenu.Pain Physician 2009; 12(1): 269–280.
• Steiner T, Paemeliere K et al. European principles of management of common headache disorders in primary care. J Headache Pain 2007; 8 (Suppl 1)
• Vane J, Botting R. Mechanizm działania aspiryny. Thromb Res 2003; 110: 255–258
• Wenzel RG, Sarvis CA, et al. Pharmacother 2003;23:494–505
• World Headache Alliance. Lifting the Burden. What is migraine? [online] 2006. Available from: http://www.w-h-a.org/index.cfm/spKey/headache_resources.and_another_one.html [Last accessed: October 2011]
•     WHO. http://www.who.int/mediacentre/factsheets/fs277/en/; 05.2012